Ένας χρόνος κοροναϊός : Έλληνες από τις τέσσερις γωνιές του πλανήτη μιλούν για τη ζωή τους με την πανδημία

Όταν καταγραφόταν το πρώτο κρούσμα της Covid-19 στην Ελλάδα, στις 26 Φεβρουαρίου 2020, ο πλανήτης υποδεχόταν ήδη την πανδημία του 21ου αιώνα.

Αυτές τις στιγμές, την «εκκίνηση» της υγειονομικής περιπέτειας στον τόπο όπου διαβιούν, κατά τον πρώτο αυτό χρόνο της πανδημίας, περιέγραψαν στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,FM» Έλληνες που έζησαν σε μέρη διαφορετικά από την πατρίδα τους.

ΗΠΑ: Η Covid σε δυτική και ανατολική ακτή

«Δύσκολο να περιγράψει κανείς την απότομη αλλαγή στον τρόπο ζωής σε μία μητρόπολη, όπως η Νέα Υόρκη. Ξαφνικά σταμάτησε η ζωή όπως την ξέραμε, η δουλειά μας, η δράση μας στην ελληνική Ομογένεια». Ο Φώτης Παπαγερμανός εργάζεται ως φωτογράφος στην πόλη που χτυπήθηκε όσο λίγες στον πλανήτη από το πρώτο κύμα της διασποράς του SARS-COV-2. Τους πρώτους μήνες, όπως εξηγεί, αναγκάστηκε να περιοριστεί μέσα στο σπίτι σε σχεδόν απόλυτη απομόνωση. «Όσα συνέβαιναν μας καθήλωσαν. Ακόμα οι σημαντικές επισκέψεις στον γιατρό που έπρεπε τότε να κάνω έγιναν με τηλεδιάσκεψη», εξηγεί.

Σήμερα, η Νέα Υόρκη έχει επανέλθει σε σχετικά κανονικούς ρυθμούς και η αισιοδοξία έχει τη «μορφή» μιας σύριγγας: «Άνοιξε η αγορά, έκλεισαν τα εστιατόρια, σήμερα όμως και με την έναρξη των εμβολιασμών ελπίζουμε επιτέλους σε καλύτερες μέρες…», καταλήγει ο κ. Παπαγερμανός.

Στο Λος Άντζελες επικρατούν εικόνες σχεδόν κινηματογραφικές. «Η πόλη είναι σήμερα άδεια. Ήμασταν σε αυστηρό λοκντάουν από τον Μάρτιο του 2020. Κάναμε μία παύση για 10-15 ημέρες τον περασμένο Ιούνιο, αλλά μας έκλεισαν πάλι. Έχουμε συμπληρώσει περίπου δέκα μήνες τον τελευταίο χρόνο με αυστηρά μέτρα και απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 10 το βράδυ. Οι 9 από τους 10 φίλους μου έχουν πια φύγει. Επέστρεψαν σε μικρότερες πόλεις, στα χωριά τους, πολλοί στο πατρικό τους», αναφέρει ο Σταύρος Βασιλειάδης, στέλεχος εταιρείας.

«Τον Φεβρουάριο του 2020, η πόλη ετοιμαζόταν για την τελετή των Βραβείων Όσκαρ! Βιώναμε μια ζωή με πάρα πολύ γρήγορους ρυθμούς. Δύο μήνες μετά, ήμασταν ένας άλλος κόσμος. Κλειδαμπαρωμένα τα καταστήματα τροφίμων και, το πιο τρομακτικό, μια τεράστια αύξηση των αστέγων… άτομα που ήταν κοινοί αστοί. Ζούσαν με την οικογένειά τους σε πάρκινγκ πολυκαταστημάτων ή κάτω από γέφυρες. Άνθρωποι καλοντυμένοι και περιποιημένοι με ένα στρώμα στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου τους. Καταστάσεις που δεν πίστευα ποτέ πως θα ζήσω εδώ», εξιστορεί ο κ. Βασιλειάδης.

Η σκληρή Μαλαισία, η πειθαρχημένη Κορέα, τα «χρυσά» Εμιράτα

«Αυτή τη στιγμή είναι σε ισχύ το λοκντάουν στη Μαλαισία, όμως σιγά σιγά τώρα, τα μέτρα χαλαρώνουν, ενώ φτάνει και το πρώτο μεγάλο φορτίο εμβολίων. Η Μαλαισία πήρε πολύ αυστηρά μέτρα με την έναρξη της πανδημίας. Πολλές φορές υπήρχε στρατός στον δρόμο, ενώ απαγορεύτηκε η έξοδος από τα σπίτια, κάτι που βοήθησε τη χώρα να κρατήσει χαμηλά τα νούμερα. Ο αριθμός των εμβολιασμένων πάντως είναι χαμηλός». Με αυτό τον τρόπο περιγράφει τη σημερινή κατάσταση ένας από τους περίπου 200 Έλληνες μόνιμους κατοίκους της τροπικής χώρας, ο Δρ. Στέλιος Πλαινιώτης, διευθύνων σύμβουλος εταιρείας συμβούλων περιβαλλοντικού σχεδιασμού με έδρα την Κουάλα Λουμπούρ.

