Το πιο δύσκολο δίμηνο της θητείας της διένυσε και συνεχίζει να διανύει η κυβέρνηση με πολλαπλές κρίσεις και πλέον οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν τις τάσεις φθοράς και κόπωσης των πολιτών, λόγω του παρατεταμένου lockdown, το οποίο, παράλληλα, δεν έχει καταφέρει να ρίξει τα κρούσματα. Κατά τους επόμενους μήνες το τοπίο προσδοκάται να είναι διαφορετικό με την κυβέρνηση να ποντάρει στη βελτίωση των υγειονομικών δεδομένων- έχοντας σύμμαχο τον καλό καιρό, τα εμβόλια και τα self test – ενώ παράλληλα θα “τρέχουν” η οικονομία, ο τουρισμός και οι επενδύσεις που δρομολογούνται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το βλέμμα είναι στην επιδημιολογική εικόνα και στο προσεκτικό, ασφαλές άνοιγμα των δραστηριοτήτων, με στροφή της ατζέντας  στην καθημερινότητα του πολίτη. Το κυβερνητικό επιτελείο ξεκινά έναν μαραθώνιο για την ανάκαμψη της οικονομίας και της κοινωνίας ποντάροντας στην επόμενη ημέρα μετά την πανδημία.

Ακόμα μία δημοσκόπηση επιβεβαιώνει την τάση των δύο περίπου μηνών, δηλαδή την κόπωση των πολιτών σχετικά με τις κυβερνητικές αποφάσεις που αφορούν την διαχείριση της πανδημίας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Pulse για τον ΣΚΑΙ, το 35% επιθυμούν άμεση χαλάρωση και το 34% εκτιμά ότι χρειάζεται μικρή παράταση και επανεξέταση των δεδομένων. Οι περισσότεροι πάντως εκτιμούν ότι προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στο άνοιγμα του λιανεμπορίου. Σχετικά με την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας, το 47% την αποτιμά θετικά (22% σίγουρα θετικά, 25% μάλλον θετικά), ενώ επίσης το 47% την αποτιμά αρνητικά (15% μάλλον αρνητικά, 32% σίγουρα αρνητικά). Η Νέα Δημοκρατία διατηρεί προβάδισμα 12 μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή επί των εγκύρων.

Τα μηνύματα του πρωθυπουργού, κατά τη χθεσινή τοποθέτησή του στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, δείχνουν τη βαρύτητα στο μακροχρόνιο αναπτυξιακό πλάνο και το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης για τους πόντους που θα δώσουν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης στην οικονομία και την απασχόληση. Με αφορμή τις ανακοινώσεις για τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, δεν είναι τυχαία η χρήση της φράσης: “την εθνική ανάταση που νιώσαμε όλοι την 25η Μαρτίου πλαισιώνει η εθνική ανάταξη με καθοριστικό βήμα το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης πού θα οδηγήσει την Ελλάδα μπροστά όλα τα επόμενα χρόνια”.

Μέτρα επανεκκίνησης και επενδύσεις

Το επόμενο διάστημα αναμένεται από τα αρμόδια υπουργεία να αρχίσουν να διπλώνουν την  αναπτυξιακή στρατηγική των επόμενων μηνών, με ανακοινώσεις έργων και επενδύσεων, ενώ το οικονομικό επιτελείο έχει αναλάβει το σχέδιο της επόμενης ημέρας. Η κυβέρνηση επιδιώκει να κερδίσει την κρίσιμη μάχη του επόμενου τριμήνου έχοντας έναν οδικό χάρτη στήριξης της οικονομίας διοχετεύοντας με “καύσιμα” κρίσιμους κλάδους αλλά και ενισχύοντας επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο από τα περιοριστικά μέτρα. Τα κύρια συστατικά σε αυτό το σχεδιασμό είναι η παράταση των έκτακτων μέτρων στήριξης για όσο διαρκεί το lockdown, οι στοχευμένες φοροελαφρύνσεις και η χρηματοδότηση του κεφαλαίου εκκίνησης επιχειρήσεων προκειμένου να μπορέσουν να ανοίξουν. Από τον Ιούλιο με Αύγουστο η Ελλάδα αναμένει τα πρώτα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.

Εστίαση, τουρισμός, φορο – διευκολύνσεις και επιδοτήσεις

Ενόψει του ανοίγματος της αγοράς και της τουριστικής σεζόν είναι απολύτως κρίσιμη η στήριξη των επιχειρήσεων και εργαζομένων που βιώνουν τα περιοριστικά μέτρα. Εντός του πρώτου 15νθημέρου του Απριλίου αναμένονται τα αποκαλυπτήρια του πακέτου στήριξης των κλάδων που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, όπως είναι η εστίαση και στη συνέχεια θα ακολουθήσει ο τουρισμός.  Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η μειωμένη προκαταβολή φόρου για τις επιχειρήσεις με μεγάλη μείωση του τζίρου. Αναφορικά με την εστίαση, πρόκειται για ένα πρόγραμμα επανεκκίνησης το οποίο θα δίνει ένα κεφάλαιο κίνησης προκειμένου να ξεκινήσουν όσες επιχειρήσεις ήταν κλειστές και με προϋπόθεση την καταγραφή μείωσης τζίρου. Παράλληλα, η κυβέρνηση, για τις επιχειρήσεις που πληττονται έχει στη φαρέτρα της το πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών και το πρόγραμμα «Γέφυρα ΙΙ» για τις δόσεις επιχειρηματικών δανείων. Σχετικά με τις παγιες δαπάνες η στήριξης θα έχει μορφή πιστωτικού που θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη νέων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.

