O δεινόσαυρος που κλωσά τα αβγά του εδώ και 70 εκατ. χρόνια

Για πρώτη φορά στα χρονικά της παλαιοντολογίας, ερευνητές στην Κίνα έφεραν στο φως έναν απολιθωμένο δεινόσαυρο καθισμένο πάνω σε δεκάδες αβγά –ένα εύρημα που υποδεικνύει ότι τα προϊστορικά ερπετά κλωσούσαν τα μικρά τους όπως τα σημερινά πτηνά.

«Οι δεινόσαυροι που έχουν βρεθεί διατηρημένοι στις φωλιές τους είναι σπάνιοι, όπως σπάνια είναι και τα απολιθωμένα έμβρυα δεινόσαυρου. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ένας δεινόσαυρος καθισμένος σε μια φωλιά με αβγά μέσα στα οποία διατηρούνται έμβρυα –όλα αυτά σε ένα μοναδικό, θεαματικό δείγμα» λέει ο Σούντογκ Μπι του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα στην Πενσιλβάνια.

Ο δεινόσαυρος κατατάσσεται στα οβιραπτοσαύρια, μια ομάδα φτερωτών δεινοσαύρων με κεφάλι που παραπέμπει σε παπαγάλο.

Βρέθηκε κοντά στην επιφάνεια του εδάφους έξω από την πόλη Γκανζού στα νότια της Κίνας και χρονολογείται στην Κρητιδική Περίοδο, γνωστή και ως εποχή των δεινοσαύρων, η οποία διήρκεσε από τα 145 εκατομμύρια χρόνια πριν μέχρι τη μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια.

Πολυάριθμα αβγά διακρίνονται ανάμεσα στα απολιθωμένα οστά του δεινόσαυρου (Shundong Bi, Indiana University of Pennsylvania)

Το απολίθωμα αποτελείται από τον ελλιπή σκελετό ενός δεινόσαυρου άγνωστου φύλου, πιθανότατα ενήλικου, ξαπλωμένο πάνω σε τουλάχιστον 24 αβγά, σε στάση που θυμίζει πτηνό που κλωσά, αναφέρουν οι ερευνητές στο Science Bulletin.

Τουλάχιστον επτά από τα αβγά περιέχουν απολιθωμένα οστά εμβρύων, από τα οποία κάποια ήταν ανώριμα και κάποια έδειχναν έτοιμα να εκκολαφθούν.

Το γεγονός ότι ορισμένα τουλάχιστον από τα έμβρυα βρίσκονταν στα τελικά στάδια της ανάπτυξης οδηγεί τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ο δεινόσαυρος πέθανε την ώρα που κλωσούσε στη φωλιά, και όχι την ώρα που απλά γεννούσε τα αβγά του.

Επιπλέον, ισοτοπικές αναλύσεις έδειξαν ότι τα έμβρυα επωάζονταν σε σχετικά υψηλή θερμοκρασία, συγκρίσιμη με τη φυσιολογική θερμοκρασία των σύγχρονων πτηνών, διαπίστωση που προσφέρει στήριξη στη θεωρία ότι οι δεινόσαυροι κλωσούσαν, σε αντίθεση με τα περισσότερα σημερινά ερπετά.

«Αυτού του είδους η ανακάλυψη, ουσιαστικά μια απολιθωμένη συμπεριφορά, είναι το σπανιότερο των σπανίων στη μελέτη των δεινοσαύρων» σχολιάζει ο δρ Μάθιου Λάμανα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πίτσμπουργκ, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας.

«Αν και είχαν βρεθεί και στο παρελθόν ενήλικες οβιράπτορες σε φωλιές με αβγά, κανένα έμβρυο δεν είχε ανακαλυφθεί μέσα στα αβγά».

Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα είναι μια ομάδα από βότσαλα που βρέθηκαν στην κοιλιά του απολιθωμένου δεινόσαυρου. Σχεδόν σίγουρα πρόκειται για γαστρόλιθους, πέτρες που κατάπινε εσκεμμένα το ερπετό για να βοηθούν στη χώνεψη –το ίδιο κάνουν σήμερα οι κροκόδειλοι και πολλά πτηνά, απόγονοι των φτερωτών δεινοσαύρων.