Endeavor Greece : Η επιχειρηματικότητα που αλλάζει τα δεδομένα

Ο Παναγιώτης Καραμπίνης, managing director της Endeavor Greece (www.endeavor.org.gr) από το 2018, άρχισε να εργάζεται στο διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό ενθάρρυνσης και στήριξης της επιχειρηματικότητας τον Νοέμβριο του 2012. Στις αρχές του ίδιου χρόνου ο Παναγιώτης – που ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά το 2009, ενώ κατά τη διάρκεια των σπουδών του, δραστηριοποιήθηκε στην  AIESEC στην Ελλάδα, τη μεγαλύτερη φοιτητική οργάνωση στον κόσμο- είχε συμβάλλει με την ενεργό παρουσία και συμμετοχή του στην επιτυχημένη διοργάνωση του TEDxKalamata.

Ο Παναγιώτης μέχρι το 2018 που ανέλαβε καθήκοντα managing director, όπως διαβάζω στο βιογραφικό του στο site της Endeavor Greece, «ασχολήθηκε με τη διεύρυνση του δικτύου, την επίβλεψη της διαδικασίας επιλογής των επιχειρηματιών και τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου 14 μεγάλων επιχειρηματιών την Ελλάδα, που είναι κάτοχοι επιτυχημένων εταιρειών όπως η Workable, η Frezyderm, η Ergon, η Konva, οι Christodoulou Brothers, η Metamaterial Inc και άλλες. Ο Παναγιώτης ήταν επίσης επικεφαλής της Global F&B Community, μιας κοινότητας από 80 Endeavor Entrepreneurs που δραστηριοποιούνται στον τομέα Τροφίμων και Ποτών και έχουν αλλάξει τα δεδομένα σε 30 χώρες. Μέσα από τη συνέργεια και τη συνεργασία όλων των επιχειρηματιών, οργάνωσε πρωτοβουλίες στον τομέα Τροφίμων και Ποτών και εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσει την ομάδα να αναπτύξει την επιχειρηματική της δράση και τις δεξιότητές της».

Σήμερα, επικεφαλής μιας δυναμικής νεανικής ομάδας αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την ανάδειξη και τη διεθνή δικτύωση επιχειρηματιών και επιχειρήσεων που «αλλάζουν τα δεδομένα».  Και όχι μόνο. Η τελευταία πρωτοβουλία της ομάδας της Endeavor Greece είναι το Workintech.gr (https://workintech.gr/), «ένα εργαλείο που απευθύνεται σε ταλαντούχους Έλληνες και μη του εξωτερικού, που ενδιαφέρονται να συμβάλλουν με την εμπειρία τους στο μετασχηματισμό της ελληνικής αγοράς. O καθένας, πλέον, μπορεί να συμπληρώσει μια αίτηση που περιλαμβάνει τρία μόλις βήματα και να εκδηλώσει ενδιαφέρον για να εργαστεί ή να συμμετέχει σε ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας του δικτύου μας».

Ο Παναγιώτης ανταποκρίθηκε στη πρόσκληση μας και μίλησε στο in.gr για τις δραστηριότητες, τους στόχους και τις πρωτοβουλίες της Endeavor Greece.

H Endeavor είναι ένας οργανισμός που έχει διεθνή αξιοσημείωτη παρουσία. Είστε επικεφαλής της ομάδας που «τρέχει» την Endeavor Greece. Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι εκείνο το στοιχείο που δίνει ένα πρόσθετο ελληνικό χρώμα στη δράση σας και αν αυτό υπάρχει -και στο βαθμό που υπάρχει- με ποιο τρόπο εκφράζεται στη πράξη;

