Την Τρίτη, 6 Απριλίου, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον πρέσβη της Κίνας προκειμένου να του επιδώσει διάβημα για τα επιθετικά – όπως ισχυρίζεται – σχόλιά του που αφορούσαν την Μεράλ Ακσενέρ, επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου Καλού Κόμματος, και τον δήμαρχο της πρωτεύουσας (και επίσης αντίπαλο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ), Μανσούρ Γιαβάς.

Την αντίδραση της Άγκυρας προκάλεσαν τα μηνύματα των δύο πολιτικών στο Twitter στα οποία έκαναν λόγο για την άγρια καταστολή της μειονότητας των Ουιγούρων από τις κινεζικές δυνάμεις, στην εξέγερση του 1990. «Η αυτόνομη περιοχή των Ουιγούρων στην Σιντζιάνγκ αποτελεί τμήμα της κινεζικής επικράτειας. Είναι κάτι διεθνώς αναγνωρισμένο και αναμφισβήτητο», ανέφερε το επίμαχο σχόλιο της πρεσβείας, προσθέτοντας ότι «η κινεζική πλευρά διατηρεί το δικαίωμα κάθε νόμιμης απάντησης».

Η αλήθεια είναι ότι το «θερμό επεισόδιο» φάνηκε να προκαλεί έκπληξη σε αρκετούς. Κυρίως, σε όσους είχαν διαπιστώσει τους εξαιρετικά χαμηλούς τόνους που είχαν επιλέξει εδώ και αρκετό καιρό η Άγκυρα και προσωπικά ο Ταγίπ Ερντογάν στο ζήτημα των «συγγενών» τους (πολιτιστικά, εθνοτικά και θρησκευτικά) Ουιγούρων.

Σχέδια για «άξονα»

Όλοι αυτοί θεωρούσαν ότι η παραπάνω στάση οφειλόταν στο γεγονός ότι στη ζυγαριά του «σουλτάνου» βάραιναν πολύ περισσότερο οι φιλοδοξίες του για την οικοδόμηση ενός «άξονα» με το Πεκίνο, που θα καλύπτει πολλά επίπεδα – οικονομία και εμπόριο, στρατιωτική και διαστημική συνεργασία, ακόμη και εμβόλια.

Ειδικά όσον αφορά στο τελευταίο, αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι καλές επιδόσεις της Τουρκίας στους εμβολιασμούς, καθώς έχει καταφέρει να χορηγήσει τουλάχιστον μία δόση σε περίπου 18 εκατομμύρια πολίτες της (σε σύνολο 85 εκατομμυρίων) οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα κινεζικά εμβόλια.

Η κατάσταση, όμως, φαίνεται πως έχει αλλάξει το τελευταίο διάστημα και τα σύννεφα έχουν αρχίσει να σκιάζουν τις διμερείς σχέσεις. Αναδεικνύοντας, ταυτόχρονα, τα όρια της «διπλωματίας των εμβολίων» που με έχει υιοθετήσει το Πεκίνο και εφαρμόζει με επιτυχία – τουλάχιστον μέχρι σήμερα.

Στον αέρα το πρόγραμμα εμβολιασμών

«Η εκστρατεία των εμβολιασμών έχει κολλήσει, κάτι που γιατροί και αξιωματούχοι στην Τουρκία αποδίδουν στις καθυστερήσεις όσον αφορά στις παραδόσεις από την κινεζική Sinovac. Την περασμένη εβδομάδα, μεγάλο μέρος του τεράστιου εμβολιαστικού δικτύου που έχει στηθεί στην Τουρκία ουσιαστικά διέκοψε τη λειτουργία του, με νοσοκομεία και κλινικές να αναγκάζονται να διώχνουν όσους προσέρχονταν, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ιατρικής Ομοσπονδίας της Τουρκίας, Κορούρ Φιντσαντσί. Όπως είπε, μάλιστα, δεν ήταν η πρώτη φορά που γινόταν κάτι τέτοιο, εξαιτίας της έλλειψης δόσεων», αναφέρεται σε σχετικό ρεπορτάζ της Washington Post.

Όπως σημειώνει η εφημερίδα, «η Αίγυπτος έχει λάβει μόνο ένα μικρό ποσοστό των δόσεων που έχει παραγγείλει από την Κίνα, η Βραζιλία (που έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο επιβεβαιωμένο αριθμό θανάτων από Covid παγκοσμίως) παρακαλεί την Κίνα να της στείλει περισσότερες δόσεις, ενώ η Τουρκία απαιτεί απλώς να παραλάβει αυτά που της έχουν υποσχεθεί».

Υπενθυμίζεται πως η χώρα είχε υπογράψει συμφωνία για 20 εκατ. δόσεις με την Sinovac το περασμένο φθινόπωρο, προτού καν το εμβόλιο λάβει έγκριση, ενώ σύντομα αύξησε την παραγγελία σε 100 εκατομμύρια. Όμως, οι καθυστερήσεις απειλούν να τινάξουν στον αέρα το πρόγραμμα, προκαλώντας την εμπλοκή του ίδιου του Ερντογάν.

«Στη διάρκεια ενός ταξιδιού που πραγματοποίησε στην Τουρκία τον περασμένο μήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, ο Ερντογάν προχώρησε στην ασυνήθιστη ενέργεια να δημοσιοποιήσει τη δυσφορία στις τάξεις της κυβέρνησής του. Επέκρινε το Πεκίνο, σημαντικό εμπορικό εταίρο, για τη μη παράδοση ούτε καν του πρώτου μέρους της παραγγελίας, που αφορούσε 50 εκατ. δόσεις οι οποίες «θα έπρεπε να είναι εδώ μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου», σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Washington Post.

Το επόμενο βήμα

Υπό αυτό το πρίσμα, δεν αποκλείεται το επόμενο διάστημα να δούμε τους Τούρκους να αμφισβητούν και την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Sinovac, έστω κι αν μέχρι σήμερα έχουν διαβεβαιώσει και για τα δύο, με βάση τα εκατομμύρια των δόσεων που έχουν χορηγηθεί. Σιγά, άλλωστε, μην κολώσει ο Ερντογάν να αλλάξει στάση!

Την ίδια στιγμή, βεβαίως, είναι πιθανό και οι Κινέζοι να εκβιάζουν μέσω του εμβολίου προκειμένου να πάρουν κάποια πολύτιμα γι’ αυτούς ανταλλάγματα, σε άλλο επίπεδο. Ειδικά τώρα, που η Άγκυρα τείνει εκ νέου χείρα φιλίας προς τις ΗΠΑ, οι οποίες είναι έτοιμες να τα σπάσουν με την Κίνα…

Headlines