Πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους συνωμοσιολόγους της πανδημίας

Οι θεωρίες συνωμοσίας για την Covid-19 δημιουργούν πραγματικά προβλήματα όταν αποθαρρύνουν άλλους το να εμβολιαστούν, να φορούν μάσκες και να τηρούν τις αποστάσεις. Τρελές θεωρίες που διαδίδονται για τον ιό οδήγησαν σε καταστροφές κεραιών 5G, εισβολές σε εμβολιαστικά κέντρα αλλά και κρούσματα δηλητηρίασης από δήθεν θεραπείες.

Το Associated Press ζήτησε τη γνώμη αρκετών ειδικών σε θέματα ψυχολογίας και παραπληροφόρησης σχετικά με το πώς να αντιμετωπίζουμε φίλους ή συγγενείς που ενστερνίζονται θεωρίες συνωμοσίας για την πανδημία. Οι βασικές προτάσεις τους:

Αφήστε το κήρυγμα και ακούστε: Οι πιστοί των θεωριών συνωμοσίας είναι απίθανο να μεταπειστούν από ανθρώπους που χλευάζουν τις απόψεις τους. Αντί να αρχίσετε το κήρυγμα, ακούστε τι έχουν να πουν και ρωτήστε τους πού αντλούν πληροφορίες και τι τους έκανε να πιστέψουν τη θεωρία. Ρωτήστε τους επίσης αν έχουν λάβει υπόψη τους άλλες εξηγήσεις. Και όταν είναι εφικτό, προτιμήστε τις συζητήσεις διά ζώσης αντί online.

Διατηρήστε την ψυχραιμία σας: Οι τσακωμοί με όσους επιμένουν στις θεωρίες συνωμοσίας μπορούν να προκαλέσουν εκνευρισμό ή να σας ανεβάσουν το αίμα στο κεφάλι. Έχετε πάντα κατά νου ότι ορισμένοι άνθρωποι δεν θα αλλάξουν γνώμη ό,τι κι αν τους πείτε. Οι καβγάδες για τα οφέλη της μάσκας ή των εμβολίων πιθανότατα δεν θα τους μεταπείσουν.

Αλλάξτε θέμα: Βρείτε θέματα στα οποία συμφωνείτε τον συνομιλητή σας για να διατηρήσετε το αίσθημα προσωπικής επαφής. Αν κάποιος επιμένει να σας ζαλίζει με αστήρικτες θεωρίες, απλά πείτε του ευγενικά ότι θα προτιμούσατε να συζητήσετε κάτι άλλο.

Όσον αφορά τη δική σας προστασία από την παραπληροφόρηση και τις θεωρίες συνωμοσίας (για την πανδημία ή άλλα θέματα), οι ειδικοί συνιστούν τα εξής:

Διευρύνετε τις πηγές ενημέρωσής σας: Μια ποικιλία διαφορετικών μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι ο καλύτερος τρόπος ουσιαστικής ενημέρωσης και αποφυγής των παγίδων. Μην βασίζεστε αποκλειστικά στα κοινωνικά μέσα για την ενημέρωσή σας.

Διασταυρώστε τις πηγές: Ελέγξτε ποιος έγραψε τι και δηλώσεις τίνος επικαλείται. Υπάρχουν ονόματα στο άρθρο. Έχουν οι συντάκτες εμπειρία ή αξιώματα που προσδίδουν αξιοπιστία στα λεγόμενά τους; Υπάρχουν αναφορές στην αντίθετη άποψη; Δείξτε ιδιαίτερη προσοχή στις πληροφορίες που υποτίθεται πως έρχονται «από μέσα», στις ανώνυμες αναρτήσεις και όσους παρουσιάζουν απλές φήμες ως πραγματικότητα. Επίσης, ελέγξτε τις ημερομηνίες: η παραπληροφόρηση συχνά βασίζεται σε παλιές φωτογραφίες ή αναρτήσεις που εμφανίζονται ως καινούργιες.

Προσοχή στο περιεχόμενο που απευθύνεται στο συναίσθημα: Οι συνωμοσιολόγοι συχνά εκμεταλλεύονται τον θυμό, τον φόβο ή άλλα συναισθήματα. Αντιμετωπίστε με επιφυλακτικότητα το περιεχόμενο με συναισθηματικά φορτισμένη γλώσσα, ή τις αναρτήσεις που δείχνουν να σχεδιάστηκαν για να σας εκνευρίσουν.

Διασταυρώστε τους τραβηγμένους ισχυρισμούς: Αν διαβάσετε κάτι που μοιάζει υπερβολικά καλό ή υπερβολικά κακό για να είναι αληθινό, ελέγξτε αν επιβεβαιώνεται από άλλα μέσα. Αν πρόκειται για σημαντική ιστορία, θα πρέπει να επιβεβαιώνεται από άλλα μέσα. Οι ακραίοι ισχυρισμοί που εμφανίζονται μόνο σε έναν δικτυακό τόπο ή μία ανάρτηση είναι άκρως ύποπτοι.