H Εndeavor είναι ένας οργανισμός που φέρνει κοντά όλες τις δυνάμεις που είναι ικανές να μετασχηματίζουν την αγορά και την οικονομία. Πεποίθησή μας είναι ότι η ένωση αυτών και η δημιουργία επιχειρηματικών κοινοτήτων, μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό του αποτυπώματός τους στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία και στην επιτάχυνση του μετασχηματισμού της χώρας. Κάθε ένα από τα γραφεία της Endeavor σε 40 χώρες, εργάζεται για την υποστήριξη και την ανάπτυξη των τοπικών οικοσυστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, στην Endeavor Greece αξιοποιούμε τον παγκόσμιο χαρακτήρα του οργανισμού, προκειμένου να μπορέσουμε να παρέχουμε διεθνείς υπηρεσίες υποστήριξης και να συμβάλλουμε στην επιτάχυνση της ανάπτυξης του ελληνικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, δουλεύουμε με όλους τους Έλληνες επιχειρηματίες που καινοτομούν σε παγκόσμιο επίπεδο, τους διεθνείς επενδυτές που δείχνουν ενδιαφέρον για το ελληνικό οικοσύστημα, αλλά και τα υψηλόβαθμα στελέχη ξένων τεχνολογικών εταιρειών που προσεγγίζουν την Ελλάδα ως ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας έχει ήδη ξεκινήσει και ότι η τεχνολογία βρίσκεται στο επίκεντρο του. Η Ελλάδα έχει ξεκινήσει να αναδεικνύει εταιρείες με αξιοσημείωτη πορεία, τόσο σε τοπικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. To 2020 υπήρξε χρονιά ρεκόρ για τις ελληνικές επιχειρήσεις τεχνολογίας σε σχέση με τις χρηματοδοτήσεις που έλαβαν από θεσμικούς και ιδιωτικούς επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εν μέσω πανδημίας, σημειώθηκαν μεγάλες εξαγορές ελληνικών εταιρειών συνολικού ύψους μεγαλύτερου του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ, ανάμεσά τους η εξαγορά των Softomotive και Instashop από κολοσσούς όπως η Microsoft και η Delivery Hero, αντίστοιχα, ενώ άνοιξαν πολλαπλές θέσεις εργασίας.

Διαβάζω στο site σας ότι η Endeavor έχει ως βασικό της σκοπό  «να υποστηρίζει και να αναδεικνύει την επιχειρηματικότητα που μετασχηματίζει τις τοπικές οικονομίες». Θέλετε να μας δώσετε ορισμένα ελληνικά παραδείγματα;

Στην Endeavor πιστεύουμε ότι οι τοπικές οικονομίες μετασχηματίζονται μέσω της δημιουργίας και της ανάπτυξης οικοσυστημάτων από επιχειρηματίες, υποστηρικτές και πρωτοβουλίες, που φυσικά ενισχύονται δραματικά από επιτυχίες παγκόσμιου επιπέδου. Στο άμεσο μέλλον, πιστεύω ότι θα δούμε μεγάλη ανάπτυξη στην ελληνική οικονομία. Μέχρι το 2025, εκτιμούμε ότι η συμβολή της τεχνολογίας στο ΑΕΠ της χώρας μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 15 δισεκατομμύρια ευρώ, και να έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από 100 χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Οι εταιρείες που ηγούνται του μετασχηματισμού της χώρας μας, είναι αυτές που βρίσκονται σε παγκόσμια τροχιά. Εταιρείες που θα δημιουργήσουν ιστορίες επιτυχίας σε παγκόσμιο επίπεδο, που ξεκίνησαν από την Ελλάδα, αλλά η καινοτομία και η φιλοδοξία και η πορεία τους είναι παγκόσμιου βεληνεκούς. Είναι εταιρείες που θα μπορούσαν κάλλιστα, δηλαδή, να έχουν ξεκινήσει από την Αμερική ή το Λονδίνο και να έχουν ακριβώς την ίδια πορεία. Τέτοιου είδους εταιρείες υποστηρίζει η Endeavor, τόσο σε τοπικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στην Ελλάδα, οι εταιρείες που ηγούνται του μετασχηματισμού, έχουν λάβει σημαντικές χρηματοδοτήσεις από διεθνείς επενδυτές και ξεχωρίζουν σε διεθνές επίπεδο (scale ups), όπως οι Workable, blueground, Οmilia, Νetdata, Εpignosis και Orfium, αλλά και άλλες που κατάφεραν να εξαγοραστούν από τεχνολογικούς κολοσσούς, όπως οι Softomotive, Instashop, Think Silicon, Innoetics, BEAT, οι οποίες, μέσω της εξαγοράς τους, έχουν φέρει και επιπρόσθετες επενδύσεις στη χώρα, καθώς έχουν λειτουργήσει ως έλξη για τους επενδυτές τους να συνεχίσουν την ανάπτυξη του προϊόντος τους στην Ελλάδα.

