ΗΠΑ : Ο στρατός επιτρέπει στις γυναίκες να… αφήσουν κάτω τα μαλλιά τους

Έχοντας υπηρετήσει τον αμερικανικό στρατό από κάθε γωνιά του πλανήτη, η Τζαγουάνα Μακφάντεν πάντα πίστευε ότι οι αυστηροί κανόνες του σώματος για τα μαλλιά των γυναικών, όχι μόνο παραμόρφωναν την ταυτότητά της, αλλά επηρέαζαν και την απόδοσή της στην υπηρεσία της.

Στη ζωή της ως πολίτης, η Μακφάντεν εξηγεί στους Times ότι έχει «αμέτρητες μπούκλες, φουντωτά μαλλιά που λατρεύω». Όμως επί 22 χρόνια, όταν ερχόταν η ώρα να φορέσει τη στολή της, αναγκαζόταν να χρησιμοποιεί ζελέ και μηχάνημα ισιώματος, προκειμένου να ακολουθεί τους κανόνες που ήθελαν τις γυναίκες να έχουν κοντά μαλλιά ή έναν σφιχτό, αυστηρό κότσο.

Ο κότσος έσπρωχνε το κράνος της μπροστά στα μάτια της, όπως εξηγεί με αποτέλεσμα «να μην μπορώ να δω όταν στεκόμουν σε θέση μάχης».

«Δεν είναι μόνο το ότι ο εαυτός μου και οι παραδόσεις μου δεν ήταν ορατές στην αυτότητά μου ως στρατιώτη. Δεν βόλευε κιόλας».

Καθώς ο στρατός στηρίζεται όλο και περισσότερο στις γυναίκες – και κυρίως στις μαύρες γυναίκες – αυτοί οι κανόνες πλέον αλλάζουν.

Η τελευταία επικαιροποίηση της στρατιωτικής στολής και των εντολών για την προσωπική περιποίηση των στρατιωτών που τέθηκε σήμερα σε εφαρμογή, περιλαμβάνει μια σειρά από τροποποιήσεις που μεταξύ άλλων επιτρέπουν στις 127.000 γυναίκες που υπηρετούν στο στρατό και την εθνική φρουρά να αφήσουν κάτω τα μαλλιά τους – τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό.

Για πρώτη φορά, οι γυναίκες θα επιτρέπεται να έχουν ξυρισμένο κεφάλι. Επιπλέον, θα μπορούν να τα χτενίζουν με διάφορους τρόπους, για παράδειγμα πιάνοντάς τα σε κοτσίδα – αλλά κρατώντας τις μπούκλες τους, πράγμα που επί πολλά χρόνια απαγορευόταν. Επιπλέον, επιτρέπονται οι κοντές κοτσίδες σε οποιαδήποτε στιγμή, αλλά και οι μακριές κοτσίδες στη μάχη και την εκπαίδευση, όταν ένας κότσος θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα με τον εξοπλισμό.

«Καιρός ήταν», σχολιάζει η Μακφάντεν στους Times. «Δείχνει ότι ο στρατός αναγνωρίζει ότι μπορούμε να είμαστε στρατιωτικοί και να παραμένουμε ο εαυτός μας, και ότι μπορείς να είσαι ταυτόχρονα στρατιώτης και μαύρη γυναίκα και να σε εκτιμάνε».

Οι νέοι κανονισμοί συμπεριλαμβάνονται σε μια σειρά από νέους κανόνες που ορίζουν κάθε λεπτομέρεια, από το ποιος μπορεί να φοράει κάπες, μέχρι το αν οι στρατιώτες μπορούν να στέκονται με τα χέρια στις τσέπες (που όχι, δεν μπορούν). Αν και οι αλογοουρές μπορεί να φαίνονται μηδαμινές για τους ανθρώπους που ντύνονται σαν πολίτες, για τις ένστολες γυναίκες οι αλλαγές αυτές προσφέρουν όχι μόνο περισσότερη ευελιξία, αλλά και μια ένδειξη ότι ο στρατός τις ακούει και σταδιακά απομακρύνεται από τους κανόνες που στο παρελθόν τους επέτρεπαν γενικώς να υπηρετούν μόνο στο βαθμό που φρόντιζαν να μοιάζουν και να συμπεριφέρονται σαν να ήταν άνδρες.

Οι γυναίκες τώρα έχουν το δικαίωμα να κάνουν ανταύγειες, αλλά και να φορούν συντηρητικές αποχρώσεις κραγιόν και μανό, με τον όρο ότι αυτά δεν θα είναι «εκκεντρικά, υπερβολικά ή της μόδας», αλλά και να φορούν μικρά σκουλαρίκια, εκτός από τις ώρες της μάχης και της εκπαίδευσης.

