Βρετανία : Τσουνάμι καταγγελιών σεξουαλικών εγκλημάτων και σεξισμού σε σχολεία

Εδώ και εβδομάδες, η Βρετανία έρχεται αντιμέτωπη με ένα ολοένα αυξανόμενο σύνολο ανώνυμων μαρτυριών.

Καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση κοριτσιών ακόμη και 9 ετών. Κορίτσια που εξευτελίζονται από τους συμμαθητές τους, που διακινούν γυμνές φωτογραφίες τους χωρίς τη συναίνεσή τους. Ένα κορίτσι που κατήγγειλε τον βιασμό της σε ένα πάρτι, κατέληξε να κρίνεται ένοχη από τους συμμαθητές της.

Σε μια πλατφόρμα που λέγεται Everyone’s Invited, χιλιάδες νεαρές γυναίκες και κορίτσια από τη Βρετανία αναρτούν ειλικρινείς καταθέσεις σεξουαλικής βίας, σεξισμού και μισογυνισμού από την εποχή που ήταν ακόμη μαθήτριες. Στις καταγγελίες τους συμπεριλαμβάνονται τα πάντα: Από ποινικά αδικήματα σεξουαλικού χαρακτήρα, μέχρι σεξουαλικούς εκβιασμούς και από λεκτική κακοποίηση μέχρι ανεπιθύμητη σωματική επαφή. Πρόκειται για μια αφιλτράριστη και ωμή κατάθεση προσωπικών τραυμάτων.

Όταν, όμως, αυτός ο προσωπικός πόνος σωρεύεται, οι καταγγελίες καθιστούν ορατή μια ανησυχητική εικόνα εκτεταμένης σεξουαλικής βίας με θύτες μαθητές, τόσο στο εσωτερικό των σχολείων όσο και σε άλλους χώρους – και ιδίως σε πάρτι. Εκτός από τις καταγγελίες βίας, οι μαρτυρίες αφορούν περιστατικά σεξισμού και μισογυνισμού.

«Πραγματικά αποτελεί πρόβλημα», δήλωσε στους Times της Νέας Υόρκςη η Σόμα Σάρα, η 22χρονη ιδρύτρια του Everyone’s Invited από το Λονδίνο. «Η κουλτούρα του βιασμού είναι πραγματική».

Οι συγκλονιστικές μαρτυρίες, όσο σπαραξικάρδιες και εξοργιστικές και αν είναι, παραμένουν ανεπιβεβαίωτες. Όμως έχουν οδηγήσει σε εθνική ενασχόληση με τη σεξουαλική βία στα σχολεία, και έχουν φέρει στο προσκήνιο αυτό που οι καταγγέλλουσες χαρακτηρίζουν «τοξική κουλτούρα ντροπής, φίμωσης και victim blaming», τονίζοντας ότι οι σχολικές διοικήσεις έχουν κάνει από ελάχιστα έως τίποτα για να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση. Και, βέβαια, φτάνουν σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η Βρετανία παραμένει συνταραγμένη από τον άδικο χαμό της Σάρα Έβεραρντ, η απαγωγή της οποίας από αστυνομικό σε ένα δρόμο του Λονδίνου στις αρχές Μαρτίου οδήγησε σε εθνικό διάλογο για τη βία με την οποία έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες.

Σχολεία, τοπικές και εθνικές αρχές έχουν ξεκινήσει έρευνες για τέτοιου είδους υποθέσεις. Την Τετάρτη, η κυβέρνηση έδωσε εντολή σε εκπαιδευτικό σώμα να πραγματοποιήσει άμεσο έλεγχο των πολιτικών προστασίας τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά σχολεία.

Ο Σάιμον Μπέιλι, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Αστυνομικών Διοικητών για την προστασία των παιδιών, δήλωσε τη Δευτέρα στο BBC: «Αντιμετωπίζουμε ένα μεγάλο πρόβλημα».

Μια γραμμή βοήθειας αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία την Πέμπτη, ενώ οι καταγγελίες για ποινικά αδικήματα θα διερευνηθούν, ανέφερε το Υπουργείο Παιδείας. Η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου ενθάρρυνε τα θύματα να καταγγείλουν τα εγκλήματα που έχουν υποστεί στις επιμέρους αρχές.

Αν και οι καταγγελίες αποκρύπτουν τόσο το όνομα του θύματος όσο και του θύτη, αναφέρουν τα σχολεία στα οποία φοίτησαν οι μαθήτριες και αν οι καταγγελλόμενες επιθέσεις έλαβαν χώρα στο εσωτερικό του σχολείου ή κάπου άλλού. Ορισμένα από τα σχολεία που αναφέρονται είναι ιδιωτικά με μεγάλο κύρος – κι έτσι γρήγορα εξελίχθηκαν σε πρωτοσέλιδα.

