Μέχρι πρόσφατα, η πανδημία έμοιαζε να έχει και μια θετική έκφανση για τις ΗΠΑ: Μπορεί ο διεθνής Τύπος να είχε πολλά να γράψει για τους αμέτρητους νεκρούς του κοροναϊού στη χώρα, όμως έλειπαν οι ειδήσεις για τις μαζικές δολοφονίες που έχουν καταστεί προ πολλού ενδημικές εντός της επικράτειας της υπερδύναμης.

Δυστυχώς, οι άνθρωποι συνέχισαν να σκοτώνονται. Και μάλιστα σε αριθμούς-ρεκόρ.

Όπως αναφέρει η Washington Post, σχεδόν 20.000 Αμερικανοί έχασαν τη ζωή τους από σφαίρες, σύμφωνα με στοιχεία του Αρχείου Ένοπλης Βίας. Ο αριθμός είναι ο υψηλότερος που έχει καταγραφεί εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Επιπλέον, άλλοι 24.000 άνθρωποι αυτοκτόνησαν με χρήση όπλου.

Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των τραγωδιών έμειναν εκτός των δημοσιευμάτων, καθώς συνέβαιναν κυρίως στο εσωτερικό των αμερικανικών σπιτιών ή σε δρόμους των πόλεων. Και όπως ακριβώς συνέβη και με τον κοροναϊό, η κρίση της ένοπλης βίας στοίχισε πολύ περισσότερες ζωές μειονοτήτων.

Οι μαζικές δολοφονίες στα σπα της Ατλάντα που σημειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, βρήκαν δυστυχώς θλιβερή συντροφιά στους πυροβολισμούς της Δευτέρας, σε ένα σουπερμάρκετ του Μπόλντερ, στο Κολοράντο. Στη δεύτερη περίπτωση, 18 άτομα έχασαν τη ζωή τους, με αποτέλεσμα την αναθέρμανση της συζήτησης για τροποποιήσεις στη νομοθεσία περί οπλοκατοχής.

Όμως, όπως σημειώνει η αμερικανική εφημερίδα, αυτού του είδους οι μαζικές δολοφονίες αποκρύπτουν τα καθημερινά περιστατικά βίας που αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό των θανάτων από σφαίρες. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι αυτό ενδέχεται να δημιουργεί σύγχυση σε μερίδα του κοινού, και να δυσκολεύει την πραγματική κατανόηση του προβλήματος – επομένως και την αποτελεσματική αντίδραση της πολιτείας.

«Υπάρχουν πολλές κοινότητες σε αυτή τη χώρα που αντιμετωπίζουν διαρκώς την ένοπλη βία, που πλέον αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητάς τους», τόνισε στην Washington Post ο Μαρκ Μπάρντεν, ένας συνιδρυτής της οργάνωσης για την πρόληψη από την ένοπλη βία, Sandy Hook Promise. «Δεν λαμβάνουν την υποστήριξη, τη δημοσιότητα και την εθνική προσοχή. Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι η κατάσταση είναι διαρκής και παρουσιάζει αυξητική τάση».

Οι θάνατοι από πυροβολισμούς εντός του 2020 ξεπέρασαν εκείνους του 2017, που κατείχε το πιο πρόσφατο θλιβερό ρεκόρ, κατά περισσότερους από 3.600.

Η αύξηση αυτή φέρνει στο νου και άλλες ανησυχητικές τάσεις: Πέρσι, οι ΗΠΑ βίωσαν την μεγαλύτερη ετήσια αύξηση αυτοκτονιών από όταν άρχισαν να τηρούνται σχετικά αρχεία, με τις μεγαλύτερες πόλεις να καταγράφουν αύξηση της τάξης του 30%. Οι τραυματισμοί από πυροβολισμούς επίσης αυξήθηκαν δραματικά, φτάνοντας σχεδόν τους 40.000 –δηλαδή καταγράφηκαν 8.000 περισσότεροι σε σχέση με το 2017.

«Περισσότεροι από 100 Αμερικανοί σκοτώνονται κάθε μέρα από σφαίρες», τονίζει στη Washington Post ο Ρόνι Νταν, καθηγητής αστικών σπουδών στο Cleveland State University, ο οποίος συμπεριλαμβάνει και τις αυτοκτονίες σε αυτά τα στοιχεία. «Η πλειοψηφία τους προέρχεται από μαύρες και μειονοτικές κοινότητες. Δεν εστιάζουμε ουσιαστικά στην ένοπλη βία μέχρι να καταγραφεί κάποια μαζική δολοφονία, όμως πρόκειται για ένα διαρκές, χρόνιο πρόβλημα που επηρεάζει ένα σημαντικό ποσοστό της κοινωνίας μας».

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η πανδημία κατά πάσα πιθανότητα πυροδότησε με πολλούς τρόπους αυτές τις φρικιαστικές στατιστικές. Η εξάπλωση του κοροναϊού έφερε εμπόδια για τις αντιεγκληματικές προσπάθειες, ενώ το κλείσιμο των επιχειρήσεων εκτόξευσε την ανεργία και το άγχος σε μια εποχή που τόσο τα σχολεία όσο και τα διάφορα κοινοτικά προγράμματα είτε παρέμεναν κλειστά, είτε είχαν μετακινηθεί στο διαδίκτυο. Επιπλέον, υπογραμμίζουν την προφανή κατάρρευση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην αστυνομία, μετά την αστυνομική δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολις,

Ο κοροναϊός  και οι διαδηλώσεις κατά της αστυνομικής βίας οδήγησαν και σε αύξηση των πωλήσεων πυροβόλων όπλων. Το 2020, οι πολίτες προμηθεύτηκαν περίπου 23 εκατ. όπλα, αριθμός που μεταφράζεται σε αύξηση της τάξης του 64% σε σχέση με το 2019, σύμφωνα με ανάλυση της Washington Post σε ομοσπονδιακά στοιχεία.

Ο Νταν θεωρεί ότι αυτή η θάλασσα από καινούργια όπλα είναι και η κεντρικότερη αιτία της αποτυχίας του αγώνα για την καταπολέμηση της ένοπλης βίας. όταν οι πυροβολισμοί μετατρέπονται «στον φυσικό ήχο των αστικών γειτονιών», εξηγεί, «το άγχος και το στρες αυξάνεται και μετατρέπεται σε τοξικό στρες». Ο Νταν συγκρίνει τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης με το μετατραυματικό στρες που αναπτύσσουν οι βετεράνοι των πολέμων.

Σε πρόσφατη μελέτη, η ένοπλη βία χαρακτηρίστηκε «κρίση δημόσιας υγείας με διάρκεια δεκαετιών». Μια ανάλυση των δεδομένων των Κέντρων για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών διαπίστωσε ότι οι μαύροι άνδρες, ηλικίας 15 έως 34 ετών αντιπροσωπεύουν το 37% των αυτοκτονιών με χρήση όπλου, παρά το γεγονός ότι αποτελούν μόλις το 2% του συνολικού πληθυσμού των ΗΠΑ – το ποσοστό είναι 20 φορές υψηλότερο σε σχέση με εκείνο που αφορά τους λευκούς συνομηλίκους τους.

Η αποτυχία των αμερικανικών αρχών να εστιάσουν σε αυτή, την πιο συνηθισμένη μορφή ένοπλης βίας, αποκρύπτει τη σφοδρότητα της κρίσης, υποστηρίζει ο Νταν.

Η Νικόλ Χόκλεϊ, άλλη μια εκ των συνιδρυτών της Sandy Hook Promise, όπως και ο Μπάρντεν έχασε τον γιο της, που πήγαινε στην πρώτη δημοτικού μετά τη μαζική δολοφονία που σημειώθηκε στο δημοτικό του σχολείο, στο Νιούτον του Κονέκτικατ. Όπως αναφέρει στη Washington Post, θυμάται ακόμη – και μετανιώνει για αυτό – μια εποχή κατά την οποία δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει τις προεκτάσεις της ένοπλης βίας. Όταν ένας άνδρας δολοφόνησε 12 άτομα σε έναν κινηματογράφο στην Ορόρα του Κολοράντο, εκείνη θυμάται ότι σιδέρωνε στο σαλόνι της.