Και οι κανονισμοί για πρώτη φορά περιλαμβάνουν εξαιρέσεις για τον θηλασμό, επιτρέποντας στις στρατιώτες να φορούν ένα ειδικό μπλουζάκι για θηλασμό κάτω από την παραλλαγή και επιτρέποντάς τους να ανοίγουν τις στολές τους και να «θηλάζουν σε οποιοδήποτε μέρος οι ίδιες και τα παιδιά τους έχουν δικαίωμα να βρίσκονται», χωρίς να χρειάζεται να καλύπτουν το στήθος τους.

Το μερίδιο των γυναικών στο στρατό αυξάνεται σταθερά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έπειτα, αν και κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών της ενσωμάτωσής τους, η ανδροκρατούμενη ηγεσία τις απασχολούσε αποκλειστικά ως νοσοκόμες ή γραμματείς, συχνά με κόστος για τον βαθμό και τον μισθό τους. Οι οικογένειες θεωρούνταν κόντρα στους κανόνες. Οι ένστολες που έμεναν έγκυοι αποπέμπονταν από το σώμα μέχρι και το 1972, όταν μια νεαρή δικηγόρος, η Ρουθ Μπάντερ Γκίνσμπουργκ, έφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Από το 1972 και έπειτα, ο αριθμός των γυναικών στο στρατό αυξήθηκε από το 2% στο 15% του συνόλου του σώματος. Τα τελευταία χρόνια, εκπροσωπούνται πλέον σχεδόν σε όλες τις μονάδες και λαμβάνουν ηγετικές θέσεις.

Σήμερα, ο κάποτε διστακτικός στρατός πλέον επιθυμεί να κάνει τη στράτευση πιο ελκυστική στις γυναίκες, όπως εξηγεί στους Times η Κέιτ Τζερμάνο, μια συνταξιούχος στρατιωτικός και υπερασπίστρια των δικαιωμάτων των ένστολων γυναικών, επειδή οι ηγέτες συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν χωρίς εκείνες.

«Είναι ζήτημα εθνικής άμυνας», υποστηρίζει η Τζερμάνο. «Απλώς δεν έχουμε αρκετούς άνδρες για αυτή τη θέση».

Ο στρατός έχει αναπτύξει τεράστια εξάρτηση από τις μαύρες γυναίκες που, όπως επισημαίνει η Τζερμάνο, εκπροσωπούν σχεδόν το ένα τρίτο όλων των γυναικών στο στρατό, παρά το γεγονός ότι αποτελούν μόλις το 15% του συνολικού γυναικείου πληθυσμού της χώρας. Οι μαύρες Αμερικανίδες πλέον υπηρετούν στο στρατό σε μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη πληθυσμιακή ομάδα.

Οι πιο πρόσφατες αλλαγές στην περιποίηση των στρατιωτών προτάθηκαν από μια ομάδα 10 γυναικών, τεσσάρων λευκών γυναικών, ενός Ισπανόφωνου και ενός μαύρου άνδρα, από διάφορες βαθμίδες. Η ομάδα αυτή ζήτησε συμβουλές από ιατρικό προσωπικό που εξήγησε ότι οι σφιχτοί κότσοι μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια μαλλιών, πονοκεφάλους και άλλα προβλήματα που επηρεάζουν τόσο την υγεία όσο και την απόδοση των στρατιωτών.

Θα ακολουθήσουν αλλαγές και αναφορικά με τις τρίχες στα ανδρικά πρόσωπα; Σύμφωνα με τον αρχιλοχία Μάικλ Α. Γκρίνστον, κάθε βδομάδα στρατιώτες του ζητούν να αφήσουν γένια. Ο στρατός προς το παρόν το έχει επιτρέψει σε περίπου 550 άνδρες για θρησκευτικούς λόγους, όμως όλοι οι υπόλοιποι έχουν δικαίωμα να αφήσουν μόνο μουστάκι, τα οποία να είναι «κουρεμένα, χτενισμένα και περιποιημένα».

Ο αρχιλοχίας εξηγεί ότι το πιθανότερο είναι ότι τα μούσια θα γίνουν αντικείμενο συζήτησης στο μέλλον. Ο στρατός είναι ένας οργανισμός που μαθαίνει, υποστηρίζει. «Μόνο και μόνο επειδή κάνουμε κάτι με έναν συγκεκριμένο τρόπο για τα πρώτα 100 χρόνια, δεν σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να το κάνουμε και για τα επόμενα».