Στην εξελιγμένη Νότια Κορέα, το δεύτερο σπίτι του κ. Πλαινιώτη «υποδέχτηκαν» την Covid-19 τον Φεβρουάριο του 2020 διαφορετικά. «Η δουλειά μου περιλαμβάνει πολλά ταξίδια εκεί και βίωσα μια τελείως διαφορετική αντιμετώπιση: οι αρμόδιοι στοχεύουν στην πρόληψη. Οι Κορεάτες είναι πολύ πειθαρχημένοι, εμπιστεύονται ιδιαίτερα την κυβέρνηση και έχουν πολύ ανεπτυγμένο ένα συναίσθημα συλλογικότητας», εξηγεί ο Έλληνας επιχειρηματίας.

«Στην Κορέα, η απομόνωση των περιστατικών και οι απλές υποδείξεις των αρχών για χρήση μάσκας και αποφυγή κοινωνικής επαφής κατάφεραν να κρατήσουν εκεί την πανδημία σε πολύ χαμηλά επίπεδα μετά την αρχική έκρηξη», συμπληρώνει ο κ. Πλαινιώτης, περιγράφοντας έναν θετικό αντίκτυπο στον εκεί εργασιακό τομέα. «Οι συνθήκες εργασίας έχουν αλλάξει. Ο χρόνος που αναλώνονταν σε ταξίδια και συναντήσεις έχει ελαχιστοποιηθεί. Είναι μια θετική πτυχή».

Αναφέρεται, δε, και σ’ ένα… ιδιότυπο κοινωνιολογικό στοιχείο που ενώνει Ελλάδα και Μαλαισία. «Οι Malays, η πιο μεγάλη κοινότητα, έχουν στερηθεί εξαιτίας του εγκλεισμού την εκδρομή τους στο… χωριό τους, στη ζούγκλα! Με κάθε ευκαιρία ή γιορτή επιστρέφουν εκεί για να δουν τους γονείς τους. Είναι πολύ κοινωνικοί πολίτες, όσο εμείς, ίσως και περισσότερο. Τους έχει στοιχίσει πολύ ο εγκλεισμός», εξηγεί.

Μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στο διάσημο Ντουμπάι, ο Νίκος Μητσάκος, εργαζόμενος στον τομέα της ναυτιλίας, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την επιστροφή στην κανονικότητα. «Σήμερα δεν υπάρχει κάποιο λοκντάουν σε ισχύ στα Εμιράτα. Η καθημερινότητα λειτουργεί περίπου όπως μετά το πρώτο λοκντάουν, στις αρχές Ιουνίου του 2020», σημειώνει και εξηγεί πως η χώρα του «πάγωσε» έναν χρόνο πριν.

«Στην αρχή επικρατούσε ηρεμία, μια στάση αναμονής για το αν θα φτάσει εδώ ή όχι ο ιός. Είμαστε, όμως, σε έναν κόμβο αερομεταφορών, αυτό ήταν αναπόφευκτο. Μόλις εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα δεν είχαμε αλλαγές άμεσα, γρήγορα όμως μπήκαμε σε αυστηρό λοκντάουν. Μέναμε στο σπίτι και είχαμε δικαίωμα να βγούμε μία φορά ανά τρεις ημέρες για να να κάνουμε αγορές από το σούπερ μάρκετ ή το φαρμακείο. Αυτό κράτησε για περίπου τρεις μήνες», εξιστορεί ο κ. Μητσάκος.

Το Ντουμπάι δεν μετρά πολλές απώλειες. «Ο αριθμός των θανάτων ήταν μικρός, κάτι ιδιαίτερα θετικό για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Διψήφιο αριθμό θανάτων είχαμε να δούμε από τον Ιούνιο του 2020. Το σύστημα υγείας είναι πολύ καλό, ενώ κατά περίεργο τρόπο και τα συμπτώματα που έχει ο κάθε ασθενής εδώ είναι συνήθως ήπια, κάτι που ίσως οφείλεται στο χαμηλό μέσο όρο ηλικίας», σημειώνει.

Μέχρι στιγμής, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν χορηγηθεί περίπου 5,5 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων σε έναν πληθυσμό περίπου 9,5 εκατομμυρίων και κυριαρχεί μια μετρημένη αισιοδοξία. «Η μάσκα παραμένει υποχρεωτική σε όλους τους χώρους εκτός απ’ όπου καθίσεις για ποτό ή φαγητό. Αυτό πιθανότατα δεν θα αλλάξει ακόμη μετά την ολοκλήρωση των εμβολιασμών. Μέσα στο lockdown έκλεισαν πολλές επιχειρήσεις στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας και αρκετοί βρέθηκαν χωρίς δουλειά, τώρα όμως στον συγκεκριμένο κλάδο γίνονται πολλές προσλήψεις…», καταλήγει ο Έλληνας ειδικός στα ναυτιλιακά.

