Self test : Τα δύο είδη που βρίσκονται στα φαρμακεία – Οι διαφορές και η δυσκολία στη διαδικασία

Τα self test έχουν αρχίσει να φτάνουν από την Τρίτη στα φαρμακεία και αύριο Πέμπτη θα ξεκινήσει η διανομή τους σε μαθητές 16-18 ετών και σε εκπαιδευτικούς ενόψει του ανοίγματος των Λυκείων τη Δευτέρα 12 Απριλίου.

Η αρχή, βέβαια, έγινε με προβλήματα καθώς τα self test δεν έφτασαν σε πακέτα/συσκευασίες των 25 που πρέπει να χωρίσουν χωρίσουν οι ίδιοι σε ατομικά πακέτα. Έπειτα, οι ίδιοι οι πολίτες καλούνται στο σπίτι τους να συναρμολογήσουν το τεστ.

Συγκεκριμένα, κάθε κούτα που πάει στα φαρμακεία περιέχει:

• 25 ειδικές «μπατονέτες» για λήψη δείγματος
• 25 φιαλίδια με ειδικό διάλυμα
• 25 ειδικές «κασετίνες» (τεστ)
• 25 πώματα (για την απόρριψη του φιαλιδίου μετά το τεστ)
• 25 φυλλάδια με οδηγίες χρήσης
• 25 ενημερωτικά φυλλάδια του Υπουργείου Υγείας

Οι φαρμακοποιοί που έχουν πάρει τα πακέτα ήδη στα χέρια τους λένε πως αντί για self test έχουν παραλάβει απλά χονδρικές συσκευασίας rapid test και τώρα καλούνται να ξεχωρίσουν σε ατομικά πακέτα τα υλικά κάτι που όπως λένε απαιτεί εκπαίδευση, χρόνο από την δουλειά τους και ειδικό χώρο στο φαρμακείο, αφού πρέπει όλα να γίνονται σε συνθήκες απολυμάνσης.

«Να χρησιμοποιείται μόνο από επαγγελματίες»

Τα πρώτα self test που παρελήφθησαν ανήκουν σε γνωστή εταιρεία φαρμακευτικών και καλλυντικών προϊόντων. Aρκετοί που είδαν τις συσκευασίες τους τα αναγνώρισαν ως τα rapid test που δίνονται στα νοσοκομεία ή στις μονάδες του ΕΟΔΥ που κάνουν τους ελέγχους σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Στην ιστοσελίδα της συγκεκριμένης εταιρείας, υπάρχουν οδηγίες χρήσης των τεστ. Σε ένα σημείο αναφέρεται ρητά: «This test is an aid in detecting antigen from the SARS-CoV-2 virus in individuals suspected of COVID-19. This product is strictly intended for professional use in laboratory and Point of Care environment. »

Δηλαδή: «Αυτό το τεστ βοηθάει στον εντοπισμό του αντιγόνου του ιού SARS-CoV-2 σε άτομα που είναι ύποπτοι φορείς της νόσου COVID-19. Αυτό το προϊόν πρέπει να χρησιμοποιείται αυστηρά από επαγγελματίες σε εργαστήρια ή σε ασφαλές περιβάλλον».

Υπάρχουν μάλιστα καταγγελίες ότι στις οδηγίες στα ελληνικά έχει αφαιρεθεί η παραπάνω φράση και απλά αναφέρεται «το τεστ προορίζεται για αυτοδιάγνωση από τον ίδιο τον ασθενή». Δείτε παρακάτω σύγκριση με τις ιταλικές οδηγίες, οι οποίες περιλαμβάνονται και αυτές μέσα στο κουτί:

Οι διαφορές με τα self tests που πωλούνται από τα φαρμακεία

Την ίδια στιγμή στα φαρμακεία και στο διαδίκτυο πωλούνται self tests, τα οποία κοστίζουν 7 με 10 ευρώ και δεν είναι ίδια με εκείνα που θα δίνονται από αύριο δωρεάν.

Σε αντίθεση με τα δωρεάν self test, εδώ ο έλεγχος γίνεται με δείγμα σάλιου το οποίο συλλέγεται στο ειδικό φιαλίδιο. Kατά γενική ομολογία, είναι πιο απλά στη χρήση καθώς δεν χρειάζονται συναρμολόγηση, ενώ η διαδικασία είναι πιο γρήγορα και ασφαλής.

