Ενδυναμώνει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ η Ελλάδα – Στη Λιβύη ο πρωθυπουργός

Την ώρα που η Τουρκία φαίνεται να απομακρύνεται με γοργούς ρυθμούς από τη Δύση, ακολουθώντας μια πολιτική με ευρασιατικό πρόσημο και στροφή στη συνεργασία με Ρωσία, Κίνα και Ιράν, η Ελλάδα ενδυναμώνει τις σχέσεις αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ ενώ επιχειρεί να εδραιώσει τη θέση της στην ενεργειακή σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, «πατώντας» πόδι στη Λιβύη.

Είναι η χώρα που έχει αναδειχτεί σε στρατηγικό στόχο στο «μεγάλο παιχνίδι» της Ανατολικής Μεσογείου, με γεωπολιτική και οικονομική σημασία, καθώς Ιταλία, Γαλλία, Τουρκία, αλλά και Γερμανία έχουν ενεργό ρόλο στις εξελίξεις, διεκδικώντας η καθεμία το δικό της μερίδιο.

Η Αθήνα στην επόμενη μέρα 

Στο πλαίσιο αυτό, η επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Τρίπολη, η οποία προγραμματίζεται για την Τρίτη, στοχεύει να είναι το πρώτο βήμα στο να τεθούν οι βάσεις για την αποκατάσταση των δεσμών και μια εποικοδομητική σχέση εμπιστοσύνης που θα «θεραπεύσει» τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τη σύνδεση της κυβέρνησης του Φαγέζ αλ Σάρατζ με την κυβέρνηση Ερντογάν, μετά και την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι για την Αθήνα ο ενεργός ρόλος στην «επόμενη μέρα της Λιβύης», δεδομένων και των τουρκικών επιδιώξεων, είναι ιδιαίτερα σημαντικός στην ατζέντα της ελληνικής διπλωματίας. Θέματα περιφερειακών εξελίξεων, διμερείς σχέσεις θα είναι στην ατζέντα των επαφών του έλληνα Πρωθυπουργού με τον πρόεδρο του Μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου Μοχάμεντ Γιουνές Μένφι και τον λίβυο ομόλογό του Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα, καθώς και της ενδεχόμενης συνάντησης του Νίκου Δένδια με τη λίβυα ΥΠΕΞ Νάιλα Μανγκούς.

Το θέμα του μνημονίου

Το ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο χαρακτηρίζεται άκυρο και ανυπόστατο, αναμένεται επίσης να θιγεί, με την Αθήνα ωστόσο να κρατά χαμηλούς τόνους στο ζήτημα. Αλλωστε η αποκήρυξή του από μια μεταβατική κυβέρνηση και όσο παραμένει στη χώρα η έντονη τουρκική παρουσία είναι μάλλον δύσκολη. Η επίσκεψη Μητσοτάκη στη Λιβύη άλλωστε έχει ήδη καταγραφεί στον τουρκικό Τύπο και παρακολουθείται από την Αγκυρα.

Η ελληνική αποστολή θα εκφράσει και εμπράκτως μέσω της παρουσίας τού Πρωθυπουργού στη Λιβύη τη στήριξή της στη μεταβατική κυβέρνηση της χώρας, που θα την οδηγήσει σε εκλογές τον Δεκέμβριο, ενώ θα τονίσει και την ανάγκη άμεσης απόσυρσης όλων των ξένων δυνάμεων και των τουρκικών που επηρεάζουν τόσο την ασφάλεια όσο και το Μεταναστευτικό.

Νέα σελίδα

Παρά το γεγονός ότι σε αυτή την πρώτη επίσκεψη στην Τρίπολη στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να θέσει τις βάσεις για μια νέα σελίδα στη σχέση Ελλάδας – Λιβύης και να επαναφέρει έναν δίαυλο επικοινωνίας, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Αθήνα θέλει να ερευνήσει – στο μέτρο του δυνατού – και τις δυνατότητες μελλοντικών οικονομικών συμφωνιών.

