1821 : Η γερμανική πρεσβεία τιμά την Ελληνική Επανάσταση

Η πρεσβεία της Γερμανίας στην Αθήνα θα αρχίσει από αύριο να παρουσιάζει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης 21 πρόσωπα του γερμανικού Φιλελληνισμού, με αφορμή την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Στο πλαίσιο μιας σειράς που δημιουργήθηκε για τα κοινωνικά δίκτυα, με τίτλο #germanphilhellenes2021, θα παρουσιάζονται από αύριο και κάθε Παρασκευή στους λογαριασμούς της γερμανικής πρεσβείας στο Facebook, το Twitter και το Instagram (@GermanyinGreece) 21 γνωστοί και άγνωστοι Γερμανοί φιλέλληνες, καθώς και μαρτυρίες του γερμανικού φιλελληνισμού στη Γερμανία και στην Ελλάδα.

Μετά το 1821, όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της γερμανικής πρεσβείας, από τους περίπου 1.200 Φιλέλληνες που κατέφθασαν στην Ελλάδα από τον ευρωπαϊκό Βορρά και τη Δύση προκειμένου να υποστηρίξουν την Ελληνική Επανάσταση, οι Γερμανοί αποτελούσαν τη μεγάλη πλειοψηφία, αλλά και η πλειονότητα των πεσόντων ή θανόντων αλλογενών κατά τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα προερχόταν από τη Γερμανία. Αναδεικνύεται ότι στη Γερμανία η Ελληνική Επανάσταση κινητοποίησε ένα ισχυρό φιλελληνικό κίνημα: Τον Απρίλιο του 1821 ο καθηγητής φιλοσοφίας από τη Λειψίαμ, Βίλχελμ Τράουγκοτ Κρουγκ, δημοσίευσε ένα πύρινο άρθρο με τίτλο «Η Αναγέννηση της Ελλάδας», στο οποίο εξέφραζε την υποστήριξή του στο «ελληνικό ζήτημα» και το οποίο είχε μεγάλη απήχηση στη γερμανική κοινή γνώμη. Σήμερα, όπως παρατηρεί η γερμανική πρεσβεία, «θα λέγαμε ότι δημιουργήθηκε ένα «hype»: Η Ελλάδα αντιμετωπίστηκε ως νοσταλγικό ιδεώδες, ως ρομαντικά εξυψωμένη χώρα ελπίδων, ελεύθερης δημιουργίας και προόδου. Ο Γιόχαν Βόλφγκανκ φον Γκαίτε, ο διάσημος Γερμανός ποιητής και Φιλέλληνας, είχε εκφράσει στο έργο του «Ιφιγένεια εν Ταύροις» την τάση αυτή χρόνια πρινμ ως εξής: «και μακρές μέρες στέκω στο ακρογιάλι, με την ψυχή αναζητώντας των Ελλήνων τη χώρα»».

Με τη σειρά #germanphilhellenes2021, που δημιουργήθηκε για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η πρεσβεία της Γερμανίας απευθύνει πρόσκληση στους Έλληνες να ακολουθήσουν μαζί της τα ίχνη των Γερμανών Φιλελλήνων. Ειδικότερα, υπενθύμισε πως το πορτραίτο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στα χαρτονομίσματα των 5.000 δραχμών, έχει φιλοτεχνηθεί από τον Γερμανό αξιωματικό και ερασιτέχνη ζωγράφο, Καρλ Κράτσαϊζεν, αλλά και ότι ο Γερμανός γιατρός Χάινριχ Τράιμπερ ταρίχευσε τη σορό του Ιωάννη Καποδίστρια. Επίσης, σημειώνει πως πολλοί άλλοι Γερμανοί Φιλέλληνες, όπως ο στρατηγός Καρλ φον Νόρμαν-Έρενφελς, αρχηγός του Ελληνικού Τακτικού Στρατού και του Τάγματος των Φιλελλήνων το 1822, έλαβαν μέρος σε μάχες του απελευθερωτικού αγώνα.

Επιπλέον, η πρεσβεία της Γερμανίας επισημαίνει ότι τα ίχνη των Γερμανών Φιλελλήνων είναι ορατά από τα πρώτα χρόνια της σύγχρονης Ελλάδας μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων και στην εικόνα της Αθήνας. Προβάλλει ως παραδείγματα τον Φρίντριχ φον Γκαίρτνερ, σύμφωνα με τα σχέδια του οποίου χτίστηκαν τα Ανάκτορα, το σημερινό μέγαρο της Βουλής των Ελλήνων και τον Ερνστ Τσίλερ, ο οποίος δημιούργησε τα αρχιτεκτονικά σχέδια για περισσότερα από 500 κτίρια στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το Μέγαρο Συγγρού (σημερινό Υπουργείο Εξωτερικών) και το Ανάκτορο του Διαδόχου (σημερινό Προεδρικό Μέγαρο).

Παράλληλα, τονίζεται ότι το φιλελληνικό κίνημα δεν λειτούργησε μόνο προς τη μία κατεύθυνση. «Η Ελληνική Επανάσταση και τα χρόνια που ακολούθησαν, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για το δημόσιο διάλογο και την αισθητική, ενώ επηρέασαν τη δημιουργία ενός εθνικού αισθήματος στη Γερμανία. Το κίνημα αυτό, το βασικό κίνητρο του οποίου ήταν η υποστήριξη ενός αγωνιζόμενου για την ελευθερία ευρωπαϊκού λαού, σε επίπεδο ιδεών αλλά και σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, καθόρισε τη νοοτροπία μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου στη Γερμανία. Η Ελληνική Επανάσταση, συνεπώς, επηρέασε, με τη σειρά της, την τέχνη και τον πολιτισμό στη Γερμανία, κάτι που αποτυπώθηκε σε έργα ζωγραφικής, σε μουσικές συνθέσεις, στη λογοτεχνία (γερμανικός ρομαντισμός) ή στην εικόνα των πόλεων. Ο βασιλέας Λουδοβίκος Α’ της Βαυαρίας είχε το όραμα να δημιουργήσει στην πατρίδα του, το Μόναχο, μια «Αθήνα επί του Isar» (του ποταμού Ίζαρ). Αδιαμφισβήτητο είναι, επίσης, το γεγονός ότι η Ελληνική Επανάσταση αποτέλεσε ορόσημο και κίνητρο για την ανάπτυξη της Δημοκρατίας και του Κοινοβουλευτισμού στην Ευρώπη, αλλά και πολύ πέρα από αυτή», αναφέρεται.

Η σειρά με τίτλο #germanphilhellenes2021 δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, την Εταιρεία για τον Ελληνισμό και τον Φιλελληνισμό και το Μουσείο Φιλελληνισμού.

Τέλος, η γερμανική πρεσβεία προαναγγέλλει πως, στη διάρκεια του 2021, θα ακολουθήσουν κι άλλες εκδηλώσεις της στην Αθήνα για το θέμα αυτό και σημειώνει: «Η ενασχόληση με την Ελληνική Επανάσταση και τον Φιλελληνισμό, με ένα πανευρωπαϊκό δηλαδή κίνημα, είναι από μόνη της επωφελής και πολύτιμη. Τουλάχιστον εξίσου σημαντικό είναι το ερώτημα, κατά πόσο είναι σήμερα επίκαιρη. Η ανασκόπηση του παρελθόντος μπορεί να συμβάλλει και στη συζήτηση, αναφορικά με το ερώτημα πού βρισκόμαστε σήμερα στην Ευρώπη και προς ποια κατεύθυνση θέλουμε να πορευτούμε».