Το φυλάκιο της Αστυνομίας

Στο χωριό μας, την Αετομηλίτσα Γράμμου, υπήρχε μέχρι τη δεκαετία του 1980 αστυνομικός σταθμός. Φυλάκιο. Επανδρωνόταν από τρεις αστυνομικούς, έναν ενωματάρχη, καπετάνιο τον αποκαλούσαν οι χωριανοί, και δύο χωροφύλακες. Αυτοί έμεναν στο φυλάκιο, ένα σπίτι ανάμεσα στην εκκλησία και το σχολείο και δίπλα στο σπιτάκι που έμενε ο ιερέας, όταν ερχόταν από το Πληκάτι να λειτουργήσει. Έμεναν φυσικά όλο το καλοκαίρι. Έρχονταν πρώτοι και οι έφευγαν τελευταίοι.

Συνήθως σιτίζονταν στα κα9(φενεία αλλά μπορούσαν να μαγειρεύουν και στο φυλάκιο. Ήταν άνθρωποι με καταγωγή απο χωριά συνήθως της Ηπείρου, αρκετά συχνά από τα Τζουμέρκα ή τη Λάκκα Σούλι.

Καθώς η Κοινότητα ήταν μικρή μεταπολεμικά αυτοί οι άνθρωποι γίνονταν ένα με τους χωριανούς. Καμιά φορά δημιουργούσαν και μυστικές σχέσεις με κορίτσια του χωριού. Ποτέ, ωστόσο, δεν παντρεύτηκε κανείς. Οι χωριανοί ήσαν γενικά αρνητικοί με τέτοιου είδους γάμους, για λόγους που δεν είναι της ώρας. Έτσι, λοιπόν, και καθώς δεν είχαν και πολύ δουλειά να κάνουν, συμμετείχαν στη ζωή της κοινότητας, πέραν των υπηρεσιακών τους υποχρεώσεων. Αρκετοί από αυτούς χαρτόπαιζαν με τους χωριανούς στα καφενεία, άλλοι έπαιζαν μπάλα με τα παιδιά και άλλοι συνέβαλλαν στα γλέντια…

Τι θυμάμαι, λοιπόν: Θυμάμαι τις τιμωρίες που επέβαλλαν σ’ εμάς τα παιδιά. Η πιο συχνή ήταν να μας κλειδώνουν στο υπόγειο του φυλακίου. Πολλές φορές μέναμε και ολόκληρη τη μέρα εκεί, μιας και οι γονείς μας δεν μας έψαχναν. Γιατί μας τιμωρούσαν; Εγώ και κάποιοι φίλοι μου, για παράδειγμα, τιμωρηθήκαμε μία φορά γιατί τρώγαμε κορόμηλα ανεβασμένοι σε μια κορομηλιά και τραγουδούσαμε, ενώ ήταν μεσημέρι!

Θυμάμαι που συχνά ο σταθμάρχης, στα χρόνια της Χούντας, χτυπούσε την πόρτα του σπιτιού μας και απαιτούσε από τη μάνα να μην ακούει Ράδιο Τίρανα. Η μάνα μου το άκουγε για τα ωραία κλαρίνα και τα πολυφωνικά τραγούδια που έβαζε. Κι επειδή δεν κατανοούσε την απαγόρευση, καθώς ύφαινε στον αργαλειό το έβαζε και το ξανάβαζε. Άλλωστε το Ραδιόφωνο δεν έπιανε και κάτι άλλο, εκτός από τον σταθμό των ενόπλων δυνάμεων…

Θυμάμαι πολλά. Δεν έχει και τόση σημασία. Σημασία έχει η ύπαρξη αυτού του φυλακίου, για την οποία δεν αναρωτιόμασταν, καθώς ήταν κομμάτι της ζωής μας από τότε που νιώθαμε τους εαυτούς μας. Γιατί, λοιπόν, υπήρχε σε ένα τόσο μικρό χωριό με φιλήσυχους και εθνικόφρονες κατά κανόνα κατοίκους; Οι άλλοι είχαν φύγει. Οι περισσότεροι στο «παραπέτασμα» και άλλοι στις πόλεις ή στους κάμπους. Κι εγώ ο ίδιος αναρωτήθηκα σχετικά, όταν έκλεισε το φυλάκιο. Γιατί, άραγε υπήρχε;