Τι είναι εκείνο που προσθέτει αξία στη δραστηριότητα του και την εν γένει παρουσία και θέση του στην αγορά για έναν Έλληνα επιχειρηματία που εντάσσεται, μετά από συγκεκριμένες διαδικασίες αξιολόγησης, στο δίκτυο της Endeavor;

Οι εταιρείες που εντάσσονται στο δίκτυο της Endeavor, επιλέγονται για την προοπτική ανάπτυξης τους και την ικανότητα τους να συμβάλλουν τον μετασχηματισμό της οικονομίας και συμμετέχουν σε διάφορα, τοπικά ή και διεθνή προγράμματα. Ως μέλη μιας παγκόσμιας κοινότητας από επιτυχημένους επιχειρηματίες, λαμβάνουν σημαντική υποστήριξη αλλά και προσφέρουν πίσω στο οικοσύστημα, πολλαπλασιάζοντας, έτσι, το αντίκτυπό τους στην οικονομία και την κοινωνία. Η Endeavor αναλαμβάνει την υποστήριξή τους στην ανάπτυξή αλλά και τη δικτύωσή τους, έτσι ώστε να έρθουν κοντά, να αλληλοϋποστηριχθούν, να συνεργαστούν και να αποκτήσουν πρόσβαση στο παγκόσμιο επιχειρηματικό οικοσύστημα.

Πήρατε την πρωτοβουλία να δημιουργήσετε ένα πρόγραμμα καθαρά ελληνικό, το πρόγραμμα Endeavor Scale-up που απευθύνεται, όπως διαβάζω στο site σας, σε ταχέως αναπτυσσόμενες τεχνολογικές εταιρείες, που έχουν ιδρυθεί από Έλληνες επιχειρηματίες από όλο τον κόσμο και μπορεί να οδηγήσει στην ένταξή τους στο παγκόσμιο δίκτυο της Endeavor, ως Endeavor Entrepreneurs. Ποιο ήταν το βασικό ερέθισμα για την πρωτοβουλία και κατά πόσο μπορεί να εξυπηρετήσει ελληνικές ανάγκες και δεδομένα;

Δημιουργήσαμε το πρόγραμμα επιτάχυνσης (accelerator) Endeavor Scale-up, στο πλαίσιο της συνολικής μας προσπάθειας να εντοπίσουμε και να υποστηρίξουμε τους επιτυχημένους Έλληνες επιχειρηματίες που καινοτομούν σε Ελλάδα και εξωτερικό και είναι ικανοί να δημιουργήσουν τα επόμενα, παγκόσμια success stories. Το πρόγραμμα Endeavor Scale-up εστιάζει σε εταιρείες που βρίσκονται μεν σε τροχιά παγκόσμιας επιτυχίας αλλά ακόμα είναι σε seed ή seed-to-series A στάδιο, ελαφρώς πιο πρώιμο, δηλαδή, από αυτό των Endeavor Entrepreneurs, του παγκόσμιου προγράμματος της Endeavor. Μέσω της ένταξής τους στο πρόγραμμα, οι εταιρείες αυτές λαμβάνουν υποστήριξη σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι που αποτελεί, κατά τη γνώμη μου και το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του προγράμματος.

Το Endeavor Catalyst είναι ένα από τα εργαλεία της Endeavor. Έχει χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα; Έχετε κάποια σκέψη πάνω σε αυτό;

Tο Endeavor Catalyst είναι ένα καινοτόμο μέσο συγχρηματοδότησης, χωρίς περιορισμούς, που έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τους Endeavor Entrepreneurs με τους κύκλους χρηματοδότησής τους και να συμβάλει στην μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της Endeavor. Ακολουθώντας μια πειθαρχημένη επενδυτική διαδικασία, το Endeavor Catalyst επενδύει μαζί με εταιρείες επενδυτικών συμμετοχών (venture capital firms) και εταιρείες αναπτυσσόμενης αξίας (growth equity firms) στους κύκλους χρηματοδότησης των Endeavor Entrepreneurs.

