Λιανεμπόριο : Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης – Πυρά από αντιπολίτευση και ειδικούς

Σε τεντωμένο σχοινί μοιάζει να κινείται η κυβέρνηση, μετά την απόφασή της να ανοίξει το λιανεμπόριο τη Δευτέρα 5 Απριλίου και, μάλιστα, παρά τις αντίθετες εισηγήσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, την ώρα που τα επιδημιολογικά δεδομένα επιδεινώνονται μέρα με τη μέρα.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα στοίχημα στο οποίο ποντάρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το κυβερνητικό επιτελείο, με στόχο να ανοίξει την αγορά ανακουφίζοντας τον εμπορικό κόσμο, αλλά και να ικανοποιήσει τους πολίτες που έχουν κουραστεί από το διαρκές lockdown και τα μέτρα. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι να τους βγει – κάτι που όλοι εύχονται, φυσικά.

Υπάρχει και η άποψη «Ανοίξτε τα πάντα»

Για πέντε μήνες κλειστοί, οι έμποροι κοντεύουν να αφανιστούν οικονομικά, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε, από την άλλη πλευρά, πως το γεγονός ότι τα περιοριστικά μέτρα, προφανώς, δεν απέδωσαν – δεδομένης της αύξησης κρουσμάτων, διασωληνωμένων και θανάτων, αλλά και την εκρηκτική κατάσταση στο ΕΣΥ – οδήγησε μία σημαντική μερίδα ειδικών σε εκ διαμέτρου αντίθετες από αυτές της επιτροπής προτάσεις προς την κυβέρνηση, αφού την καλούσαν επανειλημμένα «να ανοίξει τα πάντα».

Ο πρωθυπουργός, αυτή τη φορά, στάθμισε και τις δύο απόψεις. Και πήρε μια απόφαση, που μπορεί να του βγει, μπορεί όμως και να του γυρίσει μπούμερανγκ. Γιατί θα είναι πολύ δύσκολο, όχι μόνο για τον εμπορικό κόσμο, αλλά και πολιτικά, το ενδεχόμενο να κλείσει ξανά το λιανεμπόριο σύντομα, εάν κριθεί ότι η απόφαση για το άνοιγμά του έκανε τα πράγματα επιδημιολογικά χειρότερα.

Όλα αυτά προκάλεσαν, για πρώτη φορά, τη λήψη μιας καθαρά πολιτικής απόφασης, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε όλο το προηγούμενο διάστημα, κατά το οποίο η επιτροπή εισηγούνταν και η κυβέρνηση εφάρμοζε πιστά.

Οι διαφωνίες

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αλλαγής αυτής, η φράση του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, Νίκου Χαρδαλιά, στην ενημέρωση της Τετάρτης: «Η κυβέρνηση αποφάσισε». Όλοι κατανόησαν από αυτή την πρόταση ότι υπήρξε διαφωνία σε αυτό που πρότεινε η επιτροπή και σε αυτό που, τελικά, αποφάσισε η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, η διαφωνία της κυβέρνησης με τους λοιμωξιολόγους δεν είχε να κάνει μόνο με το άνοιγμα του λιανεμπορίου, αλλά και με το μέτρο της απαγόρευσης των διαδημοτικών μετακινήσεων – με το οποίο η κυβέρνηση έχει διαφωνήσει ανοιχτά, από την πρώτη στιγμή που επιβλήθηκε – καθώς και με τη μη τήρηση των μέτρων λόγω κόπωσης.

Η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, τον οποίο θα  έπρεπε να λάβουν περισσότερο υπόψη τους οι λοιμωξιολόγοι, δεδομένου ότι τα πολύ αυστηρά μέτρα προς το τέλος του χειμώνα, μετά από μία πολύμηνη ταλαιπωρία και καραντίνα, έχουν αρχίσει να ατονούν και, άρα, ενώ υπάρχουν περιορισμοί, απλά δεν τηρούνται.

Επιπλέον, το κυβερνητικό επιτελείο ήθελε να ανοίξουν τα σχολεία, μαζί με το λιανεμπόριο, στις 5 Απριλίου, εκτιμώντας ότι με τα υποχρεωτικά rapid test, από τη μία, και την προσθήκη πλέον των self test, θα μπορούσε να γίνει εφικτό χωρίς να κινδυνεύσει η υγεία μαθητών και εκπαιδευτικών.