Και ενώ ο Πρωθυπουργός με τον υπουργό Εξωτερικών επιχειρούν να παγιώσουν τα ελληνικά συμφέροντα στον ενεργειακό χάρτη, η Αθήνα ενδυναμώνει την αμυντική της συνεργασία με τις ΗΠΑ, εκμεταλλευόμενη την αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης Μπάιντεν στα ελληνοτουρκικά.

Το στίγμα των αναβαθμισμένων σχέσεων έδωσε ο υπουργός Αμύνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, επισημαίνοντας σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό Center TV, ότι «υπάρχει η αισιοδοξία ότι η νέα αμερικανική διακυβέρνηση βλέπει διαφορετικά όλο το πλέγμα Ελλάδας – Τουρκίας και του συστήματος ασφαλείας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Βελτίωση της συμφωνίας

Αναφερόμενος μάλιστα στις σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ, υπογράμμισε ότι «είμαστε σε φάση αναδιατύπωσης και βελτίωσης της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας με κάποιες επιπλέον προβλέψεις που συζητάμε αυτή τη στιγμή ομάδες διαπραγμάτευσης αυτή την ώρα.  Μεταξύ άλλων εξετάζουμε και χρονική επιμήκυνση συμφωνίας, εξετάζουμε και προσθήκη κάποιας δήλωσης σχετικά με συνδρομή προς εμάς, όλα αυτά είναι υπό διαπραγμάτευση».

«Αισιοδοξούμε ότι η θέση της Ελλάδας θα εισακούεται περισσότερο. Η στρατηγική θέση Ελλάδας και ΗΠΑ έτσι κι αλλιώς είναι σε πάρα πολύ καλό σημείο. Μπορούμε να πάμε ακόμα καλύτερα» επεσήμανε ο υπουργός.

Επικοινωνία με Όστιν

Άλλωστε, το υψηλό και αναβαθμισμένο επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων επιβεβαίωσαν στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν προχθές το απόγευμα ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο αμερικανός ομόλογός του Λόιντ Τζέιμς Οστιν.

Είχε προηγηθεί λίγο νωρίτερα και τηλεφωνική επικοινωνία Ακάρ – Οστιν, κίνηση που δείχνει ότι η Ουάσιγκτον, παρά την όποια κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, εξακολουθεί να θεωρεί την Τουρκία μια υπολογίσιμη δύναμη στην περιοχή. Και τουλάχιστον στο στρατιωτικό πεδίο φαίνεται ότι οι ΗΠΑ θέλουν να ακολουθήσουν μια πολιτική ίσων αποστάσεων και ισορροπιών απέναντι σε Αθήνα και Αγκυρα.

Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο ο έλληνας υπουργός φρόντισε να εξηγήσει στον Οστιν τι συμβαίνει στην περιοχή μέσα από μια συνοπτική ενημέρωση για την προκλητική δραστηριότητα της Τουρκίας των τελευταίων μηνών που εγκυμονεί κινδύνους για ολόκληρη την περιοχή.

Οπως σημείωσε δε, η συμπεριφορά της Αγκυρας έχει επιπτώσεις στη συμμαχία του ΝΑΤΟ. Στον αντίποδα ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ανέλυσε διεξοδικά τον σημαντικό ρόλο που έχει η Ελλάδα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, ως πυλώνας σταθερότητας, με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει και με τις συνεργασίες με μια σειρά από χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία.

Συνεργασία

Οι δύο υπουργοί τόνισαν το εξαιρετικό επίπεδο της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ στον αμυντικό τομέα και την πρόθεσή τους για περαιτέρω ενίσχυσή της, επεκτείνοντας και εμβαθύνοντας τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA). Σημειώνεται ότι το τελευταίο διάστημα οι συνεκπαιδεύσεις των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών έχουν πυκνώσει, ενώ έχει ανοίξει η συζήτηση για την ανανέωση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ που περιλαμβάνει τις παραχωρήσεις εγκαταστάσεων στην Ελλάδα για χρήση από αμερικανικές δυνάμεις. Μόλις πριν από έναν χρόνο εξάλλου πέρασε από τη Βουλή η παραχώρηση και νέων στρατιωτικών εγκαταστάσεων στους Αμερικανούς (επέκταση Σούδας, Βόλος, Λάρισα, λιμάνι Αλεξανδρούπολης).