Υπάρχουν και ρινικά τεστ που πωλούνται στο εμπόριο. Πώς όμως είμαστε σίγουροι ότι πήραμε καλό δείγμα με τα ρινικά τεστ;

Με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο βρήκαμε ένα κουτί με πέντε τεστ σάλιου στα 7 ευρώ (12 με τα μεταφορικά):

Ποια είναι η διαφορά των self test με τα rapid test – Προσεχώς ατομική συσκευασία

Κατά την ενημέρωση για τον κοροναϊό, ο Βασίλης Κοντοζαμάνης ανέφερε ότι τα self test είναι ουσιαστικά μια υποκατηγορία ταχέων (rapid) τεστ.

Η βασική του διαφορά είναι ότι είναι αποκλειστικά ρινικό και η λήψη είναι πιο απλή ως διαδικασία, καθώς δεν απαιτεί την επίβλεψη επαγγελματία υγείας.

Το τεστ που θα διατίθεται δωρεάν έχει κατεπείγουσα έγκριση από τις αρμόδιες αρχές ως αυτοδιαγνωστικό και χρησιμοποιείται και σε άλλες χώρες.

Σχετικά με τον σάλο που έχει δημιουργηθεί με τα πρώτα self test, που έφτασαν σε συσκευασία 25 ατομικών τεμαχίων, ο κ. Κοντοζαμάνης επισήμανε ότι οι επόμενες παραλαβές θα είναι σε ατομικές συσκευασίες.

Ο ίδιος ανέφερε ότι άνοιξε η πλατφόρμα self-testing.gov.gr. Ωστόσο, η φόρμα υποβολής αποτελέσματος θα είναι διαθέσιμη από την Κυριακή, 24 ώρες πριν το άνοιγμα των σχολείων.

Το σοβαρό λάθος με τη διάθεσή τους στα φαρμακεία

Μιλώντας στο Mega, ο φαρμακοποιός Ιωάννης Δαγρές, Β’ Αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, ρωτήθηκε για το αν υπάρχει ζήτημα ασφάλειας των πολιτών

«Από τη στιγμή που κάτι δεν γίνεται σωστά τυποποιημένα και αυτοματοποιημένα αυξάνεται επιδεινώνεται ένας κίνδυνος, διότι πόσα χέρια θα το πιάσουμε όταν ανοίξουν τα σακουλάκια και πόση ώρα θα κάνω φαρμακοποιός και θα είναι εκτεθειμένος ένας πολίτης με άλλους να περιμένουν απέξω. Δηλαδή γίνεται ένας περιττός συνωστισμός ο οποίος προφανώς μπορεί να αυξήσει αυτό είναι το λογικό οποιονδήποτε κίνδυνο μόλυνσης ή διασποράς, σε σχέση με κάτι το οποίο θα ήταν αυτόματο και θα μπορούσε να γίνει αν ήταν σφραγισμένα και μονοδοσικά».

«Εμείς περιμέναμε ατομικές μονοδοσικές συσκευασίες σφραγισμένες, για να τις δίνουμε γρήγορα και με ασφάλεια και να εξυπηρετούμε τους εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου που θα εξυπηρετήσουμε αλλά αντ αυτού πήραμε ομαδικές συσκευασίες που έχουν μέσα τα τέσσερα διαφορετικά εξαρτήματα ενός τεστ διαφορετικά μεταξύ τους χύμα δηλαδή, σε σακουλάκια των 25 κάτι το οποίο όπως καταλαβαίνετε για τους πολίτες για να εξηγήσουμε τι σημαίνει αυτό για τους πολίτες, αυτό αυξάνει σήμερα το διαχειριστικό κόστος σε χρόνο των φαρμακείων που σημαίνει ότι ο πολίτης θα ταλαιπωρηθεί περισσότερο για να μπορέσει να εξυπηρετηθεί».

Μιλώντας στο Sputnik, εξήγησε και αυτός τη διαφορά μεταξύ self και rapid test.