Το θρίλερ και η «τούμπα»

Ωστόσο, η επιτροπή είχε εξ αρχής εκφράσει την αντίθεσή της με το ταυτόχρονο άνοιγμα σχολείων και λιανεμπορίου, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να επανέρχεται στο θέμα με σκοπό την επιστροφή των μαθητών, τουλάχιστον του Λυκείου, στα θρανία την επόμενη Δευτέρα, 12 Απριλίου.

Τελικά, σε μία ακόμη συνεδρίαση-«θρίλερ» της επιτροπής, με τη συμμετοχή των υπουργών Υγείας και Ανάπτυξης, έγινε η… «τούμπα» αναφορικά με το άνοιγμα του λιανεμπορίου, αλλά μόνο για τρεις περιοχές: την Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη και την Αχαΐα.

Τα μέλη της επιτροπής, ουσιαστικά, αναίρεσαν την κυβερνητική απόφαση για πανελλαδικό άνοιγμα του λιανεμπορίου και έτσι ανακοινώθηκε ότι τα καταστήματα στις εν λόγω περιοχές θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεωτέρας.

Οι αντιδράσεις από τους ειδικούς

Η απόφαση για άνοιγμα του λιανεμπορίου προκάλεσε την έντονη αντίδραση μερίδας ειδικών από την αρχή. Ενδεικτικά, ο γιατρός ερευνητής, Γιώργος Παυλάκης, μιλώντας στο MEGA, έκανε λόγο για «παγκόσμια πρωτοτυπία», ενώ προσέθεσε ότι «παίζουμε με τη φωτιά και ρίχνουμε λάδι στη φωτιά».

Ο κ. Παυλάκης, μάλιστα, εκτιμά πως το Πάσχα πρέπει να θεωρείται χαμένο, καθώς «αν ανοίξει στην Ελλάδα», όπως είπε, τότε το καλοκαίρι «θα είναι πολύ επικίνδυνο». Παράλληλα, σημείωσε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σε θέση να πάρει πίσω τα μέτρα που εξήγγειλε, αν τα πράγματα ξεφύγουν και γι’ αυτό πρέπει οι Αρχές να είναι σε εγρήγορση.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο διευθυντής Β’ ΜΕΘ στο νοσοκομείο «Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης, Νίκος Καπραβέλος, ο οποίος καυτηρίασε τις αποφάσεις της επιτροπής, αλλά και της κυβέρνησης για άνοιγμα.

Ο Νίκος Καπραβέλος – σε αντίθεση, να σημειώσουμε, με το δήμαρχο της Θεσσαλονίκης και τους εμπόρους της πόλης – μιλώντας στο OPEN τόνισε ότι «πειραματιζόμαστε και παίζουμε με τη φωτιά, μια ακόμη φορά», καταγγέλλοντας ότι «δεν τηρούμε τα υγειονομικά πρωτόκολλα».

Επεσήμανε ότι δεν είμαστε ακόμη σε φάση αποκλιμάκωσης, ενώ για τη Θεσσαλονίκη, είπε ότι είναι σε καλύτερη μοίρα από την Αττική, με το λεκανοπέδιο να βρίσκεται σε οριακή κατάσταση: «Το σύστημα στην Αττική, έχει καταρρεύσει», είπε χαρακτηριστικά. «Αναβάλλονται χειρουργεία, δεν υπάρχουν κλίνες. Αυτή είναι η ουσία, γιατί να το κρύψουμε;». Και κατέληξε ότι αποδείχθηκε πως η «στρατηγική άνοιξε-κλείσε» δεν απέδωσε.

Πυρά από την αντιπολίτευση

Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση περιμένει στη γωνία την κυβέρνηση να κάνει το λάθος – ή ένα ακόμα λάθος, σύμφωνα με τα κόμματα.

Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΚΙΝΑΛ μίλησαν για «κυβερνητικό μπάχαλο» και «κυβερνητικό αλαλούμ», μετά την ανακοίνωση της απόφασης να μην ανοίξει τελικά το λιανεμπόριο σε Θεσσαλονίκη και Κοζάνη.

Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΜέΡΑ25 μίλησαν για «εμπαιγμό», αλλά και για μία επιτροπή που «ελέγχεται» και, ουσιαστικά, χρησιμοποιείται κατά βούληση από την κυβέρνηση.