To Εndeavor Catalyst έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά με όλους τους υπόλοιπους τρόπους υποστήριξης των επιχειρηματιών του δικτύου μας, ενώ όλα τα κέρδη του επιστρέφονται πίσω στον οργανισμό, αποσκοπώντας στην επιβίωσή του. Το fund παρουσιάζει, δηλαδή και εξαιρετικό ενδιαφέρον λόγω του κοινωνικού του χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, όμως, παρουσιάζει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Η Endeavor, όντας παγκοσμίως πρώτη στην επιλογή ταχέως αναπτυσσόμενων επιχειρηματιών από δευτερογενείς αγορές του κόσμου, έχει χτίσει ένα χαρτοφυλάκιο από εταιρείες που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για να αποτελέσουν το επόμενο unicorn. Άλλωστε, το χαρτοφυλάκιο του Endeavor Catalyst περιλαμβάνει ήδη περισσότερα από 7 unicorns.

Παράλληλα, το Catalyst έχει επενδύσει σε τέσσερις ελληνικές εταιρείες: blueground, Workable, Hellas Direct και Nova Credit, χρηματοδότηση που αγγίζει, αθροιστικά, τα $5εκ. Από την ίδρυσή του το 2012 μέχρι και σήμερα, το Endeavor Catalyst έχει συνολικά $400εκ. ενεργητικό υπό διαχείριση, ενώ έχει επενδύσει σε 130 εταιρείες. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, φιλοδοξούμε θα έχουμε επενδύσει ακόμη $5-6εκ. σε 4 έως 5 νέες εταιρείες, ενώ ευελπιστούμε ότι στο άμεσο μέλλον, η Endeavor θα αποτελέσει έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό 100% βιώσιμο, αποκλειστικά και μόνο χάρη στις επενδύσεις του fund στις επιτυχημένες εταιρείες του δικτύου.

Πως «βλέπετε» την ανάπτυξη του εγχώριου οικοσυστήματος καινοτομίας; Οδεύει στο δρόμο της ωρίμανσης και της ενίσχυσης της ορατότητας του από τους διεθνείς επενδυτές;

To 2020 ήταν μία χρονιά ρεκόρ για την ελληνική τεχνολογία. Στην Endeavor εκτιμούμε ότι την περασμένη χρονιά, περισσότερα από $300εκ. επενδύθηκαν μέσω δανειακού και μετοχικού κεφαλαίου, το μεγαλύτερο ποσοστό εκ των οποίων προήλθε από επενδυτές του εξωτερικού. Κορυφαία διεθνή επενδυτικά σχήματα έχουν ήδη επενδύσει σε ελληνικές εταιρείες, ενώ αναζητούν τις επόμενες τους επενδύσεις στη χώρα. Ταυτόχρονα, τεχνολογικοί κολοσσοί όπως οι Microsoft, Applied Materials, Cisco και Pfizer, είτε ξεκινούν νέες επενδύσεις, είτε προχωρούν σε εξαγορές ελληνικών εταιρειών. Η κινητικότητα αυτή έχει ως αποτέλεσμα κάθε φορά που ένα μεγάλο fund (Prime Ventures, 83NORTH, Notion Capital) επενδύει σε ελληνικές εταιρείες, να προσελκύονται και άλλα funds στη χώρα μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Accel, Index Ventures, Northzone, Sequoia, που εξετάζουν το ενδεχόμενο να επενδύσουν στην Ελλάδα και συνεργάζονται με την Endeavor, προκειμένου να εντοπίσουν νέες επενδυτικές εταιρείες.

Ποιο είναι το κεντρικό μήνυμα που στέλνετε στο ευρύ κοινό αλλά και στο πολιτικό προσωπικό αυτής της χώρας σχετικά με τις δράσεις στήριξης και ανάδειξης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας; Και αυτό το ρωτώ γιατί και πάλι στο site σας διαβάζω ότι  «θεμελιώδης πεποίθηση της Endeavor είναι ότι η δημιουργία θέσεων εργασίας, η καινοτομία και η συνολική ευημερία ευδοκιμούν όπου υπάρχει ισχυρή στήριξη στους πολλά υποσχόμενους επιχειρηματίες».

