Η ανακοίνωση της λίστας του περιοδικού «Forbes» με τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη επιβεβαίωσε ότι, παρά την οικονομική ύφεση που προκάλεσαν τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία, εντάθηκε η άνιση συγκέντρωση πλούτου, την ώρα που η υγειονομική έκτακτη ανάγκη υπογραμμίζει καθημερινά ότι η ανισότητα δεν είναι ένα στατιστικό μέγεθος, αλλά μια υπόθεση ζωής και θανάτου. Ενα κλάσμα του πλούτου που συγκεντρώνουν οι πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη – αρκεί να αναλογιστούμε ότι το σύνολο της περιουσίας των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη ανήλθε σε 13,1 τρισεκατομμύρια δολάρια και των 10 πλουσιότερων σε 1,15 τρισεκατομμύρια δολάρια – θα αρκούσε για να καλύψει τόσο το κόστος εμβολιασμού για την πανδημία παγκοσμίως όσο και σημαντικό μέρος από τις κοινωνικές επιπτώσεις της.
Η συνηθέστερη αιτιολόγηση της ακραία άνισης συγκέντρωσης πλούτου είναι ότι εντάσσεται σε ένα σύνολο οικονομικών συμπεριφορών και πρακτικών που υποστηρίζουν αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε «ανάπτυξη», θεωρούμενη κυρίως ως οικονομική μεγέθυνση, που με τη σειρά της επιτρέπει ένα μέρος αυτού του πλούτου να καταλήγει στην κοινωνία. Βέβαια αυτό παραπέμπει σε μια ιδιότυπη νομιμοποίηση της απληστίας ως μιας τελικά ενάρετης οικονομικής λογικής, εφόσον συνεισφέρει στην αύξηση του κοινωνικού πλούτου, ιδίως από τη στιγμή που μια εκδοχή καπιταλισμού, που προϋποθέτει μια εκδοχή απληστίας ως κίνητρο οικονομικής συναλλαγής (η επιχειρηματικότητα άνευ κέρδους θα φάνταζε λογική αντίφαση), ορίστηκε ως αναπόδραστος ιστορικός ορίζοντας.

Η συχνά προβαλλόμενη διαπίστωση ότι μειώνεται παγκοσμίως μια στατιστική εκδοχή απόλυτης φτώχειας δεν μπορεί να παραβλέψει ότι από εκεί και πέρα η πραγματική ανισότητα αυξάνεται και ότι μεγαλώνουν τα κοινωνικά χάσματα που διαπερνούν τις κοινωνίες αλλά και τον πλανήτη συνολικά. Την ίδια ώρα η υπερσυγκέντρωση ιδιωτικού πλούτου σε συνδυασμό με τη δαιμονοποίηση της αναδιανομής γεννούν ερωτήματα για τη δυνατότητα να βρεθούν και να κινητοποιηθούν οι αναγκαίοι πόροι για προκλήσεις όπως είναι η ταυτόχρονη αντιμετώπιση της επικείμενης κλιματικής καταστροφής και του αναπτυξιακού ελλείμματος μεγάλου μέρους του πλανήτη.

Headlines