Βλέμμα στο παρελθόν

Το βασικό δίλημμα που υπήρχε μέχρι πρότινος στον έβδομο όροφο της Κουμουνδούρου – εκλογές με πανδημία ή χωρίς πανδημία; – έχει πλέον απαντηθεί. Στο στενό επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα έχουν καταλήξει ότι οι κάλπες με τον Covid-19 δίπλα στο παραβάν θα στρίμωχναν ακόμη περισσότερο την αξιωματική αντιπολίτευση. Οχι μόνο γιατί η πανδημική κρίση, όπως και κάθε κρίση με εθνικά χαρακτηριστικά, συσπειρώνει γύρω από την κυβερνητική ομάδα που έχει τη διαχειριστική ευθύνη, αλλά πρωτίστως επειδή έχουν αλλάξει και τα δεδομένα που επέτρεπαν στον ΣΥΡΙΖΑ να εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα πλήρωνε ένα εκλογικό ρίσκο.

Η μεγαλύτερη αλλαγή περνά μέσα από το χρονοδιάγραμμα των εμβολιασμών. Τους προηγούμενους μήνες ο πολιτικός σχεδιασμός της Κουμουνδούρου θεωρούσε ότι ο φόβος του κορωνοϊού θα κρατούσε τους ηλικιωμένους στο σπίτι – συνεπώς η ΝΔ θα κατέγραφε απώλειες σε ένα πιο συντηρητικό κοινό, εφόσον ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσιζε να ρίξει την εκλογική ζαριά. Μέχρι τον Ιούνιο, ωστόσο, σχεδόν όλοι οι άνω των 55 ετών, πλην των αρνητών, θα έχουν εμβολιαστεί και το πιθανότερο είναι ότι μια εκλογική αναμέτρηση στη λάβρα του καλοκαιριού θα συνοδευθεί και από μια μεγάλη έξοδο για τις μεγάλες ηλικίες. Οι νεότεροι, αντιθέτως, μπορεί να είναι πιο συγκρατημένοι – κι αυτό να πληγώσει τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η Κουμουνδούρου, λοιπόν, δεν θέλει πρόωρες κάλπες, όχι μόνον επειδή είναι ανέτοιμη και ευελπιστεί ότι ο χρόνος μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της, αλλά και για πρακτικούς λόγους. Το εκλογικό αποτέλεσμα βασίζεται πρωτίστως στην αριθμητική. Αυτό συνεπάγεται ότι ο εκλογικός συναγερμός στο επιτελείο Τσίπρα δεν θα υποχωρήσει, μέχρι το χρονοδιάγραμμα του μαζικού εγκλωβισμού να αποσαφηνιστεί πλήρως. Βγαίνοντας από την πανδημία, η συλλογική ματιά θα στραφεί αλλού, όπως και η συλλογική ανησυχία – και εκεί η αξιωματική αντιπολίτευση ίσως βρει ζωτικό χώρο. Η νέα κανονικότητα δεν θα έχει σχέση με την προηγούμενη και στο νέο σκηνικό η διαχείριση θα μετρηθεί με άλλα μέτρα και σταθμά. Περισσότερο από την παρούσα συγκυρία, η Κουμουνδούρου προσδοκά ότι σε εκείνο το τοπίο μπορεί να αναβιώσει μια αντιμνημονιακή ατμόσφαιρα. Κατά τη δική της θεώρηση, οι χαμένες δουλειές και οι αδειανές τσέπες θα μπορούσαν να αποτελέσουν την καύσιμη ύλη για πολιτικές μεταβολές.

Η νέα κανονικότητα, ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει και σε μια νέα οπτική των πραγμάτων – και τα αντανακλαστικά του παρελθόντος να μη λειτουργούν. Πρόκειται για παράμετρο που επίσης προσπαθούν να μετρήσουν στο επιτελείο Τσίπρα. Μέχρι τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθεί αναγκαστικά τις εξελίξεις, που ελέγχει σχεδόν αποκλειστικά η κυβέρνηση, προσπαθώντας να βρίσκεται απέναντι χωρίς να καεί. Από την ένταση και τη βία που επανέκαμψαν στην πλατεία έως την απεργία πείνας του Κουφοντίνα και την Προανακριτική που συνυπέγραψε ο άλλοτε εκλεκτός εργολάβος Χρήστος Καλογρίτσας, η Κουμουνδούρου στην πραγματικότητα επιδίδεται σε ασκήσεις ισορροπίας σε τεντωμένο σκοινί. Αναγκασμένη να ακολουθεί μια στάση που επέβαλαν τα γεγονότα και οι εσωκομματικές συνθήκες.

Ο Τσίπρας, για παράδειγμα, ήθελε να διατηρηθούν αποστάσεις ασφαλείας από τον Κουφοντίνα, αλλά ο Τσακαλώτος, ο Λάμπρου και εν γένει οι 53 επέβαλαν τελικώς μια γραμμή που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ σε θέση «συνηγόρου» και «απολογητή». Για τη νέα μάχη στην πλατεία αναζητεί επιχειρήματα με μια επιστροφή στη δεκαετία του ’50, ώστε να αποφύγει τη στοχοποίηση για τη δική του απόπειρα να επανέλθει το πολιτικό κλίμα στην εκρηκτική φάση του 2011 ή του Δεκεμβρίου του 2008. Η αντεπίθεση με τις ευθείες βολές στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι εκείνος διχάζει την κοινωνία και ευνοεί τη βία είναι η συνταγή Τσίπρα για τον δικό του απεγκλωβισμό – και δεν θα δοκιμαστεί μόνο σήμερα στη Βουλή.

Το ερώτημα δεν είναι εάν αρκεί, αλλά εάν πείθει μια κοινωνική μάζα που είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε τροχιά εξουσίας. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που η Κουμουνδούρου προτίμησε να μην κάνει το βήμα που θα έδειχνε και μια άλλη κατεύθυνση: δεν κάλεσε ποτέ τον Κουφοντίνα να διακόψει την απεργία πείνας ούτε φρόντισε να βρεθεί σε απόσταση ασφαλείας από τον συνωστισμό στην πλατεία.