Τι θα ανακοινωθεί την Τετάρτη για το Ταμείο Ανάκαμψης

Η κυβερνητική «Ομάδα κρούσης» των 32 δισ. Ευρώ προχωρά αυριο στα αποκαλυπτήρια της τελικής λίστας των έργων, των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης, με το βλέμμα στην κινητοποίηση 60 δισεκατομμύρια ευρώ. Το πολυσέλιδο πλάνο εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο και πήρε το δρόμο για το ελληνικό κοινοβούλιο ενώ στα μέσα Απριλίου κατατίθεται την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κατά την παρουσίαση του σχεδίου την προσεχή Τετάρτη θα συμμετέχει σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης – και η task force του Ταμείου Ανάκαμψης – όπου θα γνωστοποιήσουν τις 170 δράσεις και τα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, ενώ οι πρώτοι πόροι, ύψους 4 δισ. ευρώ, αναμένονται τον προσεχή Ιούλιο – Αύγουστο. Τα δύο μεγάλα οδικά έργα, το βόρειο τμήμα του Ε65 και ο ΒΟΑΚ, εντάσσονται, σύμφωνα με πληροφορίες, τελικά στο πρόγραμμα Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ πέραν της ψηφιακής αναβάθμισης, σχεδόν το 1/3 των πόρων θα διοχετευτούν σε δράσεις που αφορούν τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας, όπως το εξοικονομώ-αυτονομώ, τη χωροταξική μεταρρύθμιση σε όλη την Επικράτεια, τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις ηλεκτροκίνητες συγκοινωνίες. Η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που υποβάλλει τελικό σχέδιο πριν την λήξη της προθεσμίας ενώ το προσχέδιο που κατατέθηκε τον Νοέμβριο έχει αποσπάσει θετικά σχόλια  από τις Βρυξέλλες.

Τα μηνύματα του πρωθυπουργού και το Ταμείο Ανάκαμψης

Κατά το χθεσινό υπουργικό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε πως “την εθνική ανάταση που νιώσαμε όλοι την 25η Μαρτίου πλαισιώνει η εθνική ανάταξη με καθοριστικό βήμα το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης πού θα οδηγήσει την Ελλάδα μπροστά όλα τα επόμενα χρόνια”. Τόνισε πως ο σχεδιασμός αυτού του άλματος είναι μόνο η αρχή,  πως είναι το πρώτο χιλιόμετρο ενός Μαραθωνίου, το νήμα του οποίου θα κοπεί μόνο όταν έχουν απορροφηθεί όλοι οι πόροι, το αργότερο μέχρι το 2026 και πρόσθεσε ότι “είναι ένα στοίχημα που θα κάνει καλύτερη τη ζωή της κάθε Ελληνίδας, του κάθε Έλληνα και γι’ αυτό και θα το κερδίσουμε”. Το σχέδιο, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, υπηρετεί και την ανθεκτικότητα της κοινωνίας με επενδύσεις στην Υγεία, στην Παιδεία, στην απασχόληση, στην Πολιτική Προστασία και με την κλιματική αλλαγή.

Εξέφρασε την εκτίμηση ότι το Εθνικό Σχέδιο “έχει τη δυνατότητα να προσθέσει ακόμα 7 μονάδες στο ΑΕΠ σε ορίζοντα εξαετίας πέρα και πάνω από τη φυσιολογική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας”, όπως και “να δημιουργήσει πρόσθετες 200.000 θέσεις εργασίας”.  Αναλύοντας την προστιθέμενη αξία που προσδίδουν οι πόροι σημείωσε πως «είναι ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα το οποίο έχει τη δυνατότητα να κινητοποιήσει σχεδόν 60 δισεκατομμύρια ευρώ”. Εξήγησε ότι 32 δισεκατομμύρια ευρώ είναι οι εξασφαλισμένοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, 19 δισεκατομμύρια σε επιχορηγήσεις και το υπόλοιπο ποσό σε δανεισμό.  Προσθέτοντας τη μόχλευση από τον ιδιωτικό τομέα σε ίδια κεφάλαια και σε δανεισμό “εκτιμούμε ότι μπορούν να κινητοποιηθούν συνολικοί πόροι ύψους 57 δισεκατομμυρίων ευρώ», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, διευκρινίζοντας επίσης πως «έχει 4 κύριους πυλώνες, την ψηφιακή μετάβαση κράτους και επιχειρήσεων, την αύξηση της απασχόλησης, την ενίσχυση της υγείας, της παιδείας, της κοινωνικής συνοχής, την πράσινη οικονομία και την εκτίναξη των επενδύσεων». Όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός είναι μία μοναδική ευκαιρία “να αλλάξουμε ριζικά το το υπόδειγμα της ελληνικής οικονομίας”, με ένα “αποτελεσματικότερο και ψηφοποιημένο κράτος”, με ένα φορολογικό σύστημα “το οποίο θα είναι φιλικό προς την ανάπτυξη”. Κεντρικός κορμός του σχεδίου, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, είναι η δημιουργία μόνιμων και ποιοτικών θέσεων απασχόλησης μέσα από πάρα πολύ σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.

Headlines