Παρενόχληση : Υποχρεωτικός κώδικας συμπεριφοράς σε όλους τους επαγγελματικούς χώρους

Χτίζει νέα θεμέλια στους εργασιακούς κανόνες ο σεισμός του κινήματος #ΜeΤoo με την άμεση νομοθέτηση από την κυβέρνηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου – ασπίδα των εργαζομένων με την πρόληψη και αντιμετώπιση φαινομένων παρενόχλησης στους επαγγελματικούς χώρους καθιστώντας υποχρεωτική από όλες τις επιχειρήσεις την υιοθέτηση του κώδικα συμπεριφοράς, με την πρόβλεψη ακόμα και σοβαρών κυρώσεων για όσους δεν τον τηρούν, όπως και για τους φερόμενους ως θύτες.

Από την κυβέρνηση ξεκαθαρίζεται εντόνως πως δεν θα έρθει άλλος ένας νόμος – πλαίσιο που απλά θα ψηφιστεί και θα μείνει στα συρτάρια, διαβεβαιώνοντας πως θα έχει εφαρμογή την επόμενη ημέρα και σε συμφωνία με τους κοινωνικούς εταίρους θεσπίζονται υποχρεωτικοί κανόνες και με τη δυνατότητα της υποχρεωτικής διαθεσιμότητας του φερόμενου ως θύτη, με αναστολή αποζημίωσης, μέχρι τη διαλεύκανση της συγκεκριμένης υπόθεσης. Οι παρεμβάσεις δεν εξαντλούνται μόνο στον ιδιωτικό τομέα καθώς στο πειθαρχικό δίκαιο και των δημοσίων υπαλλήλων, των γιατρών του ΕΣΥ, των Σωμάτων Ασφαλείας θεσπίζεται ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Τρεις άξονες

Από το υπουργείο Εργασίας προχωρούν το συντομότερο στην ενσωμάτωση της σχετικής σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) αναφορικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και τη βία στους χώρους εργασίας, προωθώντας παράλληλα ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο τριών αξόνων. Στοχεύει, πρώτον, στην πρόληψη των φαινόμενων παρενόχλησης, με την υποχρεωτική ενσωμάτωση κώδικα δεοντολογίας στο καταστατικό των εταιρειών, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, ναι μεν θα είναι προσαρμοσμένο ανά κλάδο, όμως θα βασίζεται σε κεντρικούς άξονες που θα προβλέπεται από το πλαίσιο και θα ορίζει κανόνες συμπεριφοράς μεταξύ των εργαζομένων, ενώ θα προηγηθεί διαβούλευση με τους φορείς και με τα επιμελητήρια. Ενα παράδειγμα που ανέφερε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής είναι πως πολλές χώρες στον κόσμο έχουν θεσπίσει πολιτικές, τις λεγόμενες «open door», δηλαδή ένας υφιστάμενος μπαίνει στο γραφείο ενός προϊσταμένου και η πόρτα πρέπει να είναι ανοιχτή. Σύμφωνα με πληροφορίες θα θεσπιστούν στον κώδικα δεοντολογίας κανόνες συμπεριφοράς όχι μόνο αποκλειστικά στον εργασιακό χώρο αλλά και για όλες τις δραστηριότητες που συνδέονται με την εργασία. Προκρίνονται οι γενικές κατευθύνσεις στο πλαίσιο που θεσπιστεί, με τις λεπτομέρειες να διαφοροποιούνται ανάλογα με το μέγεθος και το είδος της επιχείρησης σύμφωνα, με το οποίο οι κεντρικοί άξονες δεν θα αφορούν μόνο ορισμούς για τη λεκτική, ψυχολογική βία, σεξουαλική παρενόχληση, αλλά θα μπουν κανόνες και για όσους κάνουν πρακτική άσκηση, για τους εθελοντές, στη διαδικασία της συνέντευξης για εύρεση εργασίας, για τα επαγγελματικά ταξίδια, για τα συνέδρια κ.λπ.

Οι καταγγελίες

Ο δεύτερος και πολύ σημαντικός άξονας αφορά την αντιμετώπιση των φαινομένων στους χώρους εργασίας ώστε να υπάρχει διαφάνεια και σαφήνεια της οδού που ακολουθεί ο εργαζόμενος για να καταγγείλει μία εκτός πλαισίου συμπεριφορά, να γνωρίζει δηλαδή πού θα απευθυνθεί και σε ποιον φορέα. Στο τραπέζι, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να οριστούν εντός της επιχείρησης συγκεκριμένα άτομα είτε στη Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού (αν είναι μεγάλη επιχείρηση), είτε εργαζόμενος (αν είναι μικρού μεγέθους η εταιρεία), ο οποίος και θα δέχεται τις καταγγελίες για εργασιακό bullying, παρενόχληση κ.λπ. Πέραν των ατόμων που θα υπάρχουν στη Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού η διαδικασία καταγγελιών των εργαζομένων θα συμπληρωθεί θεσμικά με έναν κρατικό φορέα που ενδεχομένως αυτό τον ρόλο θα έχει το ΣΕΠΕ, με τη στήριξη και του Συνηγόρου του Πολίτη.

Καμπάνιες ενημέρωσης

Ο τρίτος άξονας της κυβερνητικής πρωτοβουλίας εστιάζει σε έναν πολύ σημαντικό πυλώνα, εκείνον της ευαισθητοποίησης με καμπάνιες ενημέρωσης των πολιτών και εργαζομένων με στόχο τα θύματα να γνωρίζουν τη διαδικασία με βάση το νέο πλαίσιο και να ξέρουν όλα τα δικαιώματά τους και πού θα απευθύνονται.