«Rapid test σημαίνει γρήγορος προσυμπτωματικός έλεγχος, self test σημαίνει ατομικός γρήγορος προσυμπτωματικος έλεγχος. Η διαφορά μεταξύ τους είναι ότι τα self tests είναι έτσι σχεδιασμένα, ώστε να μπορεί με σχετική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα να το κάνει και κάποιος μη ειδικός, μη επιστήμονας υγείας, μόνος του» αναφέρει ο κ. Δαγρές.

Tα rapid tests κατά κανόνα είναι με επίχρισμα νεκρών κυττάρων που βρίσκονται στο βάθος της ρινικής κοιλότητας, ενώ τα rapid test που ονομάζονται self tests, «μπορούμε να πάρουμε δείγμα είτε από τη σίελο, επιφανειακά στη στοματική κοιλότητα, είτε επιφανειακά στη ρινική κοιλότητα».

O κ. Δαγρές εξηγεί ότι αυτό που παρέλαβαν σήμερα οι φαρμακοποιοί «είναι ένα τεστ ταχέως προσυμπτωματικού ελέγχου, το οποίο γίνεται επιφανειακά στην ρινική κοιλότητα. Είναι ένα rapid τεστ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν self test» τονίζει.

Σύμφωνα με τον κ. Δαγρέ, η μεγάλη διαφορά είναι το γεγονός ότι «επειδή μιλάμε για μια μαζική διανομή εκατομμυρίων κομματιών που πρέπει να δοθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, προφανώς έχει γίνει ένα σοβαρό λάθος και εστάλησαν στα φαρμακεία όχι συσκευασίες έτοιμες ώστε να μπορούμε να εξυπηρετήσουμε γρήγορα τον κόσμο και να μπορεί με ασφάλεια και ευκολία να παίρνει σφραγισμένη έτοιμη μονοδόση τεστ και να πηγαίνει σπίτι του για να το κάνει».

Όπως εξηγεί ο φαρμακοποιός, έχει προκύψει ένα μεγάλο πρόβλημα καθώς οι συσκευασίες που παρελήφθησαν αφενός απευθύνονται για εργαστήρια αφετέρου, πρέπει να συναρμολογηθούν.

«Πήραμε συσκευασίες που μάλλον απευθύνονται για μικροβιολογικά εργαστήρια ή για ιατρεία παθολόγων τα οποία είναι τεστ, που πρέπει να συναρμολογηθούν, με ό,τι αυτό σημαίνει ως δραματική αύξηση του φόρτου εργασίας μας, και θυμίζω ότι τα φαρμακεία δεν λειτουργούν για να δίνουν self test, κατά κανόνα λειτουργούν για να δίνουν φάρμακα. Συν ό,τι θέματα μπορούν να προκύψουν επειδή ανοίγονται σακουλάκια» υπογραμμίζει.

Αναφορικά με το κατά πόσο είναι εύκολο να κάνει ο καθένας μόνος του ένα self test, ο κ. Δαγρές αναφέρει: «Εξαρτάται από τον άνθρωπο πόσο εύκολο θα είναι να το κάνει μόνος του. Πιστεύουμε ότι σε κάποιους θα είναι πολύ εύκολο, σε κάποιους άλλους θα είναι δύσκολο έως πολύ δύσκολο. Αν κάποιος το χρησιμοποιήσει λάθος, δεν έχει τη δυνατότητα να πάρει εκ νέου ένα, μέσα στην ίδια εβδομάδα, από τα δωρεάν τεστ που θα χορηγούνται από τα φαρμακεία, έχει όμως τη δυνατότητα να αγοράσει ένα τεστ από εκείνα που χορηγούνται επί πληρωμή από την προηγούμενη εβδομάδα στα φαρμακεία».

Τα ερωτήματα

Τι θα γίνει αν ένα τεστ αχρηστευτεί; Θα μπορεί ο φαρμακοποιός να το αντικαταστήσει;

Η απάντηση είναι όχι. Αν κάποιο τεστ καταστραφεί, ο πολίτης θα πρέπει να περιμένει μέχρι την επόμενη εβδομάδα καθώς δικαιούται 1 τεστ την εβδομάδα.

Με το άνοιγμα της πλατφόρμας θα μπορούν οι πάντες να σπεύσουν στα φαρμακεία;

Όχι. Τα φαρμακεία συνδέονται σε πρώτη φάση με τον ΑΜΚΑ μαθητών και εκπαιδευτικών.