Επανάσταση

Δεν είναι και λίγο πράγμα να μιλάς για μισή ώρα στην εθνική σου γιορτή με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και να σε διαβεβαιώνει πως είναι εκεί όποτε τον χρειαστείς. Ούτε έχει μικρή σημασία να σπάει το αμερικανικό ταμπού «πρώτο τηλεφώνημα στην Αγκυρα, δεύτερο στην Αθήνα» ή «επαφή την ίδια μέρα με την τουρκική και την ελληνική ηγεσία προς αποφυγή παρεξηγήσεων», δηλαδή ίσες αποστάσεις. Οσο να ‘ναι, στο στρατηγικό παιχνίδι κερδίζεις πόντους – έστω κι αν στη συνέχεια καλούν τον γείτονα, όχι εσένα, στη σύνοδο για το κλίμα.

Η βαρύτητα της νέας αμερικανικής κυβέρνησης δεν κρίνεται όμως βέβαια από τη συγκυριακή συμπάθειά της για τη χώρα μας και το μήνυμα που θέλει να στείλει στην κυβέρνηση Ερντογάν. Υπάρχουν πολλοί και ουσιαστικοί λόγοι για τους οποίους ο Τζο Μπάιντεν όχι μόνο μπορεί να αποδειχθεί καλύτερος πρόεδρος από τον Ομπάμα, αλλά δεν αποκλείεται να δώσει τέλος και στη συντηρητική επανάσταση που κυριαρχεί στην αμερικανική πολιτική εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Κάτι τέτοιο θα έχει ασφαλώς άμεσες επιπτώσεις και στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Στα 78 του, ο Μπάιντεν δεν έχει μεγάλες αντοχές: στην πρώτη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την περασμένη Πέμπτη, αποχαιρέτησε τους δημοσιογράφους ύστερα από εξήντα λεπτά – κι ενώ είχε μόλις αρχίσει να βρίσκει τον ρυθμό του. Ούτε είναι κανένας ρήτορας: είναι απόλαυση να βλέπεις τον αμερικανό κωμικό Ντάνα Κάρβεϊ να μιμείται την αγαπημένη του φράση «Here is the deal» (Να πώς έχει η κατάσταση), τη μανία του να χωρίζει τις απαντήσεις του σε πολλά μέρη («number one», «number two») με αποτέλεσμα να χάνει τον ειρμό του ή τις συχνές αναφορές του στην οικογένειά του. Στη συνέντευξη της περασμένης εβδομάδας, ο πρόεδρος αναφέρθηκε στον προπάππο του που είχε φτάσει στην Αμερική από την Ιρλανδία, θέλοντας να εξηγήσει ότι οι μετανάστες από την Κεντρική Αμερική που κατακλύζουν τα σύνορα δεν το κάνουν επειδή τους κάλεσε εκείνος (όπως τον κατηγορούν οι αντίπαλοί του), αλλά επειδή αναζητούν μια καλύτερη ζωή.

Οπως επισημαίνει όμως ο ανταποκριτής της Monde, αυτό που μετράει είναι τα γεγονότα. Στις αρχές του μήνα ψηφίστηκε ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα στήριξης της αμερικανικής οικονομίας. Μεθαύριο κατατίθεται ένα πρόγραμμα μαζικών επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών. Την ίδια στιγμή, οι εμβολιασμοί έχουν επιταχυνθεί. Ποιος βρίσκεται πίσω απ’ όλα αυτά; Μα το κεντρικό κράτος, για το οποίο ο Ρόναλντ Ρίγκαν έλεγε τον Ιανουάριο του 1981 ότι δεν είναι «η λύση», αλλά «το πρόβλημα». Και οι σοσιαλδημοκράτες ηγέτες στην Ευρώπη, τρομαγμένοι και ενοχικοί, έσπευδαν να προσυπογράψουν.

Η επανάσταση του Μπάιντεν διευκολύνεται βέβαια εμμέσως και από την Κίνα, η τεχνολογική πρόκληση της οποίας δεν μπορεί να απαντηθεί χωρίς μια συστημική προσπάθεια από την πλευρά του «big government». Τα διδάγματα πάντως βρίσκονται ήδη μπροστά μας.