Σε αυτό το σημείο, πάντως, παρατηρεί κανείς μία αντίφαση, αφού ή η κυβέρνηση «ελέγχει» την επιτροπή ενώ παίρνει η ίδια τις αποφάσεις – άνοιγμα λιανεμπορίου – ή όχι, μη άνοιγμα στις τρεις περιοχές…

Αντάρτικο και πένθος από τους εμπόρους των τριών περιοχών

Μπορεί να φανταστεί κανείς, πάντως, σε τι θέση βρέθηκαν οι καταστηματάρχες στη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη και την Αχαΐα, που ενώ είχαν αρχίσει να προετοιμάζονται για το άνοιγμα των μαγαζιών τους, ξαφνικά, πληροφορούνται ότι μένουν εκτός, επειδή είναι σε «βαθύ κόκκινο».

Και όταν μιλάμε για προετοιμασία, δεν μιλάμε για ξεσκόνισμα και σφουγγάρισμα, αλλά για ανανέωση προϊόντων, για αγορές, για συμφωνίες με προμηθευτές – για έξοδα, δηλαδή. Οι άνθρωποι αυτοί, εν ολίγοις, βρέθηκαν μάλλον σε χειρότερη θέση από πριν.

Η αντίδρασή τους ήταν σχεδόν ακραία: πρώτον, δήλωσαν ότι θα ανοίξουν τα καταστήματά τους κανονικά τη Δευτέρα και, δεύτερον, όταν η κυβέρνηση έσπευσε να γνωστοποιήσει τα τσουχτερά πρόστιμα για τους παραβάτες, έφτασαν στο σημείο – στην Πάτρα – να θυροκολλήσουν κηδειόχαρτα στις βιτρίνες τους, ενημερώνοντας ότι θα ανοίξουν τη Δευτέρα, αλλά δεν θα εξυπηρετούν πελάτες.

Ζέρβας: Δυσάρεστη απόφαση

Στο πλευρό των εμπόρων, που αποκλείστηκαν από το άνοιγμα, τάχθηκε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, κάνοντας λόγο για «δυσάρεστη και αιφνιδιαστική απόφαση» για το λιανεμπόριο στην πόλη.

Ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, μάλιστα, ανέφερε το αυτονόητο: «Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες έκαναν τον προγραμματισμό τους, ακολουθώντας δημόσιες δηλώσεις και διαβεβαιώσεις. Μετά από τόσους μήνες πιστής τήρησης των μέτρων, μήνες οικονομικής ζημίας και κλειστών καταστημάτων, δικαιούνται καλύτερης αντιμετώπισης».

Να σημειωθεί ότι την ίδια στάση τήρησε και η Κεντρική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ.

Οι πολίτες «βομβαρδίζονται» – ξανά

Μετά από όλα αυτά, οι πολίτες – που το Σάββατο, πάντως, απόλαυσαν τις πρώτες διαδημοτικές τους βόλτες, ενώ περιμένουν με ανυπομονησία το άνοιγμα του λιανεμπορίου τη Δευτέρα – έχουν βρεθεί, για μία ακόμη φορά, μεταξύ όχι δύο, αλλά πολλών πυρών!

Γιατί δεν έχουν περάσει πολλές μέρες, από όταν έβγαιναν γιατροί και παρότρυναν την κυβέρνηση «να ανοίξει τα πάντα», με το επιχείρημα ότι η διαρκής καραντίνα προκάλεσε ενδοοικογενειακή υπερμετάδοση του ιού.

Από την άλλη πλευρά, χωρίς αμφιβολία, για κάθε πολίτη, η υγεία του είναι το πολυτιμότερο. Και το να συνεχίζει – επί μήνες το ίδιο συμβαίνει, εξάλλου – να ακούει δεκάδες διαφορετικές απόψεις σχεδόν σε καθημερινή βάση από τους ειδικούς, που μιλάνε στα μέσα ενημέρωσης, διαφωνώντας πρωτίστως μεταξύ τους και, δευτερευόντως, με την κυβέρνηση, δεν βοηθά – μόνο πανικό και σύγχυση προκαλεί.

Σε κάθε περίπτωση, ας ελπίσουμε ότι η απόφαση για άνοιγμα του λιανεμπορίου, στην πιο κρίσιμη φάση της πανδημίας, δεν θα φέρει περισσότερα δεινά, ούτε στους πολίτες, ούτε στο δοκιμαζόμενο σύστημα υγείας.