Ελληνοϊταλικός Πόλεμος: Η Εαρινή Επίθεση και η τελική συντριβή των Ιταλών

Τον Μάρτιο του 1941, ο ελληνικός στρατός συμπλήρωνε πάνω από 4 μήνες ηρωικής αντίστασης στην ελληνοαλβανική μεθόριο.

Οι Έλληνες όχι μόνο κατόρθωσαν εμποδίσουν την εισβολή των ιταλικών φασιστικών στρατευμάτων στην Ελλάδα αλλά αντεπιτιθέμενοι προέλασαν στη Βόρεια Ήπειρο.

Στις 9 Μαρτίου, οι Ιταλοί του φασίστα δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι, σοκαρισμένοι από την ισχύ του ελληνικού στρατού, συγκεντρώνουν έναν τεράστιο όγκο δυνάμεων και ξεκινούν την ύστατη προσπάθειά τους για να επικρατήσουν. Είναι η λεγόμενη «Εαρίνη Επίθεση».

«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ», 13.3.1941, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Οι ανταποκριτές του «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ» και των «ΑΘΗΝΑΪΚΩΝ ΝΕΩΝ» που βρέθηκαν στο μέτωπο από την πρώτη ημέρα του πολέμου μετέδιδαν καθημερινά τις εξελίξεις.

Γράφει ο ανταποκριτής Γεώργιος Ρούσσος  στα «ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ» της 13ης Μαρτίου του 1941:

«ΜΕΤΩΠΟΝ ΗΠΕΙΡΟΥ, 13 Μαρτίου. Από της προχθεσινής νυχτός μέχρι της 11ης πρωινής της χθες, ολόκληρος σχεδόν η ενδεκάτη ιταλική στρατιά εκινείτο επιθετικώς και τα εχθρικά τμήματα κινούμενα κατά κύματα και πυνκνάς μάζας επήρχοντο ανά πάσαν ώρα και κάποτε ανά ημίσειαν κατά των γραμμών μας, όπου εθραύετο η εχθρική επίθεσις εις τους βράχους της φοβεράς μας αμύνης.

»Ουδέποτε από της αρχής του πολέμου τα πολυβόλα μας έρριψαν τόσα βλήματα, όσα κατά το διαρρεύσαν δωδεκάωρον – από της 11ης νυκτερινής μέχρι της 11ης πρωινής. Η λέξις συντριβή αποδίδει αμυδρώς την οικτράν τύχην, την οποίαν επεφύλασσαν εις τας λυσσαλέας αυτάς ιταλικάς αντεπίθεσεις οι φραγμοί των πυροβόλων μας και τα διασταυρούμενα – πυρά των πολυβόλων μας».

«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ», 13.3.1941, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Γράφει το κύριο άρθρο των «ΑΘΗΝΑΪΚΩΝ ΝΕΩΝ» της 13ης Μαρτίου 1941:

«Ο εχθρός έχει αποδυθή τας τελευταίας ημέρας εις μίαν εσχάτην πολεμικήν ενέργειαν. Όλαι αι ενδείξεις πείθουν ότι υπό του αντιπάλου επιχειρείται να πραγματοποιηθή η απειλή του ψευδοκαίσαρος της Ρώμης, ο οποίος, αποτεινόμενος προς τους συνενόχους του την 24ην Φεβρουαρίου, είχε τονίση ότι την άνοιξιν πρόκειται να εξαπολυθή τρομακτική επίθεσις κατά της Ελλάδος, που θα είχεν ως αποτέλεσμα την ανόρθωσιν του καταπέσοντος ιταλικού γοήτρου.

»Η έναρξις της επιθετικής αυτής ενεργείας, εξεδηλώθη πράγματι από πενθημέρου εις ευρύτατην κλίμακα. Όλαι αι υπάρχουσαι εις το μέτωπον δυνάμεις, ενισχυμέναι με τας γενομένας, διά παντός μέσου μεταφοράς στρατιωτών, όλαι αι μηχαναί, οι εκβιασμοί, τα αεροπλάνα και τα τανκς ετέθησαν εις στην διάθεσιν της απειλής του Μουσολίνι».

«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ», 8.3.1941, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στα μέσα που επιστράτευσαν οι Ιταλοί, για να κάμψουν την αντίσταση των Ελλήνων, συμπεριλήφθηκε ακόμα και η απόπειρα δωροδοκίας.

«Ακόμη και προκηρύξεις ερρίφθησαν εις τας γραμμάς των γενναίων στρατιωτών μας που εκαλούντο με αμοιβήν πεντακοσίων δραχμών έκαστος να αυτομολήσουν…Το αποτέλεσμα των μαχών υπήρξε τρομακτικόν διά τον εχθρόν.

»Αναλυτικάς σημειώσεις μάς έχουν δώση ήδη τα επίσημα ανακοινωθέντα και αι ανταποκρίσεις των απεσταλμένων των εφημερίδων. Εκείνο όμως που πρέπει ιδιαιτέρως να τονισθή είνε ότι ιταλικαί επιθέσεις επνίγησαν εις το αίμα.

«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ», 10.3.1941, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

»Είνε αληθές ότι υπήρξαν σφοδραί, ότι εχρησιμοποιήθησαν αι εκλεκτότεραι δυνάμεις εις έμψυχον και εις άψυχον υλικόν, ότι αι επιθέσεις είχον όπισθεν τους απειλητικά τα πολυβόλα μαζί με την απειλητικήν φωνήν του ψευδοκαίσαρος, ότι ήτο άνοιξις και έπρεπε να φυτρώσουν τα λουλούδια της επιτυχίας. Τίποτε δεν συνετέλεσε να είνε το αποτέλεσμα όπως έπρεπε να είνε.

»Οι Ιταλοί έσπασαν κυριολεκτικώς τα μούτρα τους προ των απορθήτων πολεμιστών μας, εμψυχωμένα με το ακατάβλητον ηθικόν τους. Και όχι μόνον δεν επέτυεν ο εχθρός κανένα ευνοϊκόν αποτέλεσμα, αλλά τουναντίον συνετέλεσεν ώστε να μας παραδώση μερικάς ακόμη οχυράς θέσεις και να διευκολύνη την προώθησιν των στρατευμάτων μας.

»Αυτός δι’ ολίγων υπήρξεν ο επίλογος των τελευταίων ιταλικών ενεργειών που έγιναν κατόπιν της απεγνωσμένης φωνής του αυθέντου εις το θέατρον του Αδριανού. Οι καρποί που εξήγγειλεν ότι επρόκειτο να δρέψη την άνοιξιν ο Μουσολίνι επλημμύρισαν από αίμα».

Το κείμενο βασίστηκε σε υλικό του Ιστορικού Αρχείου των εφημερίδων «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ».