Κρίσιμη η κατάσταση για τους ελέφαντες της Αφρικής

Οι πληθυσμοί του μεγαλύτερου ζώου της Αφρικής συρρικνώνονται δραματικά, ειδικά στην περίπτωση του δασόβιου ελέφαντα ο οποίος απέχει πλέον ένα βήμα από την εξαφάνιση, προειδοποιεί η οργάνωση που εκδίδει το επίσημο Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων ειδών.

Οι ελέφαντες της Αφρικής θεωρούνταν κάποτε ένα είδος, όμως γενετικές αναλύσεις έδειξαν πριν από δύο χρόνια ότι ο ελέφαντας της σαβάνας (Loxodonta africana) είναι διαφορετικός από τον πολύ σπανιότερο δασόβιο ελέφαντα (Loxodonta cyclotis).

Και τα δύο είδη μαζί δεν αριθμούν σήμερα περισσότερα από 450.000 άτομα σε όλη την αφρικανική ήπειρο, προειδοποιεί τώρα η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).

Ο ελέφαντας της σαβάνας είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο είδος ελέφαντα στην Αφρική (Wikimedia Commons)

Μέχρι σήμερα και τα δύο είδη κατατάσσονταν στα «ευάλωτα». Τώρα ο αφρικανικός ελέφαντας υποβιβάζεται στα «κινδυνεύοντα είδη» και ο δασόβιος στα «κρισίμως κινδυνεύοντα».

Η παρακμή αποδίδεται στα συνήθη αίτια: εκτεταμένη λαθροθηρία, συχνά από ένοπλες ομάδες, καταστροφή των ενδιαιτημάτων σαβάνας και ζούγκλας αλλά και κατακερματισμός των βιοτόπων που απομένουν. Παρά την απαγόρευση του εμπορίου ελαφαντοστού, οι χαυλιόδοντες παραμένουν πηγή πλουτισμού για λαθροθήρες.

Ο αριθμός των δασόβιων ελεφάντων μειώθηκε κατά τουλάχιστον 86% ετών σε διάστημα 31 ετών, ενώ οι ελέφαντες της σαβάνας λιγόστεψαν κατά 60% σε διάστημα μισού αιώνα, εκτιμά η IUCN.

Από τους ελέφαντες στη Μπόκο Χαράμ

Οι ελέφαντες της σαβάνας προτιμούν τους ανοιχτούς χώρους και απαντούν σε μεγάλο τμήμα της υποσαχάριας Αφρικής, με την Μποτσουάνα, τη Νότιο Αφρική και τη Ζιμπάμπουε να φιλοξενούν τους μεγαλύτερους πληθυσμούς.

Ο πιο μικρόσωμος δασόβιος Αφρικανικός ελέφαντας είναι προσαρμοσμένος στη ζωή στη ζούγκλα (Thomas Breuer)

Οι σπανιότεροι και πιο μικρόσωμοι δασόβιοι ελέφαντες ζουν κυρίως στα τροπικά δάση της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής, με τους μεγαλύτερους εναπομείναντες πληθυσμούς να βρίσκονται στη Γκαμπόν και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό.

Στη Γκαμπόν, η μάχη για την προστασία των ελεφάντων «δεν είναι απλώς μια μάχη για τη φύση. Είναι μια μάχη για τη σταθερότητα της χώρας» λέει στο Associated Press o Λι Ουάιτ, υπουργός δασών και υδατικών πόρων.

«Σε χώρες όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, είδαμε τους λαθροθήρες να γίνονται ληστές, να γίνονται αντάρτες και να αποσταθεροποιούν ολόκληρη τη χώρα».

«Το 80 με 90 τοις εκατό του ελαφαντοστού της Γκαμπόν πηγαίνει στη Νιγηρία και χρηματοδοτεί την [τζιχαντιστική οργάνωση] Μπόκο Χαράμ» είπε.