Με διαφορά λίγων ωρών τόσο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κατάφεραν να διαλύσουν εν μέρει τους θρόμβους που προκάλεσαν παράλυση στο ευρωπαϊκό εμβολιαστικό πρόγραμμα, καθησυχάζοντας κυβερνήσεις και πολίτες για τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca.

Για την Ελλάδα, η τελευταία γνωμοδότηση του ΕΜΑ, που προκρίνει τη συνέχιση του εμβολιασμού με το συγκεκριμένο σκεύασμα, δεν αλλάζει κάτι στον προγραμματισμό καθώς οι αρμόδιες Αρχές είχαν υιοθετήσει εξ αρχής τις εισηγήσεις του ευρωπαϊκού οργανισμού και θα διαφοροποιούσαν τη στάση τους μόνο αν άλλαζε κάτι.

Πώς αντέδρασαν οι Ελληνες

Μάλιστα, τα δεδομένα που αφορούσαν τους προχθεσινούς χθεσινούς εμβολιασμούς έδειξαν ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών σε ό,τι αφορά την ασφάλεια του εμβολίου της Οξφόρδης δέχτηκε περιορισμένο πλήγμα, δεδομένου ότι το 85% των ανθρώπων παρέμεινε πιστό στο ραντεβού του.

Ταυτοχρόνως και έχοντας μάλιστα προϊδεάσει ο ΕΜΑ για τις σημερινές του ανακοινώσεις, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν αμέσως μετά την αναμενόμενη συνέντευξη, ότι ξεκινούν πάλι τους εμβολιασμούς ενώ δεν έλλειψαν και κάποια κράτη, με προεξάρχουσα την Γερμανία που κράτησαν επιφυλακτική στάση εμμένοντας στην αρχική τους απόφαση, προκαλώντας μάλιστα και κάποιες αντιδράσεις στο εσωτερικό τους.

Αντιδράσεις στη Γερμανία

Ο Πράσινος ευρωβουλευτής Σβεν Γκίγκολντ για παράδειγμα, επέκρινε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση ότι ενισχύει τη σύγχυση για τους εμβολιασμούς με την απόφασή της για αναστολή της χρήσης του εμβολίου της εταιρείας Astrazeneca.

«Η Γερμανία ενισχύει τη σύγχυση στο θέμα των εμβολιασμών στην Ευρώπη. Ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων δεν έχει ακόμη προτείνει αναστολή της χρήσης του εμβολίου της εταιρείας Astrazeneca στο πρόγραμμα εμβολισμού, η Γερμανία έχει προχωρήσει σε αυτήν. Η απόφαση της Γερμανίας προκάλεσε ντόμινο. Λόγω ενός πολύ χαμηλού αριθμού περιπτώσεων παρενεργειών, ολόκληρη η ευρωπαϊκή εκστρατεία εμβολιασμού σταμάτησε. Η εμπιστοσύνη στο εμβόλιο της εταιρείας Astrazeneca έχει υποστεί σοβαρή ζημιά»,  δήλωσε στην εφημερίδα «Neue Osnabruecker Zeitung» (NOZ).

Υπερτερούν τα οφέλη από τους κινδύνους

Ο ΕΜΑ λοιπόν ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι το εμβόλιο της εταιρείας AstraZeneca και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης είναι ασφαλές και αποτελεσματικό και δεν συνδέεται με πιο αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων.

«Η Επιτροπή κατέληξε σε ένα σαφές επιστημονικό συμπέρασμα: πρόκειται για ένα εμβόλιο ασφαλές και αποτελεσματικό», είπε η εκτελεστική διευθύντρια του ΕΜΑ, Έμερ Κουκ, κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μέσω τηλεδιάσκεψης.

«Τα πλεονεκτήματά του για την προστασία, απέναντι στην Covid-19, των ανθρώπων που διατρέχουν κίνδυνο να πεθάνουν και να νοσηλευτούν, υπερτερούν των πιθανών κινδύνων», πρόσθεσε η Κουκ. Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή, που εδρεύει στο Άμστερνταμ, «συμπέρανε επίσης ότι το εμβόλιο δεν συνδέεται με αυξημένο συνολικό κίνδυνο θρομβοεμβολικών επεισοδίων ή θρόμβων αίματος», συνέχισε.

Η ανάλυση του ΕΜΑ αφορούσε 5 εκατομμύρια ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων και 30 περιπτώσεων που εμφάνισαν σπάνιες αιματολογικές διαταραχές στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, που καλύπτει 30 ευρωπαϊκές χώρες.

Η επιφύλαξη του ΕΜΑ

Η κύρια ανησυχία του ΕΜΑ είχε να κάνει με περιπτώσεις θρόμβων στον εγκέφαλο, μια σπάνια διαταραχή που είναι δύσκολο να θεραπευτεί και αποκαλείται εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση (CVT) ή μια υπομορφή της, γνωστή ως θρόμβωση φλεβικού κόλπου (CVST).

Ωστόσο, και επειδή η ιατρική δεν είναι προκαθορισμένες μαθηματικές πράξεις, ο ΕΜΑ άφησε ένα περιθώριο σφάλματος, στο πεδίο της αιτιολογικής σχέσης του εμβολίου της AstraZeneca με σπάνια προβλήματα πηκτικότητας του αίματος. Η Εμερ Κουκ διευκρίνισε ότι «με βάση τις διαθέσιμες αποδείξεις και μετά από ημέρες εις βάθους ανάλυσης των δεδομένων, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε οριστικά μια σχέση μεταξύ αυτών των περιπτώσεων και του εμβολίου».

