Οι πολύτιμες σπάνιες γαίες στο επίκεντρο των εκλογών της Γροιλανδίας

Το σημαντικότερο ίσως ζήτημα που απασχολεί τους Γροιλανδούς εν μέσω των βουλευτικών εκλογές της Τρίτης αφορά τον φυσικό πλούτο της χώρας: το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα επιτραπεί η δημιουργία ορυχείου των λεγόμενων σπάνιων γαιών, μιας σειράς από μάλλον άγνωστα χημικά στοιχεία, τα οποία όμως παίζουν όμως κεντρικό ρόλο σε μια πληθώρα εφαρμογών, από τα κινητά τηλέφωνα μέχρι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις ανεμογεννήτριες.

Η διενέργεια πρόωρων εκλογών αποφασίστηκε όταν το κεντροδεξιό κόμμα των Δημοκρατών αποσύρθηκε από τον κυβερνητικό συνασπισμό τριών κομμάτων τον Φεβρουάριο, αφήνοντας την κυβέρνηση να μειοψηφεί στο κοινοβούλιο των 31 θέσεων, γνωστό ως Inatsisartut.

Ένας από τους λόγους που αποσύρθηκαν οι Δημοκράτες ήταν η βαθιά πολιτική διαφωνία για το ορυχείο ουρανίου και σπάνιων γαιών που προτείνεται για τη νότια Γροιλανδία. Οι υποστηρικτές του σχεδίου λένε ότι το ορυχείο του Κβάνεφιελντ θα προσφέρει θέσεις εργασίας και οικονομική ευημερία, ενώ οι επικριτές προειδοποιούν για ανεπανόρθωτες βλάβες στο παρθένο φυσικό περιβάλλον.

O τέως πρωθυπουργός Κιμ Κίλσεν του κεντροαριστερού κόμματος Siumut είναι σθεναρός υποστηρικτής του σχεδίου, το οποίο προβλέπει παραχώρηση του Κβάνεφιελντ στην Greenland Minerals, μεταλλευτική εταιρεία κινεζικών συμφερόντων με έδρα στην Αυστραλία.

To πεδίο ρου Κβάνεφιελντ σε φωτογραφία του γροιλανδικού υπουργείου Ορυκτών Πόρων

Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου (αν εξαιρέσουμε την Αυστραλία που θεωρείται ήπειρος) είναι ημιαυτόνομη κτήση της Δανίας, από την οποία εξαρτάται για θέματα άμυνας και εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής.

Δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι οι εκλογές θα αναδείξουν ως μεγαλύτερη πολιτική δύναμη το κεντροαριστερό κόμμα Inuit Ataqatigiit, το οποίο υποστηρίζει ότι η πλειονότητα των 56.000 κατοίκων της Ισλανδίας, οι περισσότεροι μέλη της φυλής των Ινουίτ, διαφωνεί με το σχέδιο για περιβαλλοντικούς λόγους.

Οι σπάνιες γαίες πιστεύεται ευρέως ότι ήταν ο πραγματικός λόγος που ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε προσφερθεί να αγοράσει από τη Δανία ολόκληρη τη Γροιλανδία.

Το κίνητρο ήταν γεωπολιτικό, δεδομένου ότι το 90% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών προέρχεται σήμερα από την Κίνα. Το κινεζικό μονοπώλιο αναγκάζει τώρα χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Αυστραλία να αναζητήσουν άλλες πηγές.

Οι σπάνιες γαίες, στις οποίες περιλαμβάνονται εξωτικά μέταλλα όπως το ύττριο (χρησιμοποιείται στα LED, τους ημιαγωγούς και τα λέιζερ μεταξύ άλλων) και το νεοδύμιο (μαγνήτες, ηλεκτροκινητήρες) στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου σπάνιες στον γήινο φλοιό.

Το πρόβλημα είναι ότι είναι διάσπαρτα κατανεμημένες και δεν σχηματίζουν πλούσια κοιτάσματα όπως άλλα, περισσότερο γνωστά μέταλλα. Σύμφωνα με την αμερικανική γεωλογική υπηρεσία (USGS), στη Γροιλανδία κρύβονται τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα αποθέματα σπάνιων γαιών στον κόσμο.

Η ψηφοφορία της Τρίτης θα ολοκληρωθεί στις 22.00 τοπική ώρα, 01.00 την Τετάρτη ώρα Ελλάδας. Τα αποτελέσματα αναμένονται μία ημέρα αργότερα.