Τωρινοί αλλά και πρώην μαθητές διακεκριμένων ιδρυμάτων, όπως το King’s College School, το Highgate School, το Latymer Upper School και άλλα, έχουν απευθύνει πλέον και επώνυμες επιστολές προς τους διευθυντές των σχολείων, περιγράφοντας λεπτομερώς μια κουλτούρα φίμωσης και ενοχοποίησης του θύματος. Σε ένα από τα περιστατικά, μια πρώην μαθήτρια ανέφερε ότι την αποθάρρυναν από το να κινηθεί νομικά σε υπόθεση σεξουαλικής επίθεσης. Σε μια άλλη, τα κορίτσια μίλησαν για χουφτώματα στους διαδρόμους των σχολείων.

Το King’s College School και το Highgate School εξέδωσαν ανακοινώσεις αναφέροντας ότι έχουν ξεκινήσει διαδικασίες ανεξάρτητης διερεύνησης των υποθέσεων, ενώ το Latymer Upper School δήλωσε ότι ενθαρρύνει τους μαθητές να μιλήσουν άμεσα με τη διοίκηση του σχολείου. Ορισμένα από τα σχολεία που κατονομάστηκαν δεν ανταποκρίθηκαν στις κρούσεις των Times για σχετικό σχόλειο, όμως τα τοπικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι αντιμετωπίζουν την υπόθεση με τη δέουσα σοβαρότητα και διερευνούν τα περιστατικά σε ορισμένες περιπτώσεις.

Οι καταγγελίες σεξουαλικών εγκλημάτων, όμως, δεν αποτελούν προνόμιο των σχολείων της ελίτ. Δεκάδες σχολεία, πανεπιστήμια και κρατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν κατονομαστεί, αν και οι μαρτυρίες που κατατέθηκαν από τις 23 Μαρτίου και έπειτα δεν αναφέρουν πια τα ονόματα των σχολείων. Οι χιλιάδες διηγήσεις μιλούν για ένα εκτεταμένο πρόβλημα που αφορά τις νεαρές γυναίκες και τα κορίτσια, τόνισε η Σάρα στους Times, σημειώνοντας ότι ελπίζει πως η έμφαση σε ορισμένα διάσημα σχολεία δεν θα τραβήξει την προσοχή του κοινού μακριά από τα πιο ουσιαστικά προβλήματα.

«Το να δείξουμε με το δάχτυλο ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, μια τοποθεσία, μια δημογραφική ομάδα, στην πραγματικότητα κάνει τα περιστατικά να ακούγονται σπάνια, μεμονωμένα περιστατικά, όταν στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου σπάνια», εξήγησε.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι καταγγελίες, αν και ανησυχητικές, δεν είναι παρά ένα μέρος μιας συζήτησης που θα έπρεπε να έχει ανοίξει από καιρό για τις συμπεριφορές που σχετίζονται με το φύλο και τη σεξουαλικότητα στο εσωτερικό των ιδρυμάτων και οι οποίες έχουν την τάση να κανονικοποιούν και να καθιστούν «τετριμμένη» τη σεξουαλική βία – δηλαδή, αποτελούν μέρος της λεγόμενης κουλτούρας του βιασμού.

Η Άισα Κ. Τζιλ, καθηγήτρια εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέχαμπτον στο Λονδίνο και ειδικός στη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών δήλωσε στους Times ότι το «τσουνάμι των αποκαλύψεων» υπογραμμίζει την ανάγκη για αλλαγή και λογοδοσία, ενώ «είναι παράλογο να πούμε ότι πρόκειται για κάτι που συμβαίνει μόνο στα ιδιωτικά σχολεία».

Ωστόσο, τόνισε ότι τα σχολεία πρέπει να εξετάσουν κάθε καταγγελία για να κρίνουν αν σημειώθηκε πράγματι αξιόποινη πράξη και κατά πόσον αυτή αντιμετωπίστηκε.

Τα ίδια τα σχολεία «έχουν την υποχρέωση της φροντίδας στους όρους της λειτουργίας τους και είναι υποχρέωσή τους να προστατεύσουν και να εξασφαλίζουν την ευημερία όλων των μαθητών τους», τόνισε. «Επομένως, κάτι έχει πάει πολύ λάθος».

