Είναι ενδιάθετο το κακό και απλώς μορφοποιείται, με διάφορες αφορμές. Δεν το παράγουν οι «αφορμές», το μορφοποιούν όμως ή και το διεγείρουν. Είτε το εξωτερικεύσεις, το εκφράσεις π.χ. με τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, είτε όχι, αυτό θα υφίσταται, θα επιμολύνει και θα διαβρώνει. Δεν έχουμε δει την κορύφωση του φαινομένου, ούτε την τάξη πραγμάτων που θα παγιώσει. Η ακολουθία κρίσεων και καταστροφών, έχει κατερειπώσει το πολιτικό σύστημα, τις ανθρώπινες σχέσεις, τις πολιτισμικές παραδοχές. Συντελείται μια παρατεταμένη θύελλα φρίκης.
Αυτό που δημιουργείται στα ερείπια, δεν είναι μια πολιτική επικράτεια, ένα κόμμα με συγκεκριμένα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, αλλά μάλλον η ίδια η αποσύνθεση ως πολιτική οντότητα. Στο βάθος έχει αποσυντεθεί κάθε κομματική επικράτεια, η μητρική και τα διάδοχα σχήματα. Διαλύεται και η ιστορικότητα και η (όποια) ιδεολογική ποιότητα των κομμάτων.

Είναι ακαδημαϊκός φορμαλισμός, να ερμηνεύει κανείς τη διάρθρωση της πολιτικής πραγματικότητας π.χ. από την ποσοστιαία σχέση του πρώτου με το δεύτερο κόμμα, από το μερίδιο των άλλων κομμάτων, από το ποσοστό αδιάφορων ή αναποφάσιστων κ.λπ., από τους ισχυρισμούς και τις εκφωνήσεις τους, γιατί η πραγματική διαρροή, δεν είναι ανάμεσα στα σχηματισμένα, γνωστά κόμματα, είναι προς ένα «αλλού», που απλώς στεγάζεται περιστασιακά και παροδικά σε κάποιο από τα υπάρχοντα κόμματα. Μέχρι να εφεύρει, ένα άλλο.

Τα κόμματα είναι οι περιστασιακοί χώροι υποδοχής ενός κοινού που σε μεγάλο βαθμό, είτε είναι ακινητοποιημένο σε στερεότυπα, σε κληροδοτήματα, που τα κουβαλάει από παλιά, είτε είναι εντελώς «άπιστο», ρευστό και βρίσκει στιγμιαία στέγη με γκρίνια και δυσφορία. Ομως το βασικό που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, που περιλαμβάνεται στις αναλύσεις κ.λπ. είναι η «δήλωση» πολιτικής στέγης. Ενώ πρόκειται για δήλωση μιας ευμετάβλητης ή ταριχευμένης αυτοτοποθέτησης.

Καταμερίζονται αυτοί που «αναγνωρίζουν» τον εαυτό τους ως κεντρώο, αριστερό, δεξιό. Η αυτοαναγνώριση βασίζεται σε χαρακτηριστικά μη ενεργά, εννοώ της περιόδου πριν από τη χρεοκοπία, που, επαναλαμβάνω, δεν έχουν σχέση με τα σημερινά πολιτικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά του «μεταπολιτικού» (ας συγχωρεθεί ο αυτοσχεδιασμός) πολίτη. Ετσι το «τόσο» στο ένα κόμμα «τόσο» στο άλλο, «τόση» η διαφορά κ.λπ. είναι δηλωτικά μιας χαλαρής, «εξωτερικής», φευγαλέας πεποίθησης, όχι αποκαλυπτικά μιας ιδεολογικής, ψυχικής κατασκευής, μιας κουλτούρας. Τα υπόγεια, πραγματικά χαρακτηριστικά, είναι τελείως διαφορετικά από την κοινωνική τους περιγραφή. Τα στοιχεία που «στεγάζονται», έχουν τη σημασία και όχι η στέγη που συμπτωματικά τα περιέχει.

Ενδεικτικό είναι ότι η εμπάθεια αποκτάει συνεχώς μεγαλύτερη δύναμη. Ο πιο συγκρουσιακός, βίαιος λόγος είναι ο πιο δημοφιλής. Σαν να είναι πιο εξοικειωμένο το κοινό στον άμεσο, βιαιοκεντρικό λόγο. Ο συλλογισμός, ο συνδυασμός γεγονότων, η δεύτερη ανάγνωση, είναι κρύα και αργά πράγματα. «Θέλουμε δράση».

Αυτή η, κατά τη γνώμη μου, πυρηνική αδυναμία των δημοσκοπήσεων και αναλύσεων στην ποιοτική εκτίμηση, στις υπόγειες μετατοπίσεις, μεταφράζεται και σε αδυναμία στον πολιτικό σχεδιασμό. Ή μάλλον στον περιορισμό μόνο στην επικοινωνιακή διαχείριση. Και αιχμαλωσία.

Στην ακόρεστη δίψα για συμβολικούς φόνους, απαντά η επικοινωνιακή αγωνία για το πώς θα φορτωθούν στον άλλο. Τέτοια ανεμελιά.

Headlines