ΗΠΑ : Διαβατήρια με ουδέτερο φύλο πρόκειται να εισάγει η κυβέρνηση Μπάιντεν

Διαβατήρια, κάρτες κοινωνικής ασφάλειας, άδειες διαμονής και άλλα επίσημα έγγραφα των ΗΠΑ αναμένεται σύντομα να προσφέρουν μια τρίτη επιλογή στο πεδίο της δήλωσης του φύλου του φέροντος: Χ.

Ήδη, τουλάχιστον δώδεκα πολιτείες και η πόλη της Ουάσινγκτον έχουν τροποποιήσει τη νομοθεσία τους για να προσφέρουν την επιλογή «Χ» στο πεδίο δήλωσης φύλου σε ορισμένα επίσημα έγγραφα. Ανάμεσά τους και διπλώματα οδήγησης, αλλά και πιστοποιητικά γέννησης.

Όμως η ομοσπονδιακή νομοθεσία των ΗΠΑ δεν έχει τροποποιηθεί σημαντικά από το 2010 και έπειτα, όταν εισήχθη η τρέχουσα πολιτική για την αλλαγή του φύλου των πολιτών στα επίσημα έγγραφα. Προκειμένου κάποιος να αλλάξει το συγκεκριμένο πεδίο, θα πρέπει να επιδείξει ιατρική βεβαίωση που να αποδεικνύει ότι έχει ολοκληρώσει τη φυλομετάβαση, και να επιλέξει ανάμεσα στα δύο διαθέσιμα φύλα. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που είναι επιφορτισμένο με την έκδοση των διαβατηρίων, αναγνωρίζει μέχρι στιγμής μόνο ανδρικό και γυναικείο φύλο.

Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευθεί πως θα αλλάξει την τρέχουσα κατάσταση, ενώ η Αμερικανική Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες τον πιέζει να αναλάβει άμεσα δράση επάνω στο θέμα.

Ο οργανισμός βρίσκεται σε συζητήσεις με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου για την προσθήκη της επιλογής του ουδέτερου φύλου σε όλα τα ομοσπονδιακά έγγραφα και αρχεία, ενώ ζητά να επιτραπεί στους πολίτες να επιλέγουν μόνοι τους το φύλο τους, χωρίς να είναι απαραίτητη δικαστική εντολή ή ιατρική βεβαίωση.

«Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει ένας ενιαίος, ευθυγραμμισμένος και πρακτικός εκσυγχρονισμός των ενδείξεων φύλου», τονίζει στους Times της Νέας Υόρκης το Άρλι Κρίστιαν, υπεύθυνη εκστρατείας για το A.C.L.U. που είναι και ο οργανισμός που ασκεί τις εντονότερες πιέσεις.

Μέχρι στιγμής, ο Λευκός Οίκος δεν έχει ανακοινώσει συγκεκριμένα σχέδια, αν και σε δήλωσή του ο Ματ Χιλ, εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου, τόνισε ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν επιμένει στη δέσμευσή του για την έκδοση non-binary διαβατηρίων και την «προώθηση των πολιτειακών και ομοσπονδιακών προσπαθειών που θα επιτρέψουν στους τρανς και non-binary Αμερικανούς να επικαιροποιήσουν τα έγγραφά τους, προκειμένου να αντανακλούν την πραγματική τους έμφυλη ταυτότητα».

Από τον περασμένο μήνα το A.C.L.U συλλέγει υπογραφές για άμεση προσθήκη της τρίτης επιλογής, έχοντας συγκεντρώσει μέχρι στιγμής περισσότερες από 34.000. Ο οργανισμός σχεδιάζει να κοινοποιήσει τις υπογραφές στον Λευκό Οίκο στις 31 Μαρτίου, την Ημέρα για την Τρανς Ορατότητα.

Είναι δύσκολο να μετρήσει κανείς ακριβώς πόσοι άνθρωποι θα επιλέξουν την νέα σήμανση φύλου στα επίσημα έγγραφά τους. Η επιλογή αυτή αναμένεται να υιοθετηθεί από άτομα που έχουν μεν ολοκληρώσει τη φυλομετάβαση, όμως δεν ταυτίζονται ούτε με το ανδρικό ούτε με το γυναικείο φύλο, άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως non-binary, αλλά και intersex άτομα, μεταξύ άλλων. Ορισμένοι άνθρωποι (αλλά και χώρες και διεθνείς οργανισμοί) υποστηρίζουν ότι τα επίσημα έγγραφα δεν χρειάζεται καν να αναφέρουν το φύλο.

Τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την αλλαγή ή την επικαιροποίηση του φύλου σε σημαντικά έγγραφα, όπως είναι τα διπλώματα οδήγησης και τα διαβατήρια, ενδέχεται να αποτρέψουν πολλούς ανθρώπους.

