Ναι στις διερευνητικές, αλλά όχι στην αλλαγή του χαρακτήρα τους

Η διεξαγωγή του 62ου γύρου των διερευνητικών επαφών Ελλάδος – Τουρκίας την Τρίτη 16 Μαρτίου στην Αθήνα είχε ανάλογα στοιχεία σασπένς με εκείνα του αμέσως προηγούμενου, 61ου  γύρου, στην Κωνσταντινούπολη σχεδόν ένα μήνα νωρίτερα, μεταξύ άλλων τον ακριβή χώρο της διεξαγωγής τους.

Η φράση «σε καλό κλίμα», την οποία χρησιμοποίησαν διπλωματικές πηγές για να περιγράψουν τις συνομιλίες που έλαβαν χώρα σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών, προσφέρει την άνεση της απόκρουσης περισσότερων ερωτήσεων. Ωστόσο, η συνέχιση των διερευνητικών επαφών στο γνωστό, εδώ και χρόνια, πλαίσιό τους δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβίζει την ελληνική πλευρά, όπως ξεκαθαρίζουν ενημερωμένες διπλωματικές πηγές.

Το τελευταίο διάστημα η τουρκική πλευρά επεδίωξε «να αλλοιώσει» τον χαρακτήρα των συνομιλιών.

Ακόμη και λίγες ώρες πριν από την έναρξή τους, τουρκικά μέσα ενημέρωσης παρουσίαζαν μία διευρυμένη ατζέντα συνομιλιών, αναπαράγοντας τη γνωστή κεντρική γραμμή.

Όπως «Το Βήμα» απεκάλυψε ήδη από το περασμένο Σάββατο, η τουρκική πλευρά ήθελε επίσης να έλθει στην Αθήνα ο στενότατος συνεργάτης και «άνθρωπος των ειδικών αποστολών» του Προέδρου Ερντογάν, ο Ιμπραχίμ Καλίν, και να συμμετάσχει στις συνομιλίες – στο μοτίβο όσων συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη.

Η ελληνική πλευρά παρουσίασε με σαφήνεια την άποψή της περί της αντιπαραγωγικότητας μίας τέτοιας κίνησης, πείθοντας τον κ. Καλίν τελικώς να μην έλθει.

Σε ανάλογη γραμμή πιστής εφαρμογής των συμφωνηθέντων, η Αθήνα δεν θεωρεί επιβοηθητικές τις διαδικασίες κινήσεις όπως η μετονομασία των διερευνητικών επαφών σε συμβουλευτικές (consultative) και μάλιστα στην επίσημη ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.

Ωστόσο – και καθώς η διπλωματική αβρότητα έχει πάντοτε τη σημασία της – μετά το πέρας της σχεδόν πεντάωρης συνάντησης των δύο αντιπροσωπειών (αποτελούμενων από τους Παύλο Αποστολίδη, Αλέξανδρο Κουγιού και Ιφιγένεια Καναρά από ελληνική πλευράς και από τους Σεντάτ Ονάλ, Τσαγκαπτάι Έρτζιγες και Μπαρίς Καλκαβάν από τουρκική πλευράς) το σύντομο «παρών» στο γεύμα που ακολούθησε (και όχι στις συνομιλίες) έδωσε, σύμφωνα με πληροφορίες, η επικεφαλής του Διπλωματικού Γραφείου του έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η πρέσβης Ελένη Σουρανή.

Οι πληροφορίες του «Βήματος» αναφέρουν ότι η παρουσία της κυρίας Σουρανή είχε, πέραν της σημειολογίας, ως σκοπό να στείλει επίσης το μήνυμα ότι η Αθήνα ενδιαφέρεται για μία θετική έκβαση των διερευνητικών επαφών και ότι υπάρχει η δέσμευση, σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, αυτές να προχωρήσουν. Ωστόσο, η δομή, η θεματολογία και η φύση (αλλά επίσης η ονομασία) της διαδικασίας δεν μπορεί να αλλάξει σε σχέση με αυτό που έχει διαμορφωθεί έπειτα από τόσα χρόνια. Οι διερευνητικές επαφές είναι μη δεσμευτικές και δεν συνιστούν διαπραγμάτευση.

Αύριο, Τετάρτη 17 Μαρτίου, ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλής Δεμίρης θα υποδεχθεί τον τούρκο μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ για πολιτικές διαβουλεύσεις. Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη φορά που αυτές οι διαβουλεύσεις είχαν λάβει χώρα ήταν πριν από την κρίση του Έβρου τον Μάρτιο του 2020, όταν η Άγκυρα επεδίωξε να στείλει χιλιάδες μετανάστες σε ελληνικό έδαφος. Στις πολιτικές διαβουλεύσεις, κάθε πλευρά θέτει ζητήματα είτε διμερούς είτε και πολυμερούς φύσεως. Δεν αποκλείεται ότι η τουρκική πλευρά θα θέσει, κρίνοντας και από πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της, το ζήτημα της παρουσίας γκιουλενιστών σε ελληνικό έδαφος ή και ζητήματα που άπτονται της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.