Η Ευρώπη αναζητά κίνητρα για ενίσχυση της παραγωγής βασικών φαρμάκων

Πεδίο ενίσχυσης της παραγωγικής δυνατότητας της χώρας μας σε φάρμακα με στόχο τις εξαγωγές σε χώρες της Ε.Ε. δημιουργεί η πανδημία.

Το στίγμα έδωσε το πρώτο κύμα πέρυσι την άνοιξη όπου εμφανίστηκαν ελλείψεις σε βασικά νοσοκομειακά φάρμακα που χρησιμοποιούνται  και στις μονάδες εντατικής θεραπείας καθώς η μία χώρα μετά την άλλη προχωρούσε σε lockdown σε ολόκληρο τον κόσμο. Το αποτέλεσμα ήταν να αναδειχθούν οι περιορισμοί παραγωγής, καθώς η πλειονότητα των φαρμακευτικών κολοσσών είχε μεταφέρει την παραγωγή της σε τρίτες χώρες και η Ευρώπη είτε δεν είχε επάρκεια σε πρώτες ύλες ή δεν είχε την παραγωγική δυνατότητα να καλύψει την αυξημένη ζήτηση της νοσηρότητας από τον κοροναϊό.

Σημαντική λύση δόθηκε από τις ελληνικές φαρμακευτικές, οι οποίες επιβεβαίωσαν την παραγωγική επάρκεια της χώρας μας σε βασικά φάρμακα των οποίων η πατέντα έχει λήξει, με αποτέλεσμα να καταστεί δυνατή η εξαγωγή κρίσιμων ποσοτήτων φαρμάκων για την κάλυψη αναγκών σε χώρες της Ευρώπης.

Η διαπίστωση του προβλήματος όμως, οδήγησε την Ε.Ε. να προσπαθεί τώρα να αποφύγει επανάληψη του προβλήματος, παρότι οι μεταφορές έχουν αποκατασταθεί, καθώς συχνά παρατηρούνται ελλείψεις σε διάφορες κατηγορίες φαρμάκων και η ανάκαμψη της παραγωγής σε ευρωπαϊκό έδαφος κρίνεται αναγκαία.

Σε ευρεία σύσκεψη με την συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων κοινωνικών εταίρων, οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. μεταξύ των οποίων ο αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχοινάς και η Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου, προχώρησαν στην έναρξη ενός διαλόγου που αναμένεται ως το τέλος του έτους να καταλήξει σε πρώτη φάση στον εντοπισμό των προβλημάτων που ενδεχομένως να υπάρξουν στην εφοδιαστική αλυσίδα φαρμάκων και σε δεύτερη φάση στην διαμόρφωση προτάσεων, οι οποίες θα οδηγήσουν στην επίλυση του προβλήματος. Τα αποτελέσματα του διαλόγου αναμένεται να καλύψουν όλα τα σημαντικά στάδια παρασκευής φαρμάκων, στην ΕΕ και διεθνώς, σε εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού της Ε.Ε. και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).

Τέσσερις τομείς

Η διερεύνηση των προβλημάτων εφοδιασμού, αφορά τέσσερις τομείς που θα εστιάσουν στην ενδυνάμωση της αλυσίδας του φαρμάκου σε όλα τα στάδιο ώστε να μην δημιουργούνται ελλείψεις σε κρίσιμα φάρμακα, αλλά και να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που θα προταθούν.

Ο πρώτος τομέας αφορά την ανάλυση των βασικών κριτηρίων ανάπτυξης ισχυρής, ευέλικτης και ανθεκτικής αλυσίδας εφοδιασμού, με τον προσδιορισμό συγκεκριμένων λύσεων.

Ο δεύτερος τομέας αφορά τον προσδιορισμό των φαρμάκων που θεωρούνται κρίσιμα για τη δημόσια υγεία, αλλά και τα αίτια των ελλείψεών τους, καθώς επίσης και τον προσδιορισμό της παραγωγικής ικανότητας της Ε.Ε. για τα συγκεκριμένα προϊόντα.

Ο τρίτος τομέας σχετίζεται με τον εντοπισμό των αιτίων για τα ευάλωτα σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού,  όπου η διερεύνηση θα περιλαμβάνει και την εξέταση αν τα τρωτά σημεία αυτά είναι διαφορετικά για διαφορετικούς τύπους φαρμάκων, ποια φάρμακα είναι τα πιο ευάλωτα με αποτέλεσμα να απειλείται η επάρκεια της αγοράς και ποιες είναι οι οικονομικές επιπτώσεις από τις προκλήσεις και τις τάσεις αυτές.

Τέλος, ο τέταρτος τομέας αφορά την καινοτομία, με σκοπό να προσδιοριστούν οι ανάγκες εκσυγχρονισμού, ιδίως με τον εντοπισμό των τομέων έρευνας και ανάπτυξης που πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα. Με τον τρόπο αυτό θα αναγνωριστούν τα σημεία που θα διασφαλίσουν την ανθεκτικότητα και επάρκεια των αλυσίδων εφοδιασμού, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες δημόσιας υγείας της Ε.Ε. Η καινοτομία που θα εισαχθεί, θα στοχεύει στη διατήρηση της ανταγωνιστικής παραγωγικής ικανότητας της Ε.Ε., με νέες παραγωγικές διαδικασίες που θα ενσωματώνουν «πράσινες» και ψηφιακές απαιτήσεις.

Κίνητρα

Η Ένωση των φαρμακευτικών εταιριών γενοσήμων και βιοομοειδών φαρμάκων «Medicines for Europe» μετέχοντας στη σύσκεψη υπογράμμισε τους κινδύνους στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής φαρμάκων εντός των συνόρων της Ευρώπης, σημειώνοντας πως σταδιακά χάνεται η δυνατότητα παραγωγής βασικών φαρμάκων, γεγονός που δεν μπορεί να συνεχιστεί. Γι΄ αυτό θα πρέπει να διασφαλιστεί η συνέχιση των επενδύσεων στην περιοχή και να διασφαλιστεί η ελευθερία του εμπορίου. Στην συρρίκνωση που παρατηρείται έχουν συμβάλλει καθοριστικά οι δραστικές περικοπές των τιμών στα φάρμακα όταν χάνουν την προστασία της πατέντας τους, που εντείνονται από τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς με μόνο κριτήριο την τιμή. Η χώρα μας εκπροσωπήθηκε στο διάλογο αυτό και μέσω της Medicines for Europe από τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας και αντιπρόεδρο της ΕΛΠΕΝ Θ. Τρύφων, ο οποίος πρόσθεσε πως οι περιοριστικές πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί την τελευταία δεκαετία ήταν ασφυκτικές, παρότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία συνέχισε να επενδύει, και πρότεινε μεταρρυθμίσεις στην κατεύθυνση των επενδύσεων στην παραγωγή φαρμάκων.

Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ενώσεων Φαρμακευτικής Βιομηχανίας EFPIA, η συζήτηση εστίασε στην αλυσίδα διανομής των εμβολίων κατά της πανδημίας, υπογραμμίζοντας ότι η παραγωγή στην Ευρώπη εστιάζει στην καινοτομία. Το 77% των δραστικών ουσιών των νέων φαρμάκων προέρχεται από την Ευρώπη, 12% από τις ΗΠΑ και 9% από την Ασία. Η Ευρώπη παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φαρμάκων στον κόσμο, με ένα διεθνές μερίδιο αγοράς της τάξης του 63,8% στα 383 δις. ευρώ. Ταυτόχρονα στην Ευρώπη παράγεται το 76% των εμβολίων που χρειάζεται η Ευρώπη.