«Όταν το άκουσα στις ειδήσεις, ράγισε η καρδιά μου, λυπήθηκα πολύ», λέει. «Όμως μετά συνέχισα τη ζωή μου».

Τέσσερις μήνες αργότερα, ανάμεσα στους νεκρούς θα ήταν και ο γιος της.

«Αν σκεφτούμε πόσοι άνθρωποι πεθαίνουν σε καθημερινή βάση και σκεφτούμε τις επιπτώσεις που έχει ο θάνατός τους στην οικογένεια ή την κοινότητά τους, ίσως βρούμε το κίνητρο για διαρκή δράση αντί να δρούμε μόνο όταν συμβαίνει κάτι», τονίζει.

«Ακόμη και αν δεν συμβαίνει στη δική σας κοινότητα, συμβαίνει στην αμερικανική κοινότητα».

Σε όλη τη χώρα, η αύξηση της ένοπλης βίας δεν λυπήθηκε τα νεότερα μέλη της αμερικανικής κοινωνίας.

Σχεδόν 300 παιδιά δολοφονήθηκαν στη διάρκεια του 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία του Αρχείου Ένοπλης Βίας, μια αύξηση της τάξης του 50% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Περισσότερα από 5.100 παιδιά και έφηβοι κάτω των 17 ετών σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν πέρσι – πάνω από 1.000 περισσότερα σε σχέση με κάθε άλλη χρονιά από το 2014, όταν ξεκίνησε η τήρηση του αρχείου.

Η αύξηση είναι ιδιαιτέρως εντυπωσιακή επειδή συνέβη σε μια χρονιά κατά την οποία τα περισσότερα παιδιά δεν παρακολουθούσαν μαθήματα δια ζώσης, αποφεύγοντας έτσι τις μαζικές δολοφονίες που σημειώνονται με δραματική συχνότητα στους χώρους των αμερικανικών σχολείων. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι τα στοιχεία αυτά αναδεικνύουν τη συχνότητα ων αυτοκτονιών και της ενδοοικογενειακής βίας.

Το κέντρο κρίσεων του Sandy Hook Promise καταγράφει αριθμούς-ρεκόρ σε κλήσεις νεαρών ανθρώπων που ζητούν βοήθεια επειδή σκέφτονται να αυτοκτονήσουν ή έχουν γίνει μάρτυρες κάποιας μορφής βίας, αναφέρει ο Μπάρντεν.

«Για πολλούς μαθητές στη χώρα μας, το σπίτι δεν είναι το ασφαλέστερο μέρος που μπορεί να ζήσει κανείς», τονίζει.

Αν και ο αριθμός των μαζικών δολοφονιών μειώθηκε στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, δεν ήταν λίγες εκείνες που καταγράφηκαν πριν τα περιστατικά της Ατλάντα και του Μπόλντερ.

Κατά μέσο όρο, εντός του 2020 καταγραφόταν μια μαζική δολοφονία ανά 73 ημέρες. Για το 2019, ο αντίστοιχος αριθμός ήταν μία ανά 36 ημέρες ενώ το 2017 και το 2018 μεσολαβούσαν κατά μέσο όρο 45 ημέρες μεταξύ των φονικών περιστατικών. Η πανδημία διέκοψε την πενταετή αυξητική τάση, τόσο ως προς τη συχνότητα όσο και ως προς τον αριθμό των νεκρών.

Η αύξηση της ένοπλης βίας παρά τη σημαντική μείωση των μαζικών δολοφονιών αποδεικνύει ότι παρά τη δημοσιότητα που προσελκύουν, αυτού του είδους τα περιστατικά δεν αντιπροσωπεύουν παρά ένα μικρό μερίδιο των θανάτων από σφαίρες στη χώρα. Σύμφωνα με τον Μπάρντεν, τα στοιχεία αυτά θα έπρεπε να οδηγήσουν σε αύξηση της φροντίδας προς τα θύματα και τους επιζώντες ένοπλης βίας σε όλη την αμερικανική επικράτεια.

«Θα φέρουν το τραύμα και τα σημάδια της καταστροφής για την υπόλοιπη ζωή τους», τονίζει. «Οι παράπλευρες απώλειες δεν είναι μετρήσιμες και αγγίζουν σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό».

Headlines