Να το γράφει η ετικέτα

Η Επιτροπή Ασφάλειας του ΕΜΑ συνέστησε κατά συνέπεια «να υπάρξει μια ευαισθητοποίηση για αυτούς τους δυνητικούς κινδύνους και να διασφαλιστεί ότι θα περιληφθούν στις πληροφορίες για το προϊόν». Συμβουλεύει επίσης «να επιστήσουν την προσοχή σε αυτές τις πιθανές σπάνιες ασθένειες και να παρασχεθούν πληροφορίες στους επαγγελματίες του τομέα υγείας και στους εμβολιασθέντες για να τους βοηθήσουν να σταματήσουν και να μειώσουν τις πιθανές παρενέργειες», όπως είπε η Κουκ.

Και ενώ ο ΕΜΑ άμβλυνε ύστερα από ενδελεχή ανάλυση των δεδομένων το πέπλο καχυποψίας γύρω από το εμβόλιο, προς ανακούφιση του ισχυρού άνδρα της AstraZeneca, Πασκάλ Σιριό, o ΠΟΥ χτύπησε το δάκτυλο στην κατακόκκινη γωνιά του υγειονομικού χάρτη της νοτιοανατολικής Ευρώπης, δηλαδή στα Βαλκάνια, τονίζοντας πως η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητικής και πως ο περαιτέρω σκεπτισκισμός για την καταλληλότητα του εμβολίου μόνο σε ανθρώπινες ζωές μπορεί πλέον να αποτιμηθεί.

Ανησυχία για τα Βαλκάνια

«Ανησυχούμε ιδιαίτερα για την επιδημιολογική κατάσταση στα Βαλκάνια καθώς και σε πολλές άλλες χώρες της κεντρικής Ευρώπης», δήλωσε η Κάθριν Σμόλγουντ, υπεύθυνη για τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στην αρμόδια για την Ευρώπη περιφερειακή διεύθυνση του ΠΟΥ. Και υπογράμμισε πως οι αριθμοί των θανάτων και των νοσηλειών σε αυτήν την περιοχή είναι «από τους πιο αυξημένους στον κόσμο».

«Η συχνότητα των περιστατικών συνεχίζει την ανοδική τάση της και μετακινείται προς ανατολάς. Βρισκόμαστε στην τρίτη διαδοχική εβδομάδα ανόδου των κρουσμάτων» στην περιφέρεια της Ευρώπης, η οποία περιλαμβάνει 53 χώρες, δήλωσε ο αρμόδιος για την Ευρώπη διευθυντής του ΠΟΥ Χανς Κλούγκε.

«Ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από την Covid-19 στην Ευρώπη είναι σήμερα πιο αυξημένος απ’ ό,τι ήταν κατά την ίδια περυσινή περίοδο, πράγμα που αντανακλά τη γενικευμένη επίδραση που έχει αυτός ο ιός», υπογράμμισε.

Τις επτά τελευταίες ημέρες, περισσότεροι από 21.000 άνθρωποι υπέκυψαν εξαιτίας της Covid-19 στις χώρες της Ευρώπης, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Σύμφωνα με τον Κλούγκε, τα πλεονεκτήματα από τον εμβολιασμό «θα έρθουν», όμως προς το παρόν οι Ευρωπαίοι οφείλουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα εργαλεία που είναι σε ισχύ.

Ξεκινούν τους εμβολιασμούς

Την αναστροφή του κλίματος σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ, έδωσαν αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι αλλά και ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Ζαν Καστέξ, που δήλωσε ότι σκοπεύει να εμβολιαστεί την Παρασκευή με το εμβόλιο της AstraZeneca.

Την ίδια στιγμή έγινε γνωστό ότι η Σουηδία θα χρειαστεί μερικές ημέρες για να αποφασίσει αν θα ξαναρχίσει τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca για την Covid-19 ενώ η Λετονία και η Λιθουανία θα ξαναρχίσουν από την Παρασκευή τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca, όπως ανακοίνωσαν τα υπουργεία Υγείας και των δύο βαλτικών χωρών.

Κανονικά θα γίνονται από την Παρασκευή και τα προγραμματισμένα ραντεβού για τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας Κύπρου.

Υπάρχουν ακόμη ανησυχίες

Στη Δανία και την Βρετανία παρατηρήθηκαν και καταγράφτηκαν περιστατικά με θρομβώσεις που έχουν μπει στο μικροσκόπιο των επιστημόνων. Ειδικότερα, η δανέζικη Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι κατέγραψε 10 περιστατικά θρομβοεμβολικών επεισοδίων σε ανθρώπους που έλαβαν το εμβόλιο της AstraZeneca, μεταξύ των οποίων μια περίπτωση οδήγησε σε θάνατο.

Και η βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων (MHRA) ανακοίνωσε ότι υπήρξαν πέντε περιπτώσεις ενός σπάνιου τύπου θρομβοεμβολικού επεισοδίου στις εγκεφαλικές φλέβες μεταξύ των ατόμων στα οποία χορηγήθηκε το εμβόλιο της AstraZeneca αλλά τα οφέλη του εμβολίου υπερτερούν κατά πολύ των ενδεχόμενων κινδύνων.

Ωστόσο, η βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων (MHRA) ανακοίνωσε ότι η χρήση του εμβολίου αυτού θα πρέπει να συνεχιστεί ενώ ερευνώνται οι πέντε αναφορές.

Headlines