Foreign Policy : «Δώρο εξ ουρανού για τον Ερντογάν το μανιφέστο των απόστρατων ναυάρχων»

Χείρα βοηθείας στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τις βλέψεις του για την επανεκλογή του χαρακτηρίζει το Foreign Policy την επιστολή που υπέγραψαν το περασμένο Σάββατο 103 απόστρατοι ναύαρχοι στην Τουρκία.

Όπως σημειώνει ο αναλυτής Στίβεν Κουκ της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Council on Foreign Relations στο άρθρο του, ο τρόπος με τον οποίο ο Τούρκος πρόεδρος και συνεργάτες του έσπευσαν να παρουσιάσουν ως απόπειρα πολιτικού πραξικοπήματος την επιστολή μπορεί να σηματοδότησε τον καίριο παράγοντα που δίνει τη δυνατότητα στον Ερντογάν να επιστρέψει στο παιχνίδι τουλάχιστον στην εσωτερική πολιτική σκηνή.

Με τη διακήρυξη του Σαββάτου οι απόστρατοι ναύαρχοι κατήγγειλαν την κουβέντα που έχει ανοίξει στην Τουρκία για το κατά πόσον θα πρέπει να αποσυρθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ του 1936, που ρυθμίζει το καθεστώς διέλευσης πολεμικών πλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια και κατηγόρησαν την κυβέρνηση Ερντογάν για προσπάθεια ισλαμοποίησης των ενόπλων δυνάμεων με αφορμή μια φωτογραφία που διέρρευσε κι απεικονίζει έναν Τούρκο εν ενεργεία ναύαρχο να προσεύχεται φορώντας σαρίκι.

Ό,τι κι αν αποσκοπούσαν με το μανιφέστο τους – είτε να στείλουν ένα μήνα σε ομοφρονούντες αξιωματικούς εν ενεργεία, είτε απλώς να διατυπώσουν τις διαφωνίες τους, τελικά το θέμα κατέληξε προς όφελος του Ερντογάν, αφού το χρησιμοποιεί για να συσπειρώσει τη βάση του στην προσπάθειά του να εξασφαλίσει τη νίκη του κόμματός του, του AKP στις εκλογές του 2023, σημειώνει το άρθρο του Foreign Policy.

Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι προσπάθειες του Ερντογάν να αγγίξει δύο φορές τους τελευταίους μήνες τις ευαισθησίες των συντηρητικών του ψηφοφόρων για θέματα που αφορούν την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, πρώτα στη διάρκεια των διαδηλώσεων κατά του πρύτανη που ο ίδιος διόρισε στο Πανεπιστήμιο Bogazici της Κωνσταντινούπολης και στη συνέχεια κατά τις διαδηλώσεις για την αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών από τη βία.

Ένα 24ωρο πριν την αποχώρηση αυτή ο Ερντογάν διόρισε τον εκλεκτό του, Σαχάπ Καβτζίογλου ως αντικαταστάτη στη θέση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας τον Νατζί Αγκμπάλ, επειδή αποφάσισε να αυξήσει τα επιτόκια όπως απαιτεί μια «υγιής νομισματική πολιτική», υπογραμμίζει ο αναλυτής.

Μια τρίτη σημαντικότατη εξέλιξη ήταν η εισήγηση του εισαγγελέα του ανώτατου δικαστηρίου της Τουρκίας για τη διάλυση του αριστερού φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) που έχει «ευρύτερη απήχηση μολονότι ο Τύπος το παρουσιάζει να έχει μόνον κουρδική βάση», αναφέρει το άρθρο.

Το HDP, που κατηγορείται για σχέσεις με το PKK, είχε αποσπάσει το 2015 το 13% των ψήφων και 79 έδρες στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση βάζοντας εμπόδια στο AKP να σχηματίσει κυβέρνηση. Εκείνη την εποχή ο Ερντογάν σαμποτάρισε τις προσπάθειες συγκρότησης κυβέρνησης συνασπισμού αναγκάζοντας τη χώρα να ξαναπάει σε εκλογές τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. «Έκτοτε ο Ερντογάν προσπαθεί να αποκεφαλίσει το HDP», τονίζει ο Στίβεν Κουκ.

Ο δημοφιλής πρώην επικεφαλής του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, βρίσκεται στη φυλακή από τον Νοέμβριο του 2016 βάσει πολιτικά υποκινούμενων κατηγοριών, όπως έκρινε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μαζί με τον συμπρόεδρο Φιγκέν Γιουκσεντάγ και αρκετούς βουλευτές του κόμματος, ενώ πρόσφατα, αφαιρέθηκε η βουλευτική ασυλία από άλλο ένα σημαίνον στέλεχος του HDP, τον Ομέρ Φαρούκ Γκεργκεγλίογλου, που κατέληξε στη φυλακή κατηγορούμενος για τρομοκρατική προπαγάνδα λόγω παλαιότερων αναρτήσεών του στο Twitter.

«Είναι σαφές», αναφέρει το άρθρο, «ότι ο Τούρκος ηγέτες ανησυχεί για το HDP και την ικανότητά του να προσελκύσει ικανό αριθμό ψήφων ώστε να εμποδίσει γι’ άλλη μια φορά το AKP να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία το 2023».

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις καταγράφουν μια πτώση κάτω από το 50% της πρόθεσης ψήφου για το AKP και τους ακροδεξιούς συμμάχους του του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP). Και μολονότι όλες οι μέχρι τώρα κινήσεις του Ερντογάν δεν φάνηκαν να αποδίδουν τα αναμενόμενα για την αναστροφή του αρνητικού κλίματος, το μανιφέστο των απόστρατων ναυάρχων του ήρθε «ως δώρο εξ ουρανού», αναφέρει, σημειώνοντας ότι οι δύο επιλογές που έχουν σε αυτή τη φάση στην Τουρκία είναι ή να ταχθούν με τον Ερντογάν ή με τους «συνωμότες».