Αυτό είναι ακριβώς το επίκεντρο της δράσης του οργανισμού μας. Η Endeavor φέρνει κοντά όλους όσους μπορούν να παρέχουν στήριξη στους πολλά υποσχόμενους επιχειρηματίες, θεσμικούς και μη θεσμικούς παίκτες της αγοράς, επενδυτές, στελέχη και άλλους επιχειρηματίες, με στόχο τη δημιουργία μιας ισχυρής κοινότητας, στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να γεννηθούν στρατηγικές συνεργασίες.

Την ίδια στιγμή, η Endeavor στοχεύει στο να μοιραστεί το αφήγημα του μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας και προς τις χώρες του εξωτερικού. Η Ελλάδα σημειώνει διαρκώς επιτυχίες και αναπτύσσεται ραγδαία και η Endeavor έρχεται να γνωστοποιήσει τις επιτυχίες αυτές, και με την κατάλληλη υποστήριξη, να τις πολλαπλασιάσει. Στο πλαίσιο αυτό, η Endeavor αποτελεί μία πλατφόρμα, ένα μέσο για τους επιχειρηματίες του δικτύου μας να ακουστούν, να μοιραστούν τις ιστορίες και τις επιτυχίες τους, να προσελκύσουν ενδιαφέρον και τελικά, να συμβάλλουν όλοι μαζί, στην ενδυνάμωση του ελληνικού οικοσυστήματος.

Σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού είναι τα podcasts μας. Στο Outliers podcast, μέσα από απλές συζητήσεις με επιχειρηματίες που ξεχωρίζουν, μαθαίνουμε την ιστορία και τη διαδρομή τους προς την επιτυχία. Ταυτόχρονα, στην Endeavor διοργανώνουμε και μία σειρά από ομιλίες, συζητήσεις και άλλου τύπου εκδηλώσεις, που προσελκύουν πληθώρα Ελλήνων – αριθμός που ξεπέρασε τις 70.000 την περασμένη χρονιά. Το 30% αυτών ανήκουν στους Έλληνες της διασποράς,  οι οποίοι εκφράζουν την έντονη επιθυμία να αποκτήσουν και να διατηρήσουν επαφές με την Ελλάδα και αξιοποιούν την Endeavor ως ικανό μέσο διασύνδεσης με την ελληνική αγορά.

Παίρνοντας αυτό σαν δεδομένο και αναγνωρίζοντας ότι τώρα είναι η ιδανική στιγμή, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε το Workintech.gr  (https://workintech.gr/), ένα εργαλείο που απευθύνεται σε ταλαντούχους Έλληνες και μη του εξωτερικού, που ενδιαφέρονται να συμβάλλουν με την εμπειρία τους στο μετασχηματισμό της ελληνικής αγοράς. O καθένας, πλέον, μπορεί να συμπληρώσει μια αίτηση που περιλαμβάνει τρία μόλις βήματα και να εκδηλώσει ενδιαφέρον για να εργαστεί ή να συμμετέχει σε ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας του δικτύου μας.

Επισκεφτείτε το outliers.gr (http://outliers.gr/el/homepage-2/) για να ακούσετε το Outliers podcast.

«Παράλληλα, ξεκινάμε μία νέα πρωτοβουλία μαζί με τον ΣΕΒ, το Innovative Greeks, που έχει ως στόχο να ενώσει τους καινοτόμους Έλληνες από όλον τον κόσμο. Ο ΣΕΒ, με το δίκτυό του στην Ελλάδα και η Endeavor, με το παγκόσμιό της δίκτυο, αποτελούν έναν ισχυρό συνδυασμό, έχοντας τη δυναμική να δημιουργήσουν μια κοινότητα που θα έχει ευεργετικά οφέλη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η εναρκτήρια εκδήλωση της πρωτοβουλίας, είναι την ερχόμενη εβδομάδα, στις 2 & 3 Μαρτίου και μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ (https://tinyurl.com/8y72tv8w).