Τo self test και η δίνη του προαιρετικού

Ο τίτλος «Κλειδί για το άνοιγμα της αγοράς εκατομμύρια self tests», είναι από τους πλέον αγαπημένους τα τελευταία 24ωρα, στα ελληνικά ΜΜΕ.

Η αλήθεια είναι πως η ελληνική κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά σε αυτό το νέο μέτρο, με την  κυβερνητική εκπρόσωπο, Αριστοτελία Πελώνη, να δηλώνει πως τα self tests χρησιμοποιούνται ήδη σε Γερμανία, Αυστρία και Ελβετία, ωστόσο η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θα προχωρήσει σε μαζική χρήση τους.

Είναι καλό να είμαστε «ανοιχτοί» και αισιόδοξοι απέναντι σε κάθε νέο «όπλο» που αποκτούμε στη μάχη κατά της πανδημίας, μήπως όμως οι προσδοκίες της κυβέρνησης για το συγκεκριμένο μέτρο είναι πέραν του δέοντος υψηλές.

Το σενάριο να εξετάζονται εκατομμύρια πολίτες μία φορά την εβδομάδα και μάλιστα από το σπίτι τους είναι πολύ θελκτικό, υπάρχει όμως και ένα μεγάλο «αλλά»: Τα self tests, για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών προβλέπεται να είναι προαιρετικά.

Προαιρετικό, ως γνωστόν, είναι το μη υποχρεωτικό. Αυτό που εξαρτάται από την ελεύθερη βούληση ή επιλογή κάποιου.

Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι μέχρι τώρα όποιο μέτρο ή εργαλείο ανακοινώθηκε ως προαιρετικό, δεν «έσκισε» ιδιαίτερα σε δημοτικότητα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εμβολιασμοί του νοσοκομειακού προσωπικού, που παρά την αναγκαιότητά τους, τα ποσοστά αποχής είναι απογοητευτικά υψηλά.

Βλέπουμε βέβαια, πως με δυσκολία τηρούνται ακόμα και τα μέτρα που (υποτίθεται) είναι υποχρεωτικά.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την υποχρέωση χρήσης μάσκας ή τον χρονικό και γεωγραφικό περιορισμό κυκλοφορίας.

Υπάρχει όντως ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών που εφαρμόζει τα μέτρα, υπάρχει όμως και ένα εξίσου σημαντικό ποσοστό, που επωφελούμενο την ολοένα και μεγαλύτερη έλλειψη ελέγχων από την πλευρά του κράτους, αδιαφορεί γι’ αυτά.

Από τη στιγμή λοιπόν που τα υποχρεωτικά μέτρα, με συνεργασία κράτους και πολιτών, έχουν μετατραπεί σε προαιρετικά, εύκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι όποιο μέτρο ξεκινά ως προαιρετικό γρήγορα θα μετατραπεί σε ανύπαρκτο.

Τι κάνει λοιπόν την κυβέρνηση να πιστεύει ότι τα προαιρετικά self tests που αποτελούν μέτρο καταγραφής κρουσμάτων και κατ’ επέκταση περιορισμού της πανδημίας, θα βρουν ευρεία εφαρμογή;

Το κακό είναι ότι το μέτρο αυτό όπως και τόσα άλλα επαφίεται σε μια από τις πιο δαιμονοποιημένες έννοιες της περιόδου του κορωνοϊού: την ατομική ευθύνη.

Μια φράση που όταν την επικαλείσαι, αν δεν θες  να χαρακτηριστείς ως τζιχαντιστής του Μαξίμου, καλό είναι να προσθέτεις και ένα «Απεταξάμην την Κυβέρνηση».

Το αν θα πετύχει το μέτρο των self tests στο οποίο η κυβέρνηση έχει εναποθέσει μεγάλο μερίδιο των ελπίδων της για επιστροφή στην κανονικότητα, εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το αν θα πειστούν οι πολίτες να το εφαρμόσουν ή όχι.

Είτε μας αρέσει να το ακούμε είτε όχι εξαρτάται από την ατομική μας ευθύνη. Επειδή όμως δεν μας αρέσει να το ακούμε, πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, θα μπαίνουμε αυτομάτως στον φαύλο κύκλο για το ποια ευθύνη (ατομική ή κρατική) αποτελεί προαπαιτούμενο της άλλης.

Λες και η υπευθυνότητα, η αλληλεγγύη και η φροντίδα για τον συνάνθρωπό μας έχουν κουμπί και τα ανοιγοκλείνεις ανάλογα με το ποιον έχεις για υπουργό ή πρωθυπουργό.