Κώστας Μόντης : Περίεργο πράγμα η καρδιά, όσο τη σπαταλάς τόσο περισσότερη έχεις

Τουρκική εισβολή

– Τη θλίψη σου, παππούλη μου, καταλαβαίνω μα

αυτές τις μπότες σου τις λασπωμένες

τι τις φυλάς τόσο πολύτιμα;

Να τη φιλήσης έμεινε

τη λάσπη που παρέμεινε.

Τουλάχιστο δεν τις ξεπλένεις;

Σε βλέπω και λυπάμαι έτσι που μένεις

και ξεχασμένος τις κυτάς ώρες πολλές.

– Να τις ξεπλύνω, γιε μου; Τι μου λες!

Μ’ αυτές είναι τις αγαπημένες

που πότισα πορτοκαλιές

για τελευταία φορά.

Η λάσπη τους είναι του Μόρφου χώμα

που σαν να πρόβλεπε τον χωρισμό

όσο περσότερο μπορούσε κόλλησε και μένει ακόμα.

Τις μπότες μου, παιδάκι μου, θα καθαρίσω

όταν στο Μόρφου το περβόλι μου

θα πάω ξανά να το ποτίσω!

Μια μητέρα μπροστά στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη

Τον κοιτάζει και της φαίνεται τόσο μακρινός,

τον κοιτάζει και της φαίνεται τόσο ξένος

αυτός ο νεκρός Σπαρτιάτης.

Πώς να τον πει «παιδί της»,

πώς να τον φωνάξει «Μιχαλάκη» της;

Είν’ αρκετό να πούμε όλοι από μια φορά στη ζωή μας ένα «όχι».

Δεν είχες τίποτα να πεις, κύριε. Γιατί ηνώχλησες τις λέξεις, γιατί τις ηνώχλησες;

Είναι πάντα φρονιμότερο να σηκώνουμε εμείς τις κουρτίνες πριν τις σηκώσουν οι άνεμοι!

Πόση πτώση άραγε μας μένει ως την κορφή;

Μέρα παρά μέρα σε θυμάμαι, μέρα παρά μέρα σε ξεχνώ!

Όλα όσα ζήσαμε,

όλα όσα αγαπήσαμε,

όλα όσα είπαμε δικά μας,

θα επαναλαμβάνουνται στην απουσία μας

μ’ άλλους να τα ζουν,

άλλους να τ’ αγαπούν,

άλλους να τα λεν δικά τους.

Τα ανωτέρω ποιήματα και ρητά ανήκουν στον κύπριο Κώστα Μόντη, ο οποίος γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 18 Φεβρουαρίου 1914 και απεβίωσε στη Λευκωσία την 1η Μαρτίου 2004.

Στο συγγραφικό έργο του Μόντη, που έλαβε μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα των ετών 1955-1959 ως πολιτικός καθοδηγητής των μελών της ΕΟΚΑ, αποτυπώνονται τα σπουδαιότερα ιστορικά γεγονότα, αλλά και ο ιδιαίτερος τρόπος ζωής και σκέψης των συγχρόνων Κυπρίων.

Τα προσωπικά βιώματα και οι συλλογικές εμπειρίες κατατίθενται με έναν ιδιότυπο τρόπο έκφρασης, με ένα λόγο επιγραμματικό και αποφθεγματικό.

Την πολυσχιδή πνευματική δημιουργία του Μόντη (ποιητής, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος), ο οποίος υπήρξε αντεπιστέλλον μέλος της Aκαδημίας Aθηνών, χαρακτηρίζουν η συμπύκνωση, η ελλειπτική έκφραση, ο υπαινιγμός, η πικρή ειρωνεία και ο σαρκασμός.

Τα έργα του, κτήμα ες αιεί για τους επιγενομένους, δεν είναι τίποτα άλλο παρά γνήσια γεννήματα αυτού που ο ίδιος έγραψε κάποτε:

«Περίεργο πράγμα η καρδιά. Όσο τη σπαταλάς τόσο περισσότερη έχεις».

*Η ασπρόμαυρη φωτογραφία που περιλαμβάνεται στο παρόν άρθρο προέρχεται από το Αρχείο Ρήσου Χαραλαμπίδη (πηγή: frear.gr).