Ο ιταλικός Μάρτης των χαμένων ζωών

Ορισμένες από τις πιο δύσκολες καταστάσεις που βίωσαν οι Ιταλοί στην πανδημία του κορονοϊού, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την έναρξη της, εξιστορεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Μανάκας, ο οποίος ζει στην περιοχή Εμίλια Ρομάνα, στα σύνορα με τη Λομβαρδία. «Κι εγώ στην αρχή δεν είχα πάρει σοβαρά το θέμα. Το συνειδητοποίησα όταν μου τηλεφώνησε τρομαγμένος ένας Ιταλός φίλος. Το δεύτερο σοκ ήρθε από τις εικόνες στην εντατική που μου μετέφερε άλλος γνωστός, εργαζόμενος σε νοσοκομείο», λέει χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μανάκας, λίγα 24ωρα προτού εμφανιστεί στη χώρα το πρώτο κρούσμα, επέστρεφε από την Πορτογαλία και τίποτα δεν προμήνυε όσα θα ακολουθούσαν. «Τον Μάρτιο του 2020, οι Ιταλοί είχαν έναν απίστευτο ημερήσιο αριθμό νεκρών. Το τριήμερο 27, 28 και 29 Μαρτίου ήταν η κορύφωση. Τα πράγματα ήταν πολύ σοβαρά, ανησυχούσες για το τι μπορεί να σου συμβεί», υπενθυμίζει.

Όπως τονίζει, υπήρξε μεγάλη πειθαρχία από τους πολίτες στα μέτρα προστασίας και στη χρήση μάσκας. Για τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας δε, αναφέρει ότι αρκετοί κλάδοι μπήκαν σε αναστολή λειτουργίας. Εργαζόμενος ο ίδιος στο κομμάτι του τουρισμού και του εμπορίου, εκτιμά πως με βάση και το πώς «τρέχει» το πρόγραμμα εμβολιασμών, ο τουρισμός στην Ιταλία «δεν θα λειτουργήσει άμεσα» με τον κλάδο «να μην ανοίγει πριν από τον Οκτώβριο του 2021».

Ερωτηθείς τι έλειψε περισσότερο στους γείτονες μας κατά τον πρώτο αυτό χρόνο της πανδημίας, ο κ. Μανάκας απαντά: «να βρεθούν με πολύ κόσμο. Είναι κοινωνικός, παθιασμένος λαός. Σε όλους εδώ έχουν λείψει πολύ και τα ταξίδια…».

Γαλλία: μάχες στα «χαρακώματα» της Υγείας

Η Γαλλία γνώρισε απότομα, την άνοιξη του 2020, μια έκτακτη υγειονομική κρίση, η οποία μέσα σε μικρό διάστημα εξελίχθηκε σε αντικατοπτρισμό εκείνης της Ιταλίας. «Ακριβώς πριν από έναν χρόνο ήμουν στην Ελλάδα. Την ημέρα που φεύγαμε ήρθε το πρώτο λοκντάουν σε Ελλάδα και Ιταλία. Φτάνοντας στη Γαλλία αντίκρισα μια ατμόσφαιρα τελείως διαφορετική: όλα ανοιχτά, κανένας δεν με πίστευε, όταν μετέφερα αυτά που έζησα στην Ελλάδα. Γρήγορα όλα άλλαξαν. Στις 14 Μαρτίου “λουκέτο” παντού…», εξιστορεί η Βούλα Σοφούδη- Segalen, καλλιτεχνική διευθύντρια χορού στη Ρεν (Rennes), ιστορική πρωτεύουσα της Βρετάνης.

«Σήμερα, Φλεβάρης του 2021, ο Γάλλος είναι όπως κάθε άνθρωπος που τού έχουν επιβάλει έναν τρόπο ζωής που δεν συμβαδίζει με τα πιστεύω του. Νιώθει στέρηση, φόβο, περιφρόνηση, ή και θυμό για τις αλλαγές που ανακοινώνονται κάθε εβδομάδα. Οι Γάλλοι λαμβάνουν κρατική οικονομική βοήθεια αλλά τα ποσά είναι πολύ μικρά σε σχέση με τα έξοδά τους. Ταυτόχρονα είμαστε όλοι “κλεισμένοι” από τις αρχές Δεκεμβρίου», σημειώνει η Ελληνίδα καθηγήτρια, που ζει στη χώρα επί 18 χρόνια και στο μεσοδιάστημα έχασε κι έναν δικό της άνθρωπο.

Ένας χρόνος πανδημίας. Υπάρχει στο νου το «μετά»; «Ζω πια την κάθε ημέρα με τα καλά και τα κακά, τα εύκολα και τα δύσκολα, τα σχέδια για το μέλλον χωρίς όρια. Δεν συμβιβάζομαι, αλλά προς το παρόν υπομένω και προστατεύομαι ώστε να προστατέψω. Είναι ένας ιός. Δεν πιστεύω όμως ότι ήρθε το τέλος του κόσμου. Είναι η κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε. Όταν αντιμετωπίζω κάτι, δυναμώνω. Η ζωή είναι ωραία», εξομολογείται η κ. Σοφούδη – Segalen από τη γραφική πόλη της Γαλλίας.