Πολιτικοί συμβιβασμοί, πλήγμα για την επιστήμη

Ηπολυαναμενόμενη αναφορά των εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ, οι οποίοι μετά από διαπραγματεύσεις μηνών βρέθηκαν επί κινεζικού εδάφους προσπαθώντας να ανακαλύψουν την προέλευση του SARS-CoV-2, είδε το φως της δημοσιότητας την εβδομάδα που πέρασε. Και δυστυχώς, δεν ήταν διαφωτιστική. Στην πραγματικότητα, το 300 σελίδων πόρισμα δεν μας έμαθε κάτι που δεν γνωρίζαμε ήδη!

Για το πόρισμα συνεργάστηκαν τόσο οι 17 ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες, οι οποίοι είχαν επιλεγεί από τον ΠΟΥ και εγκρίθηκαν από τις κινεζικές αρχές, όσο και ισάριθμοι κινέζοι συνάδελφοί τους. Η ευρεία αυτή ομάδα επιστημόνων δεν κατάφερε να απαντήσει με βεβαιότητα ούτε για την προέλευση του ιού ούτε για την ακριβή ημερομηνία έναρξης της πανδημίας, καθώς (σύμφωνα με δηλώσεις των 17 μετά το πέρας του ταξιδιού τους) τούς διατέθηκε περιορισμένη πρόσβαση σε πρωτόλειο υλικό.

Σε ό,τι αφορά την προέλευση του ιού, στο πόρισμα καταγράφεται μια διαβάθμιση πιθανοτήτων. Ετσι, οι νυχτερίδες αποτελούν την πιθανότερη πηγή προέλευσης του ιού, αλλά με έναν ενδιάμεσο ξενιστή ο οποίος δύσκολα θα προσδιοριστεί. Πιθανό θεωρείται και το σενάριο της απευθείας μόλυνσης από νυχτερίδες. Δυνατό θεωρείται το σενάριο της μετάδοσης μέσω κατεψυγμένου κρέατος, ενώ η περίπτωση ο ιός να έχει δραπετεύσει από εργαστήριο κρίνεται «ιδιαιτέρως απίθανη».

Οπως παραδέχονται σε δηλώσεις τους οι 17, το πόρισμα είναι ένα προϊόν συμβιβασμού. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε μια προσπάθεια να απεκδυθεί τις ευθύνες της η Κίνα υποστήριξε πέρυσι ότι ο ιός πέρασε τα σύνορά της μέσω των εισαγωγών κατεψυγμένου κρέατος από τρίτες χώρες. Και βεβαίως οι κινέζοι επιστήμονες επέμειναν να μπει και αυτή η εκδοχή στο πόρισμα. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι το κλιμάκιο του ΠΟΥ δεν είχε πρόσβαση σε υλικό (όπως παραδείγματος χάριν αίμα από τους πρώτους ασθενείς ή και από ασθενείς με συμπτώματα της COVID-19 τον Δεκέμβριο του 2019) που θα του επέτρεπε να διενεργήσει αναλύσεις, κατέστησαν το έργο του μάλλον αναποτελεσματικό.

Ετσι εξηγούνται και οι αιχμές για έλλειψη διαφάνειας που άφησε ο Γενικός Γραμματέας του ΠΟΥ Τέντρος Γκεμπρεγέσους σε δηλώσεις του μετά την έκδοση του πορίσματος, δηλώσεις οι οποίες στηρίχθηκαν από αντίστοιχες διαφόρων χωρών, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η πολιτική έπληξε λοιπόν την αξιοπιστία της επιστήμης για άλλη μια φορά και δυστυχώς όλα δείχνουν ότι δεν θα είναι η τελευταία…

Έντυπη Έκδοση Το Βήμα