Η δολοφονία της Έβεραρντ έγινε σύμβολο όλων των γυναικών που έχουν δεχθεί επιθέσεις, οι οποίες όμως πέρασαν σε μεγάλο βαθμό στα ψιλά. Μεγάλο μέρος της συζήτησης περιστράφηκε γύρω από τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων, από την ανάγκη για αυτοπροστασία των γυναικών προς τις ευθύνες της αστυνομίας, των θεσμών και των ανδρών, που θα έπρεπε συλλογικά να διασφαλίζουν την ασφάλειά τους.

Σε αυτό το πλαίσιο ήταν που η Σάρα ρώτησε μέσα από το λογαριασμό του Everyone’s Invited στο Instagram, αλλά και μέσα από την ιστοσελίδα που ίδρυσε πέρσι, προσπαθώντας να διαχειριστεί τις δικές της εμπειρίες σεξουαλικής βίας ως μαθήτρια.

Ρώτησε αν υπήρχαν και άλλες που είχαν βιώσει τέτοιου είδους βία στα σχολικά τους χρόνια ή αν ήξεραν κάποια στην οποία είχε συμβεί κάτι τέτοιο. Και σχεδόν όλες όσες απάντησαν, μοιράζονταν το ίδιο βίωμα με εκείνη.

Αν και οι καταγγελίες διαφέρουν μεταξύ τους και είναι ανώνυμες και ανεπιβεβαίωτες, και μόνο ο αριθμός τους, που έχει ήδη ξεπεράσει τις 11.500, είναι υπερβολικά μεγάλος ώστε να περάσουν απαρατήρητες. Όταν ανάρτησε τις μαρτυρίες, η Σάρα διέγραψε τα ονόματα των εμπλεκόμενων, όχι όμως και τα σχολεία στα οποία φοιτούσαν.

«Αισθανθήκαμε ότι ένα σημαντικό μέρος της κουλτούρας του βιασμού είναι ακόμη πιο ισχυρό στα σχολεία και αισθανθήκαμε ότι όλα τα σχολεία έχουν την ευθύνη της προστασίας των παιδιών», εξήγησε η Σάρα. «Πρόκειται για εξαιρετικά κρίσιμα χρόνια στη ζωή ενός ανθρώπου».

Πολλές από τις καταγγελίες «μπορεί να μην αφορούν ποινικές υποθέσεις», παραμένουν όμως ανησυχητικές, δήλωσε στο BBC η Τζες Φίλιπς, μια βουλεύτρια από το Κόμμα των Εργατικών. Όπως σημείωσε, είναι ευθύνη της κυβέρνησης να συλλέξει στοιχεία για τη σεξουαλική βία στα σχολεία, ενώ πρόσθεσε ότι δεν ακολούθησε αντίστοιχη σύσταση το 2016.

«Χρειαζόμαστε ένα καλύτερο καθεστώς ελέγχου έχουμε ανάγκη η κυβέρνηση να συλλέξει όντως στοιχεία – αυτή τη στιγμή πουθενά δεν συλλέγουν αυτά τα στοιχεία», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο Γκάβιν Γουίλιαμσον, ο υπουργός παιδείας της Βρετανίας, ανέφερε σε δήλωσή του ότι οι καταγγελίες ήταν «σοκαριστικές και αποτρόπαιες» και ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατάλληλα.

«Αν και η πλειοψηφία των σχολείων παίρνει πάρα πολύ σοβαρά τις υποχρεώσεις για προστασία των μαθητών, είμαι αποφασισμένος να διασφαλίσω την εισαγωγή των κατάλληλων πόρων και διαδικασιών σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα και να υποστηρίξω όλα τα θύματα κακοποίησης προκειμένου να τολμήσουν να μιλήσουν», είπε.

Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν αυτό το μήνα από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Βρετανίας έδειξαν ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια ηλικίας 16 έως 19 ετών είναι τα πιο συχνά θύματα σεξουαλικών επιθέσεων στην Αγγλία και στην Ουαλία, με τις γυναίκες 20 έως 24 ετών να βρίσκονται στη δεύτερη θέση. Τα στοιχεία έδειξαν επίσης ότι οι μαύροι πολίτες και οι πολίτες μεικτής εθνικότητας στην Αγγλία και την Ουαλία κινδυνεύουν ακόμη περισσότερο.

Νέα μελέτη της Plan International UK, μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης που εστιάζει στην προστασία των παιδιών, έδειξε ότι το 58% των κοριτσιών ηλικίας 14 έως 21 έτους στη Βρετανία έχουν πέσει θύματα παρενόχλησης παρουσία τρίτων εντός του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος.

Με πληροφορίες από τους Times της Νέας Υόρκης