«Για την Ελλάδα του ’21»: Ένα δίτομο έργο μάς συστήνει τους αφανείς ήρωες του σήμερα

Αναμφίβολα, οι «καθημερινοί άνθρωποι» ανήκουν πάντα στους πρωταγωνιστές της επικαιρότητας, εκόντες άκοντες. Κι αυτό γιατί όλο και κάποιος θα βρεθεί να τους επικαλεστεί, να τους «υποστηρίξει», να καυτηριάσει τις υποτιθέμενες επιλογές τους… συνήθως χωρίς να επιδιώξει να ακούσει τη δική τους φωνή.

Για αυτό και έχουν σημασία προσπάθειες όπως το δίτομο έργο «Για την Ελλάδα του ’21» του καθηγητή Κοινωνιολογίας στο ΕΚΠΑ, Νίκου Παναγιωτόπουλου, που κυκλοφόρησε σήμερα (22/3) από τις εκδόσεις Πεδίο, για να προστεθεί στον συλλογικό αναστοχασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση που οδήγησε στην ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Πρόκειται για ένα δίτομο έργο βασισμένο σε δύο αντίστοιχες επιστημονικά καινοτόμες έρευνες με αντικείμενο την κατάσταση, τον τρόπο ζωής και τις σχέσεις με το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας ελλήνων πολιτών στους οποίους σπάνια δίνεται ο λόγος, αποσκοπώντας να καταστήσει τους απλούς, αφανείς, άσημους καθημερινούς Έλληνες συμπρωταγωνιστές του γεγονότος της εθνικής επετείου.

Στο πρώτο βιβλίο του, με τίτλο Οι αφανείς, Κοινωνιολογία των λαϊκών τάξεων στην Ελλάδα, εξετάζονται για πρώτη φορά οι μακρές και σύνθετες διαδικασίες κοινωνικής μετάταξης και απόταξης που έπληξαν τις συνθήκες ύπαρξης και την κουλτούρα των λαϊκών τάξεων στην Ελλάδα τα τελευταία 70 χρόνια. Με ένα πολύ πλούσιο πρωτογενές εμπειρικό υλικό, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, ο συγγραφέας αντικειμενοποιεί τα κρίσιμα δομικά χαρακτηριστικά των λαϊκών τάξεων: τη σταδιακή κοινωνική υποβάθμιση, διάσπαση και ενδυνάμωση των εσωτερικών διαιρέσεων των λαϊκών τάξεων.

Στο δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο Οι πολίτες μιλούν για την Ελλάδα, διερευνά, μαζί με τους συνεργάτες του, τον τρόπο συγκρότησης των σχέσεων με το παρόν και το μέλλον, με το εφικτό και το ανέφικτο, που διατηρούν μια σειρά από κοινωνικά υποκείμενα διαφόρων κοινωνικών ομάδων που συγκροτούν την ελληνική κοινωνία στην παρούσα συγκυρία, όπως αυτή οριοθετείται δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της γενικευμένης κρίσης του τρόπου αναπαραγωγής της ελληνικής κοινωνίας.

Πέρα από την καθαρά επιστημονική συνεισφορά του στην ελληνική κοινότητα των κοινωνικών επιστημών, το δίτομο αυτό έργο υπηρετεί και έναν ευρύτερο, διττό, κοινωνικό στόχο:

• να καταστήσει γνωστούς και κατανοήσιμους τους λεγόμενους «καθημερινούς ανθρώπους», αντικαθιστώντας την απλοποιημένη και μονοδιάστατη εικόνα της κατάστασής τους, όπως αυτή διαχέεται από τα ΜΜΕ, με μια πιο σύνθετη και πολύμορφη παράσταση, θεμελιωμένη στη γνώση των ίδιων των αναγκαιοτήτων που διαμορφώνουν τη ζωή τους
• να προταθεί, πάνω στον σημερινό ελληνικό κοινωνικό καμβά, ο πλουραλισμός προοπτικών που αντιστοιχεί στον πλουραλισμό των απόψεων που συνυπάρχουν συμβιωτικά και ανταγωνιστικά στις σκηνές του «κοινωνικού θεάτρου» της καθημερινής ζωής μας

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

O Νίκος Παναγιωτόπουλος είναι καθηγητής Κοινωνιολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Κοινωνιολογία και Εθνολογία στη Γαλλία. Υπήρξε μαθητής και στη συνέχεια στενός συνεργάτης του γάλλου κοινωνιολόγου Pierre Bourdieu (1930-2002), στο ίδρυμα του οποίου είναι σήμερα Αντιπρόεδρος. Ιππότης των Γραμμάτων και των Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας, έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού, είναι επιστημονικός συνεργάτης ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων της Ελλάδας και του εξωτερικού, μέλος συντακτικών επιτροπών διεθνών επιστημονικών περιοδικών και επιθεωρήσεων, και εκδότης και διευθυντής της ετήσιας τρίγλωσσης επιθεώρησης κοινωνικών ερευνών Κοινωνικές Επιστήμες (ΚΕ).