Με αφορμή τη συμπλήρωση 95 ετών από την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών, στις 18 Μαρτίου 1926, η σκέψη μας στρέφεται στον Δημήτριο Αιγινήτη, ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία ελληνικής ακαδημίας, ύστερα από τις άκαρπες προηγηθείσες προσπάθειες, που είχαν διάρκεια ενός και πλέον αιώνα (η πρώτη σχετική κίνηση είχε ήδη γίνει το 1824).

Ο Αιγινήτης, ως υπουργός Επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας εκπαιδεύσεως της κυβέρνησης Θεόδωρου Πάγκαλου, συνέταξε τη συντακτική απόφαση της 18ης Mαρτίου 1926, με την οποία ιδρύθηκε η Aκαδημία Aθηνών ως Ακαδημία των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών.

Το προεδρείο της, το οποίο συναποτελούσαν ο Φωκίων Nέγρης, ο Γεώργιος Xατζιδάκις, ο Σίμος Mενάρδος, ο Kωστής Παλαμάς και ο Γεώργιος Δροσίνης, παρέλαβε το μέγαρο της «Σιναίας Ακαδημίας» λίγες ημέρες αργότερα, στις 24 Μαρτίου 1926.

Την επομένη, στην εκατοστή πέμπτη επέτειο από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και της εθνικής παλιγγενεσίας, ο Aιγινήτης, στο πλαίσιο της πανηγυρικής εναρκτήριας συνεδρίας της ολομέλειας της Ακαδημίας, ήταν εκείνος που σκιαγράφησε το σκοπό αυτής, καθώς και τα μέσα για την επιτέλεσή του.

Ποιος ήταν ο Δημήτριος Αιγινήτης

Ο Δημήτριος Αιγινήτης, γόνος ιστορικής οικογένειας, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 10/22 Ιουλίου 1862.

Μετά την αποφοίτησή του από το Βαρβάκειο Λύκειο, το 1879, ο Αιγινήτης σπούδασε στο Φυσικομαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ σε ηλικία 24 ετών αναγορεύτηκε διδάκτωρ των Μαθηματικών.

Ακολούθως μετέβη με κρατική υποτροφία στο Παρίσι, όπου συνέχισε τις σπουδές του στην Αστρονομία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και εργάστηκε σε αστεροσκοπεία, μετεωροσκοπεία και εργαστήρια.

Τον Ιούνιο του 1890, κατόπιν προτάσεως της κυβέρνησης Χαριλάου Τρικούπη, ο Αιγινήτης επέστρεψε στην Αθήνα, προκειμένου να αναλάβει τη διεύθυνση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (υπήρξε ο μακροβιότερος διευθυντής του, από το 1890 έως το 1934), του παλαιότερου ερευνητικού ιδρύματος της χώρας μας.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ο Αιγινήτης επεξέτεινε το δίκτυο των μετεωρολογικών σταθμών (δημιούργησε δεκάδες επαρχιακούς μετεωρολογικούς σταθμούς), επιδόθηκε στη συστηματική παρακολούθηση των σεισμών και άλλων γεωφυσικών παραμέτρων διά της ιδρύσεως σεισμολογικών σταθμών, ενώ εξέδωσε τα Χρονικά του Αστεροσκοπείου στα γαλλικά, το Bulletin Météorologique με προγνωστικά για τον καιρό και «Το κλίμα της Ελλάδας».

Εξάλλου, ακολουθώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ο Αιγινήτης προέβη το 1895 στη συγκρότηση τριών τμημάτων του Αστεροσκοπείου: Αστρονομίας, Μετεωρολογίας και Γεωδυναμικής.

Ο Αιγινήτης είχε διατελέσει υπουργός Επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας εκπαιδεύσεως και προ του 1926, στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη το 1917.

Επίσης, διετέλεσε τακτικός καθηγητής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (δίδαξε Αστρονομία και Γεωδαισία), καθώς και τακτικός καθηγητής Μετεωρολογίας και Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1896 έως το 1934.

Πέραν τούτων, ο Αιγινήτης προέβη στην αναδιοργάνωση του ΑΠΘ, ενώ χρημάτισε πρόεδρος, αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στον Αιγινήτη οφείλεται η εισαγωγή του Παγκόσμιου Συστήματος Αναφοράς Χρόνου (με την παραδοχή των ωριαίων ατράκτων και της ώρας Ανατολικής Ευρώπης) και του Διεθνούς Συστήματος Μέτρων και Σταθμών στη χώρα μας.

Επίσης, ο Αιγινήτης πρωταγωνίστησε στην εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου στην Ελλάδα (1923).

Πέραν του αναμφισβήτητου επιστημονικού διαμετρήματός του (μεταξύ άλλων, υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης) και της ανεκτίμητης προσφοράς του στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο Αιγινήτης ανέπτυξε ιδιαίτερα αξιόλογη συγγραφική δραστηριότητα.

Ο Δημήτριος Αιγινήτης, ο οποίος είχε νυμφευτεί την ηπειρώτισσα Ανθή Ευθυμίου και είχε μία κόρη, την Αίγλη, απεβίωσε ύστερα από σύντομη ασθένεια στην Αθήνα, στις 14 Μαρτίου 1934.

Headlines