Όμηρος Μπεκές : Ένα φως ανέσπερο σάς έχει βάλ’ η Δόξα

Οι εύζωνοι

Της πιο ρωμαίικιας λεβεντιάς χαροκαμένη γέννα,

σας χαιρετώ! Το διάβα σας μού ξεγελάει το νου,

κι απ’ τα κορμιά σας μούρχεται τα μαρμαροχυμένα

κυματιστό κι ολόδροσο τ’ αγέρι του βουνού.

Μέσα σας έσμιξε η φωτιά του Ελληνικού ουρανού

σαν κάτι απ’ την παράτολμη του Σπαρτιάτη φρένα,

σαν κάτι απ’ τη θρησκόληπτη ψυχή Βυζαντινού

και κάτι απ’ την αστείρευτη πνοή του Εικοσιένα.

Θέτε φλογέρας λάλημα; θέτε γοργό παιάνα;

θέτε για σας μοναστηριού καλογριά καμπάνα;

ό,τι κι αν πάρη ο στίχος μου θάναι φτωχό, νεκρό,

γιατί έχει το τσαρούχι σας της φήμης το φτερό,

γιατί σε κάθε μια χυτή της φουστανέλας λόξα

λες κ’ ένα φως ανέσπερο σάς έχει βάλ’ η Δόξα.

*Ποίημα του Ομήρου Μπεκέ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ο Λόγος» (χρόνος Α’, αριθ. 1, Πόλη – Νοέμβριος 1918).

Ο ποιητής Όμηρος Μπεκές, Ανδριώτης στην καταγωγή, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στη συνοικία Ταταύλα, το 1886.

Αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη συνοικία Ψωμαθιά της Πόλης, σπούδασε γαλλική και ελληνική φιλολογία στην Ανωτέρα Γαλλική Ακαδημία της Κωνσταντινούπολης Faure (λειτουργούσε στην Πόλη έως τις αρχές του 20ού αιώνα).

Το 1909 διορίστηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ καθηγητής της γαλλικής γλώσσας στην αρτισύστατη Εθνική Σχολή Γλωσσών και Εμπορίου, όπου υπηρέτησε έως τον Αύγουστο του 1922.

Ο Μπεκές πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των γραμμάτων το 1909, όταν απέσπασε έπαινο σε δραματικό διαγωνισμό με το έργο του Umana Commedia («Ανθρώπινη Κωμωδία»).

Η πρώτη ποιητική συλλογή του Μπεκέ με τον τίτλο «Ρίμες και ρυθμοί» εκδόθηκε στην Πόλη το 1914.

Βεβαίως, είχε προηγηθεί η δημοσίευση στίχων του σε λογοτεχνικά περιοδικά της Κωνσταντινούπολης και στο αθηναϊκό περιοδικό «Ο Νουμάς».

Ο Μπεκές υπήρξε ένας από τους φανατικότερους υποστηρικτές της δημοτικής στην Κωνσταντινούπολη.

Έλαβε μέρος στο κίνημα του δημοτικισμού κυρίως μέσω του λογοτεχνικού περιοδικού «Ο Λόγος», που διηύθυνε ο ίδιος μαζί με τον Γιάννη Χαλκούση και στο οποίο έγραφαν οι πλέον εκλεκτοί μαχόμενοι δημοτικιστές της Πόλης.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το Σεπτέμβριο του 1922, ο Μπεκές εγκατέλειψε την Πόλη και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.

Εκεί συνέχισε το λογοτεχνικό έργο του με ποιητικές συλλογές, λογοτεχνικές μεταφράσεις, διηγήματα, χρονογραφήματα και λογοτεχνικές κριτικές.

Πέραν της λογοτεχνικής δημιουργίας του, ο Μπεκές υπηρέτησε σε διάφορα αθηναϊκά γυμνάσια ως καθηγητής της γαλλικής γλώσσας, μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 1957.

Στις πλέον αξιόλογες συλλογές του Μπεκέ συγκαταλέγονται το «Βιβλίο A’» (συγκεντρωτική έκδοση, 1924), «Ο Δον Κιχώτης» (1945) και «Το τραγούδι του Μεγαλέξανδρου» (1959).

Ο Μπεκές ήταν παραδοσιακός ποιητής του Μεσοπολέμου με τάσεις προς το συμβολισμό.

Το ποιητικό έργο του κινείται στο χώρο της παλαμικής παράδοσης, ενώ ορισμένοι κριτικοί διακρίνουν και επιρροές από τον Καρυωτάκη.

Ο Μπεκές μετέφρασε πολλά κείμενα της ξένης λογοτεχνίας, με κυριότερο επίτευγμά του τη μετάφραση του «Πέερ Γκυντ» του Ερρίκου Ίψεν (το μεταφρασμένο από τον Μπεκέ έργο ανέβηκε στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου τη θεατρική περίοδο 1935-1936, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με διευθυντή ορχήστρας τον Δημήτρη Μητρόπουλο και πρωταγωνιστές τους Αλέξη Μινωτή και Σαπφώ Αλκαίου).

Ο Όμηρος Μπεκές απεβίωσε στην Αθήνα την 1η Φεβρουαρίου 1971.