Σύμφωνα με έκθεση του Ιδρύματος Williams στη Νομική Σχολή του UCLA, περίπου το 42% των τρανς ατόμων που έχουν δικαίωμα ψήφου σε 45 από τις 50 αμερικανικές πολιτείες – δηλαδή περισσότερα από 350.000 άτομα – δεν έχουν έγγραφα που να αποδεικνύουν την ταυτότητά τους και τα οποία να αναφέρουν το σωστό όνομα και φύλο τους ή και τα δύο.

Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι η ιατρική πιστοποίηση, ιδίως στην περίπτωση των διαβατηρίων. «Πρέπει να πας σε έναν γιατρό και να πάρεις μια επίσημη επιστολή σε επίσημο χαρτί», εξηγεί το Κρίστιαν του A.C.L.U μιλώντας στους Times. Αυτό δημιουργεί προβλήματα σε ανθρώπους που «δεν έχουν ασφάλεια, ζουν στην επαρχία και δεν έχουν αποκαλύψει την ταυτότητά τους στα άτομα που τους στηρίζουν οικονομικά ή δεν είχαν πρόσβαση σε ιατρική θεραπεία για διάφορους λόγους. Είναι ένα μεγάλο εμπόδιο για την απόκτηση επικαιροποιημένης ταυτότητας»΄

Το 2014, το Ντάνα Ζιμ, βετεράνος του αμερικανικού στρατού, υπέβαλε μήνυση εναντίον του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο δεν του επέτρεπε την έκδοση έμφυλα ουδέτερου διαβατηρίου. Το Ζιμ είναι intersex. Στο πιστοποιητικό γέννησής του αναφέρεται ως άνδρας, ενώ στο δίπλωμα οδήγησής του ως γυναίκα, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.

Σε αρκετές δικαστικές διαμάχες με το Ζιμ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ότι ο σημερινός δυϊσμός του φύλου είναι αναγκαίος για την επικοινωνία με τις πολιτειακές και ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Επιπλέον, ανέφερε ότι η προσθήκη μιας ακόμη κατηγορίας φύλου στα πληροφορικά συστήματα θα απαιτούσε χρόνο και κονδύλια. Ένας ομοσπονδιακός δικαστής, ωστόσο, εξέδωσε απόφαση εναντίον της κυβέρνησης και στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ένα εφετείο κατέληξε σε μεικτά συμπεράσματα, λέγοντας ότι μόνο δύο από τους πέντε λόγους που προέβαλε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ως δικαιολογία για μη έκδοση του διαβατηρίου του Ζιμ έχουν κάποια βάση.

«Ένας σεφ μπορεί να γράψει “αλάτι” επάνω σε ένα βάζο με ζάχαρη, όμως αυτό δεν θα καταστήσει το αλάτι πιο γλυκό», ανέφερε η απόφαση του εφετείου. «Ούτε το να απαιτούμε από τα intersex άτομα να επιλέγουν “άρρεν” ή “θήλυ” στα διαβατήριά τους τα καθιστά πιο ακριβή». Οι δικαστές πρόσθεσαν ότι η εμπειρία του Ζιμ «καθιστά σαφείς τις αναπόφευκτες ανακρίβειες μιας πολιτικής φύλου που στηρίζεται στον δυϊσμό» και ζήτησαν από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να επεξεργαστεί εκ νέου την αίτηση του Ζιμ.

Σε ορισμένες πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια και το Όρεγκον, μια Τρίτη επιλογή φύλου είναι ήδη διαθέσιμη για τα πιστοποιητικά γέννησης και τα διπλώματα οδήγησης, χωρίς την απαίτηση ιατρικής βεβαίωσης. Την πρώτη χρονιά που το Όρεγκον εισήγαγε τη συγκεκριμένη επιλογή, περισσότεροι από 3.500 κάτοικοι την επέλεξαν. Στην Καλιφόρνια, ο αντίστοιχος αριθμός έφτασε τα 1.300 άτομα μέσα σε λίγους μήνες. Ορισμένες αεροπορικές εταιρείες έχουν ανταποκριθεί στις αλλαγές που εισήγαγαν οι πολιτείες, προσθέτοντας την επιλογή μη κοινοποίησης ή μη προσδιορισμού φύλου στις αιτήσεις κρατήσεων.

Αν ο Μπάιντεν εκδώσει προεδρικό διάταγμα για την προσθήκη της επιλογής Χ στο πεδίο του φύλου στα επίσημα έγγραφα, οι πολιτειακοί νόμοι δεν πρόκειται να αλλάξουν μέσα σε μια νύχτα. Όμως το Κρίστιαν ελπίζει ότι σταδιακά οι πολιτείες θα ακολουθήσουν το παράδειγμα του ομοσπονδιακού κράτους.

«Έχουμε δει μεγάλη βελτίωση στην κατανόηση του κοινού για τους λόγους που η πρόσβαση σε ακριβείς ταυτότητες είναι αναγκαία», εξηγεί το Κρίστιαν. «Έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο στις πολιτείες, όμως εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές που προβάλουν μεγάλα εμπόδια στην επικαιροποίηση της ένδειξης του φύλου. Αυτή η κίνηση θα αποτελέσει τεράστια πρόοδο».