Έτσι στρώνουμε το σαρακοστιανό τραπέζι

Ναι, το κρέας λείπει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ξεχνάμε τη νοστιμιά.

Η Μεγάλη Σαρακοστή πριν το Πάσχα, είναι χρονικά η μεγαλύτερη αλλά και η πιο σημαντική από όλες τις περιόδους νηστείας (στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχουν 4 περίοδοι νηστείας) και αν και λέγεται επίσημα «τεσσαρακοστή» που σημαίνει 40 μέρες, διαρκεί 48 μέρες, δηλαδή τις επτά εβδομάδες που ξεκινούν την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνονται το Μεγάλο Σάββατο.

Η νηστεία είναι προσωπική υπόθεση και μπορεί να γίνει και για λόγους διατροφής, όχι πίστης. Επίσης, να προσαρμοστεί σε αποκλεισμό μόνο του κρέατος ή και όλων των ζωικών προϊόντων.

Τα νηστίσιμα

Δημητριακά-Σπόροι: ψωμί, παξιμάδια, ζυμαρικά, ρύζι, βρώμη, κινόα, κριθάρι, πλιγούρι, όλα τα άλευρα.

Όσπρια: κουκιά, ρεβίθια, φάβα, φακές, φασόλια.

Γνωρίζουμε καλά ότι ο συνδυασμός οσπρίων με κάποιο δημητριακό, όπως ρύζι, σου δίνει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας που έχεις μεγάλη ανάγκη σε περίοδο νηστείας που βγαίνουν από το μενού οι κλασικές πρωτεϊνούχες τροφές -κρέας, γαλακτοκομικά και ψάρι.

Θαλασσινά: καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές, χταπόδια, στρείδια, μύδια, καλόγνωμες, φούσκες, αχιβάδες, πίνες, πετροσωλήνες, χτένια, γυαλιστερές, στρειδόχτενα, κυδώνια, χάβαρα, στρόμπες, πορφύρες, σαλιγκάρια της θάλασσας, αλλά και αστακοί, καραβίδες, γαρίδες και καβούρια, σου δίνουν μια τεράστια γκάμα επιλογών για σαρακοστιανά μαγειρέματα.

Φρούτα & λαχανικά: Εννοείται ότι όλα τα φρούτα και λαχανικά μπαίνουν στο σαρακοστιανό μενού και τα απολαμβάνετε ωμά ή μαγειρεμένα. Προτιμήστε όσα είναι τώρα στην εποχή τους και μην ξεχνάτε και τα αποξηραμένα φρούτα που ικανοποιούν και την επιθυμία σας για κάτι γλυκό.

Ξηροί καρποί: Ομοίως με τα φρούτα και τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί είναι νηστίσιμοι και μπορείτε να τους καταναλώνετε άφοβα, αλλά πάντα με μέτρο γιατί έχουν αρκετές θερμίδες. Στα συν και ότι οι περισσότεροι -κυρίως οι ωμοί- είναι πλούσιοι σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, πρωτεΐνες, αντιοξειδωτικά, ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο και χαλκό), φυτικές ίνες και πολλές βιταμίνες.

Φυτικά έλαια: Με πρώτο και καλύτερο το ελαιόλαδο, τα φυτικά έλαια πρωταγωνιστούν στα σαρακοστιανά φαγητά και γλυκά.

Γλυκά: Και όμως έχει και η σαρακοστή τα γλυκάκια της ή αλλιώς τον χαλβά -σιμιγδαλένιο ή του μπακάλη-, τα γλυκά κουταλιού και τις μαρμελάδες που βρίσκουμε σε διάφορες γεύσεις, το παστέλι, ενώ δεν είναι λίγες και οι συνταγές για πίτες, πιτάκια και μπισκοτάκια νηστίσιμα, όπως μηλοπιτάκια και ταχινόπιτα.

Τα «απαγορευμένα»

Ως γνωστόν, απαγορεύονται το κρέας, το ψάρι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα -γάλα, τυρί, αβγά και γιαούρτι.

Μπορούμε να απολαύσουμε γάλα σόγιας ή αμυγδάλου και, φυσικά, να κάνουμε μια μακαρονάδα με κιμά σόγιας και μυρωδικά πιο νόστιμη κι από την «κανονική»!

Μία μέρα μέσα στη σαρακοστή, την Κυριακή των Βαΐων,  σπάει η νηστεία ως προς την κατανάλωση του ψαριού.

Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Η Καθαρά Δευτέρα γιορτάζεται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας με χαμόγελα, τραγούδια,  το πέταγμα του χαρταετού  και με  σαρακοστιανά εδέσματα. Φέτος, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οι τόνοι πέφτουν, αλλά το γαστρονομικό γλέντι μπορεί να ξετυλιχθεί άφοβα, ακόμα και μεταξύ πιο μικρών συνθέσεων από συνδαιτημόνες.

Σαρακοστιανό τραπέζι χωρίς λαγάνα και ταραμοσαλάτα δεν γίνεται. Φτιάχνουμε μια παραδοσιακή ταραμοσαλάτα από άσπρο ταραμά και λαγάνα με άφθονο σουσάμι. Τουρσιά, ταραμοκεφτέδες, καβουροκεφτέδες, ντολμαδάκια γιαλαντζί και φασόλια μαυρομάτικα ανοίγουν την όρεξη με τον καλύτερο τρόπο και συνοδεύουν εξαιρετικά το κρασί, το τσίπουρο ή το ουζάκι μας.

Στο τραπέζι της Σαρακοστής είναι απαραίτητο να υπάρχει τουλάχιστον ένα πιάτο με θαλασσινά. Καλαμαράκια τηγανητά, σουπιές στην κατσαρόλα κοκκινιστές, γαριδομακαρονάδα, μύδια ψητά, χταπόδι βραστό, χταποδάκι με κοφτό μακαρονάκι, γιουβετσάκι με διάφορα θαλασσινά και γαρίδες σουβλάκι σε πικάντικη μαρινάδα είναι οι προτάσεις μας για μια νόστιμη και  χορτάτη Καθαρά Δευτέρα.

Και για το τέλος, προσφέρουμε  παραδοσιακό χαλβά, που έχει την πρωτοκαθεδρία στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, χαλβά με σοκολάτα ή μια μους κακάο με χαλβά.

Καλά Κούλουμα και Καλή Σαρακοστή!