Ένα και μόνο γράμμα

«Η έξαρση είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή. Να εξαρθείς πάνω από τον εαυτό σου. Από τα πάθη σου. Σπάνια εξαίρονται οι άνθρωποι. Η ζωή όλων βέβαια ενέχει στιγμές έξαρσης. Όταν λες την αλήθεια, ακόμα και όταν σε θίγει, σε πειράζει, είναι έξαρση. Η θυσία για τον άλλον, ο έρωτας, η αφοσίωση είναι έξαρση. Η φιλία, η αφοσίωση στον άλλον, η αλήθεια είναι έξαρση. Πίστευα πάντοτε σ’ αυτό. Να λες πάντα την αλήθεια, έστω κι αν ενοχλεί. Μια παροιμία, δική μας, κρητική, λέει πως η αλήθεια είναι μαλώτρα…»

«Έτσι έμαθα να μιλώ όσο μπορώ λιγότερο. Έτσι έμαθα να ακούω και να αφουγκράζομαι όσο μπορώ περισσότερο. […] Τέλος, έμαθα ότι δικαίωμα στην έπαρση έχει μόνο η σημαία. Απέκτησα φίλους και εχθρούς, άσπονδους φίλους και ασπόνδυλους φίλους. Απέκτησα βραβεία, εύσημα, φήμη. Όμως, σε κάποια στιγμή απέκτησα και την κόρη μου Πανδώρα. Πέρασα περιόδους σιωπής, δημιουργικής σιωπής. Η αμφισβήτηση και η αναζήτηση ήταν και είναι για μένα οι κέρβεροι που φυλάσσουν τον εσωτερικό μου χώρο και χρόνο από τον εξωτερικό μου χώρο και χρόνο».

Στο πρώτο απόσπασμα, οι λόγοι του αειμνήστου Εμμανουήλ Κριαρά για την έξαρση.

Στο δεύτερο, οι λόγοι του Σταύρου Ξαρχάκου για την έπαρση.

Δύο λέξεις που βρίσκονται ταυτόχρονα πολύ κοντά και πολύ μακριά η μια από την άλλη.

Ένα γράμμα είναι η μόνη διαφορά τους, αλλά αυτό είναι ικανό να οδηγήσει τον άνθρωπο και τα κοινωνικά σύνολα σε εντελώς διαφορετικά μονοπάτια.

Τεράστια στην πραγματικότητα η απόσταση από το εξαίρομαι έως το επαίρομαι, από την έξαρση έως την έπαρση.

Την έξαρση χρειαζόμαστε.

Την υπέρβαση των παθών, των μικροτήτων, των διαρκών και ανούσιων αντιπαλοτήτων.

Την αλήθεια, την αφοσίωση στον άλλον, τη θυσία για τον άλλον.

Από την έπαρση απειλούμαστε.

Από όσους μόνο μιλούν χωρίς ούτε μία στιγμή να ακούνε.

Από όσους αγνοούν τη δύναμη και την αξία της σιωπής, της αμφισβήτησης, της αναζήτησης.