Γιατί προκαλεί εγκεφαλικές θρομβώσεις το AstraZeneca;

Οι εμβολιασμοί με το εμβόλιο της βρετανοσουηδικής φαρμακοβιομηχανίας AstraZeneca ξεκίνησαν και πάλι σε ορισμένες χώρες, οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και Γαλλίας θέλοντας να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη των πολιτών τους εμβολιάστηκαν κιόλας σήμερα, αφότου χθες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ΕΜΑ έδωσε το πράσινο φως χωρίς όμως να διαφωτίσει, εάν τα λίγα περιστατικά θρομβώσεων στον εγκέφαλο σχετίζονται με το εμβόλιο.

Ενεργοποιούνται θρομβοκύτταρα

Γερμανοί ερευνητές φαίνεται ότι εντόπισαν έναν συγκεκριμένο μηχανισμό που θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία θρομβώσεων στα αγγεία του εγκεφάλου. «Γνωρίζουμε τώρα περί τίνος πρόκειται» είπε ο Αντρέας Γκραϊνάχερ, επικεφαλής της Πανεπιστημιακής Κλινικής Greιsfwfald (UMG) σε βιντεοσυνέντευξη με δημοσιογράφους. Όπως τόνισε, για τη δημιουργία θρομβώσεων ευθύνονται ορισμένα μόρια του ανοσοποιητικού συστήματος. Αξίζει να αναφερθεί ότι παρόμοιες υποθέσεις διατύπωσαν χθες και Νορβηγοί ερευνητές. Ο Παλ Αντρέ Χόλμε από την Πανεπιστημιακή Κλινική του Όσλο εξέφρασε την υπόθεση ότι ο σχηματισμός των θρομβώσεων μπορεί να οφείλεται σε αντιγόνα, τα οποία προκαλούνται, λόγω ισχυρής ανοσοαπόκρισης στο εμβόλιο, σε θρομβοκύτταρα και τα ενεργοποιούν.

«Αυτό που εννοούμε είναι ότι μπορούμε να αποδείξουμε ότι υπάρχει αιτιώδης σχέση ανάμεσα στην ύπαρξη αυτών των αντιγόνων και τον σχηματισμό θρόμβων στον εγκέφαλο» επισημαίνει ο Γκραϊνάχερ. «Μια άλλη ερώτηση είναι πόσο συχνά εμφανίζονται αυτές οι θρομβώσεις, κι αν μέσω του εμβολίου εμφανίζονται σημαντικά περισσότερες παρενέργειες. Το πιο πιθανό είναι ότι τέτοιες παρενέργειες εμφανίζονται πάρα, πάρα, πάρα, πολύ σπάνια».

Οι ερευνητές μετά την διακοπή των εμβολιασμών με το AstraZeneca απευθύνθηκαν στο Ινστιτούτο Πάουλ Έρλιχ. Είναι το ινστιτούτο που έχει την ευθύνη για την έγκριση κυκλοφορίας φαρμακευτικών παρασκευασμάτων και εμβολίων. Με μια ομάδα ερευνητών από την Αυστρία εξέτασαν αίμα από εμβολιασθέντες που μετά τον εμβολιασμό παρουσίασαν ανεξήγητες θρομβώσεις στον εγκέφαλο. Η εξέταση αίματος, συγκεκριμένα τριών, ήταν πολύ εντατική, η εξέταση των άλλων απλά επιβεβαίωσε την υπόθεση που είχε προκύψει. Οι εξετάσεις συνεχίζονται.

Μήπως πρόκειται για στατιστικό λάθος;

«Σε όλους τους ασθενείς με παρενέργειες που εξετάσαμε, καταλήξαμε ακριβώς στο ίδιο» λέει ο Γκραϊνάχερ. «Τα αντιγόνα που δημιουργήθηκαν ως αντίδραση στο εμβόλιο ενεργοποίησαν πιθανώς θρομβοκύτταρα, τα οποία κανονικά δρούν στο σώμα για την επούλωση πληγών. Αλλά με τον εμβολιασμό σε ορισμένους οργανισμούς κινητοποιήθηκε ένας μηχανισμός που οδήγησε σε θρομβώσεις στον εγκέφαλο. Εάν αυτή η αντίδραση οφείλεται τώρα στο ίδιο το εμβόλιο ή στον ξενιστή, ή αποτελεί γενικευμένη φλεγμονώδη αντίδραση ως ανασοαπόκριση στο εμβόλιο, είναι κάτι που θα πρέπει να διερευνήσουμε» επισημαίνει ο Γερμανός ερευνητής. Με ένα ειδικό τεστ μπορεί κανείς να το διαπιστώσει, και με κοινά παρασκευάσματα που δίνονται σε πολλές ασθένειες και υπάρχουν σε όλα τα νοσοκομεία, μπορεί να αναστείλει κανείς αυτήν τη δράση του.

Εξετάσεις και κάποιες αγωγές θα είχαν νόημα μόνο εάν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις για το πώς προκαλούνται οι θρομβώσεις. Τέτοιες δεν παρουσίασε προχθές ο ΕΜΑ, παρά μόνο επανέλαβε ότι το εμβόλιο της AstraZeneca είναι ασφαλές.Στο εξής θα πρέπει να δίδεται με τη σημείωση ότι πιθανότατα προκαλεί εγκεφαλικές θρομβώσεις σε γυναίκες κάτω των 55 χρονών. Η ΕΜΑ έκανε και μιαν άλλη σημαντική επισήμανση. Έθεσε ως υπόθεση προς σκέψη το ερώτημα εάν τα περιστατικά θρομβώσεων που εμφανίστηκαν περισσότερο σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, θα μπορούσαν να οφείλονται στο ότι στη Γερμανία όσοι εμβολιάστηκαν με το AstraZeneca είναι από προσωπικό σε νοσοκομεία κάτω των 65 ετών, στο οποίο κυριαρχούν αριθμητικά οι γυναίκες μικρότερες των 55.

Την ίδια επισήμανση έκανε και ο επιδημιολόγος καθηγητής στην Πανεπιστημιακή Κλινική Σαριτέ Κρίστιαν Ντρόστεν λέγοντας ότι ίσως να πρόκειται ακριβώς για ένα στατιστικό πρόβλημα. Στην Αγγλία για παράδειγμα που με αυτό το εμβόλιο εμβολιάστηκαν μεγαλύτεροι σε ηλικία, και μάλιστα περισσότεροι από ότι σε άλλες χώρες, δεν εμφανίστηκε η ίδια συχνότητα περιπτώσεων με εγκεφαλική θρόμβωση στις μικρότερες ηλικίες. Στη Γαλλία πάντως δόθηκε νέα σύσταση, να δίνεται το εμβόλιο σε ηλικίες άνω των 55 χρονών.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/NDR/dpa