Π. Παυλόπουλος : Κρίσιμα νομικά ζητήματα ενόψει των Διερευνητικών Επαφών με την Τουρκία

Στις θετικές πτυχές της διεθνούς νομολογίας ως προς την «πλήρη επήρεια» των Νησιών μας αναφορικά με την Υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, αναφέρθηκε σε μελέτη του ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.

«Ως προς την στρατηγική, την οποία πρέπει ν’ ακολουθήσει η Ελλάδα για την διασφάλιση της «πλήρους επήρειας» των Νησιών μας, ιδίως κατά την οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας κατά την Σύμβαση του Montego Bay του 1982, πρέπει να τονισθεί ότι οι «οιωνοί» της διεθνούς νομολογίας εμφανίζονται σήμερα μάλλον ευνοϊκοί υπέρ των Εθνικών μας Θέσεων», επισημαίνει ο κ.Παυλόπουλος.

Και εξηγεί: «Και τούτο, διότι παρά τις αρχικές δυσμενείς νομολογιακές διακυμάνσεις – ιδίως με βάση ορισμένες, αμέσως μετά την έναρξη της ισχύος της Σύμβασης του Montego Bay του 1982, το 1995, αποφάσεις κυρίως του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης – οι οποίες εν πολλοίς οφείλονται και στην οφθαλμοφανή ασάφεια συγκεκριμένων ρυθμίσεων του κατά τ’ ανωτέρω Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, η στροφή της αντίστοιχης νομολογίας υπέρ της «πλήρους επήρειας» των νησιών εμπεδώνεται ολοένα και περισσότερο. Άκρως ενδεικτική και αντιπροσωπευτική είναι η πρόσφατη απόφαση -της 12ης Ιουλίου 2016- του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου, το οποίο συγκροτήθηκε και επιλήφθηκε εν προκειμένω κατά τις διατάξεις του Παραρτήματος VII της Σύμβασης του Montego Bay του 1982, στην υπόθεση μεταξύ Φιλιππίνων και Κίνας για νησιωτικούς σχηματισμούς στην Νότια Σινική Θάλασσα».

Τι αποφάσισε το Δικαστήριο στην υπόθεση Φιλιππίνων-Κίνας

«Ειδικότερα: Μετά από μακροχρόνιες, άκαρπες, διαπραγματεύσεις με την Κίνα, για διαφορές στην Νότια Σινική Θάλασσα επί των πόρων νησιών, που περικλείονται από την γνωστή «γραμμή των εννέα σημείων» («nine-dash line»), οι Φιλιππίνες προσέφυγαν, μονομερώς, στο κατά τ’ ανωτέρω Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, το 2013. Παρά τις απόλυτες αντιρρήσεις της Κίνας, το ως άνω Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο έκρινε ως παραδεκτή την ενώπιόν του προσφυγή των Φιλιππίνων και εκδίκασε την όλη υπόθεση, με βασικό σκεπτικό το ότι η προαναφερόμενη προσφυγή δεν αφορούσε δικαστική κρίση επί ζητημάτων Κυριαρχίας των δύο Κρατών, ούτε καν ζητήματα οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, όπως π.χ. της Υφαλοκρηπίδας ή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, μεταξύ τους. Αφορούσε, και μάλιστα κατ’ εξοχήν, ζητήματα ερμηνείας των διατάξεων του άρθρου 121 του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας κατά την Σύμβαση του Montego Bay του 1982, ιδίως ως προς την «πλήρη επήρεια» των νησιών εν γένει, για την «παραγωγή» Υφαλοκρηπίδας και Αιγιαλίτιδας Ζώνης, στο πλαίσιο νησιωτικών σχηματισμών της Νότιας Σινικής Θάλασσας.  Φυσικά, και παρά το περιορισμένο του πεδίου, εντός του οποίου δημιουργήθηκε η επίδικη διαφορά, η απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου δημιουργεί νομολογιακό προηγούμενο, το οποίο σαφώς επηρεάζει την προμνημονευόμενη μια, και μόνη, διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δηλαδή την οριοθέτηση της νησιωτικής Υφαλοκρηπίδας και της αντίστοιχης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας και διαδεκριμένος συνταγματολόγος, αφού αναλύει διεξοδικά στη μελέτη του την υπόθεση Φιλιππίνων-Κίνας και πώς μπορεί η απόφαση του Δικαστηρίου να αποτελέσει αυτό που ονομάζουμε «δεδικασμένο» υπέρ της Ελλάδας, καταλήγει: «Υπό τ’ ανωτέρω δεδομένα, είναι προφανής η σημασία της κατά τ’ ανωτέρω απόφασης της 12ης Ιουλίου 2016 του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου μεταξύ Φιλιππίνων και Κίνας, ως προς το νομολογιακό προηγούμενο, το οποίο δημιουργεί υπέρ της Ελλάδας αφενός για το ότι Αιγιαλίτιδα Ζώνη και Συνορεύουσα Ζώνη έχουν όλα, ανεξαιρέτως, τα Ελληνικά Νησιά. Και, αφετέρου, Υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη «παράγουν», κατά την Σύμβαση του Montego Bay του 1982, όλα, ανεξαιρέτως και ανεξαρτήτως μεγέθους, τα Ελληνικά Νησιά – άρα και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο – τα οποία μπορούν, υπό τις ως άνω διευκρινίσεις, να συντηρήσουν αυτοδυνάμως είτε ανθρώπινη ζωή είτε και απλή οικονομική δραστηριότητα».

Συνεχίζουν τις προκλήσεις οι Τούρκοι

Η Τουρκία του Ερντογάν, από τη μία, δεν επιθυμεί να κατηγορηθεί ότι ευθύνεται για τυχόν ναυάγιο των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, από την άλλη, πάντως, και συνεχίζει τις προκλήσεις, και επιδίδεται σε ένα όργιο προπαγάνδας εις βάρος της χώρας μας.

Έτσι, το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu μετέδωσε – επικαλούμενο πηγές του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας-  ότι τέσσερα ελληνικά F-16 «παρενόχλησαν» το πλοίο «Τσεσμέ» που πραγματοποιεί έρευνες στο Αιγαίο.

Από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία αναφέρουν πως όντως υπαρχει ελληνική αεροπορική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχη, αλλά όχι στην περιοχή που κινείται το Τσεσμέ.