Διεθνής Αμνηστία : Διακρίσεις, βασανιστήρια, αστυνομική βία και ποινικοποίηση της αλληλεγγύης στην Ελλάδα

Υπονόμευση της δυνατότητας πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, βασανιστήρια, επαναπροωθήσεις προσφύγων, ποινικοποίηση της αλληλεγγύης «βλέπει» στην ετήσια έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία για την Ελλάδα.

Η πανδημία του κοροναϊού διέκοψε βίαια την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας, με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται κατά 7,9% κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους.

Τα μέτρα λιτότητας λειτούργησαν έτσι ώστε να υπονομεύσουν τόσο τη δυνατότητα πρόσβασης όσο και την οικονομική δυνατότητα για υγειονομική περίθαλψη στην Ελλάδα.

Πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των δυσκολιών λόγω του περιορισμένου αριθμού προσωπικού, επιδεινώθηκαν από τον COVID-19.

Σύμφωνα με την έρευνα συνεχίστηκαν οι καταγγελίες για βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση καθώς και για υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία, πέραν των καταγγελιών για αυξημένες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών σε ξηρά και θάλασσα.

Περιστατικά κακομεταχείρισης, υπερβολική και παράνομη χρήση βίας από αξιωματούχους επιβολής του νόμου συνέχισαν να αναφέρονται. Σ’ αυτούς που στοχοποιήθηκαν περιλαμβάνονται και άνθρωποι που διαμαρτύρονταν σε ένδειξη αλληλεγγύης στους πρόσφυγες· εκείνοι που συγκεντρώνονταν σε πλατείες, καθώς οι αρχές άρχισαν να χαλαρώνουν τους περιορισμούς του COVID-19.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση, «η κυβέρνηση ισχυρίστηκε πως οι μειωμένες αφίξεις ήταν αποτέλεσμα των πολιτικών της, ο αριθμός των πληθυσμών επηρεάστηκε επίσης από τον COVID-19 και από την αυστηρότερη προσέγγιση στον έλεγχο των συνόρων, που σε πολλές περιπτώσεις συνοδευόταν από αναφορές για επαναπροωθήσεις και βία», ενώ γίνεται και αναφορά στην έρευνα για συμμετοχή της FRONTEX στις παράνομες αυτές δραστηριότητες.

Ο εγκλεισμός στα καμπς

Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρεται και στον περιορισμό μετακίνησης των αιτούντων άσυλο εντός και εκτός των καταυλισμών. Σε πολλές δομές τα μέτρα αυτά παρατάθηκαν επανειλημμένα και μεροληπτικά σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Στους υπερπλήρεις καταυλισμούς, μεταξύ άλλων περιοχών, της Λέσβου και της Σάμου καταγράφηκαν εστίες COVID-19 και άτομα τέθηκαν σε καραντίνα.

Οι ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης εμπόδισαν την εφαρμογή καραντίνας με πλήρη σεβασμό βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ποινικοποίηση της Αλληλεγγύης

Τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο, νέοι νόμοι περιόρισαν σοβαρά τη δυνατότητα των ΜΚΟ να εργάζονται σε θέματα μετανάστευσης και ασύλου.

Ενώ η ποινική διαδικασία κατά των διασωστών Sarah Mardini και Séan Binder εκκρεμούσε, τον Οκτώβριο ανακοινώθηκαν κατηγορίες σε βάρος 33 μελών ΜΚΟ, ενώ και ο ανεξάρτητος ξενώνας προσφύγων ΠΙΚΠΑ έκλεισε και οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν σε νέα δομή στη Λέσβο.

Απάνθρωπες τιμωρίες

Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 9 Απριλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων υπογράμμισε τα συστημικά λάθη στις φυλακές της Ελλάδας.

Την ίδια ημέρα, μια γυναίκα κρατούμενη απεβίωσε στις φυλακές του Ελαιώνα, ενώ οι συγκρατούμενές της ανέφεραν, ότι δεν είχε λάβει επαρκή ιατρική φροντίδα, επισημαίνεται στην έκθεση, ενώ αναφορά γίνεται επίσης, για καταπάτηση του δικαιώματος στην εκπαίδευση των κρατουμένων, με παράδειγμα την απεργία πείνας του Βασίλη Δημάκη με αίτημα τη συνέχιση των σπουδών του.

Οι κρατούμενοι σε όλη τη χώρα δήλωσαν στην Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, ότι δεν τους παρέχονται μέσα ατομικής προστασίας από την COVID-19.

Ελευθερία του συνέρχεσθαι

Τον Ιούλιο, ΜΚΟ, συνδικάτα και πολιτικά κόμματα εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες για ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που ρυθμίζει τις δημόσιες συναθροίσεις.

Το νομοσχέδιο έγινε νόμος στις 11 Ιουλίου και περιλαμβάνει μια διάταξη που καθιερώνει ευθύνη για τους διοργανωτές μιας συγκέντρωσης.

Ολόκληρη η έκθεση της Διεθνούς Αμηστίας.