Η Σουηδία, η οποία απέφυγε τα αυστηρά λοκντάουν που ‘έπνιξαν’ την πλειονότητα των οικονομιών σε όλο τον κόσμο, άφησε το 2020 με μικρότερη αύξηση της θνησιμότητας σε σχέση με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δείχνει ανάλυση επίσημων στοιχείων.

Ειδικοί στα λοιμώδη νοσήματα προειδοποίησαν πάντως ότι τα αποτελέσματα δεν πρέπει να ερμηνευθούν ως απόδειξη ότι τα λοκντάουν είναι αχρείαστα. Παραδέχθηκαν όμως ότι σε γενικές γραμμές η θέση της Σουηδίας για την καταπολέμηση της πανδημίας έχει θετικά χαρακτηριστικά που αξίζει να μελετηθούν.

Ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες δέχθηκαν τα λοκντάουν ως ύστατο μέτρο, μετά την αποτυχίας άλλων μέτρων κατά της πανδημίας, οι απαγορεύσεις συναντούν αντιδράσεις και προκαλούν διαδηλώσεις στους δρόμους του Λονδίνου, του Άμστερνταμ και άλλων πόλεων.

Η Σουηδία, στο μεταξύ, στηρίχθηκε κυρίως σε εθελοντικά μέτρα που επικεντρώθηκαν στην κοινωνική αποστασιοποίηση, την υγιεινή και στοχευμένους κανόνες που διατήρησαν σε μεγάλο βαθμό ανοικτά τα σχολεία, τα εστιατόρια και τα καταστήματα -μια στρατηγική που προκάλεσε μεγάλη πόλωση μεταξύ των Σουηδών αλλά γλίτωσε την οικονομία από πολλές επιπτώσεις που υπέστησαν άλλες χώρες στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat που συγκέντρωσε το Reuters, η Σουηδία κατέγραψε 7,7% περισσότερους θανάτους το 2020 συγκριτικά με τον μέσο όρο των προηγούμενων τεσσάρων ετών.

Αντίθετα, χώρες που επέλεξαν αρκετές περιόδους αυστηρών λοκντάουν, όπως η Ισπανία και το Βέλγιο, είχαν υπερβάλλουσα θνητότητα 18,1% και 16,2% αντίστοιχα.

Είκοσι μία από τις 30 χώρες με διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία είχαν υψηλότερη υπερβάλλουσα θνητότητα από τη Σουηδία. Ωστόσο, η Σουηδία τα πήγε πολύ χειρότερα από τις γειτονικές της χώρες, με τη Δανία να καταγράφει μόλις 1,5% υπερβάλλουσα θνητότητα και τη Φινλανδία 1,0%. Η Νορβηγία δεν είχε καθόλου υπερβάλλουσα θνητότητα το 2020.

Η υπερβάλλουσα θνητότητα της Σουηδίας βρίσκεται επίσης στο χαμηλό άκρο του φάσματος σε μια ξεχωριστή καταμέτρηση της Eurostat και σε καταγραφή άλλων δεδομένων που δημοσιοποίησε το Εθνικό Γραφείο  Στατιστικής της Βρετανίας την περασμένη εβδομάδα.

Η ανάλυση εκείνη, η οποία περιλάμβανε μια προσαρμογή ανάλογα με τις διαφορές ηλικιακών δομών και εποχικής θνησιμότητας των χωρών που αναλύθηκαν, τοποθετούν τη Σουηδία στη 18η μεταξύ 26 χωρών, με την Πολωνία, την Ισπανία και το Βέλγιο στις πρώτες θέσεις.

Ο επικεφαλής επιδημιολόγος της Σουηδίας Άντερς Τέγκνελ, δήλωσε στο Ρόιτερς πως πιστεύει ότι τα στοιχεία εγείρουν αμφιβολίες για τη χρησιμότητα των λοκντάουν.

«Θεωρώ πιθανό ότι ο κόσμος θα αρχίσει να σκέφτεται πιο προσεκτικά τα πλήρη απαγορευτικά, πόσο καλά ήταν στην πραγματικότητα» είπε.

«Μπορεί να είχαν ένα αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα, αλλά όταν τα δούμε καθ΄όλη τη διάρκεια της πανδημίας, αποκτούμε όλο και περισσότερες αμφιβολίες» είπε ο Τέγκνελ, ο οποίος έχει δεχθεί απειλές κατά της ζωής του αλλά και λουλούδια ως ένδειξη εκτίμησης.

Άλλοι ειδικοί στην υγεία προειδοποιούν ότι η ερμηνεία των στοιχείων για την υπερβάλλοντα αριθμό των θανάτων μπορεί να παραβλέπει κρίσιμες μεταβλητές.

«Όλοι μας πρέπει να είμαστε πραγματικά προσεκτικοί στην ερμηνεία στοιχείων για θανάτους που συνδέονται με την COVID-19, όποια κι αν είναι η πηγή τους — καμία από αυτές δεν είναι τέλεια» δήλωσε ο Μαρκ Γουλχάουζ, καθηγητής επιδημιολογίας μολυσματικών νόσων στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

«Εγείρουν πράγματι ένα ερώτημα για το κατά πόσον, η στρατηγική της Σουηδίας ήταν σχετικά επιτυχής. Οπωσδήποτε θέτουν αυτό το ερώτημα», είπε σχολιάζοντας στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε σουηδικά ΜΜΕ και ελέγχθηκαν από τη σουηδική στατιστική υπηρεσία.

Ο Κιθ Νιλ, καθηγητής μολυσματικών νόσων στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, συνέστησε επίσης προσοχή. Επικαλέστηκε μια σειρά από παράγοντες όπως η ηλικιακή δομή και η γενική υγεία ενός πληθυσμού, το μέσο μέγεθος του νοικοκυριού και το κατά πόσο μια χώρα έχει ταξιδιωτικά κέντρα στις μεγαλουπόλεις.

Η αναλογία των ανθρώπων ηλικίας άνω των 80 ετών στη Σουηδία ήταν 5,1% στις αρχές του 2019, χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο 5,8%, αλλά αντίστοιχη με εκείνην της Βρετανίας και μεγαλύτερη εκείνων της Νορβηγίας και της Δανίας.

Ο πληθυσμός της Σουηδίας είναι επίσης γενικότερα υγιέστερος από τον μέσο όρο της ΕΕ με προσδόκιμο ζωής τα 82,6 έτη το 2018 σε σύγκριση με 81,0 έτη στην ΕΕ.

Η στρατηγική της Σουηδίας επικρίθηκε σφόδρα από ορισμένους στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ως ριψοκίνδυνη και ανεπαρκής για την προστασία των ευπαθών ομάδων από την ασθένεια.

Ωστόσο, το 43% των Σουηδών έχουν υψηλή ή πολύ υψηλή εμπιστοσύνη στον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας, ενώ το 30% έχουν χαμηλή ή πολύ χαμηλή εμπιστοσύνη, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση.

Η κυβέρνηση και η υπηρεσία υγείας της Σουηδίας παραδέχθηκαν ότι απέτυχαν να προστατεύσουν τους ηλικιωμένους της Σουηδίας, υποστήριξαν όμω2 ότι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να καταστείλουν την ασθένεια, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τη γενική υγεία του πληθυσμού.

Ο επίσημος αριθμός θανάτων από την COVID-19 στη Σουηδία υπερβαίνει τις 13.000, αν και ορισμένοι ασθενείς μπορεί να έχουν πεθάνει από άλλες αιτίες και όχι από την ίδια την ασθένεια.

Headlines