Τα… μυστήρια του «sofagate» – Ερντογάν vs EE και Μισέλ vs φον ντερ Λάιεν

Στις Βρυξέλλες πνέουν μένεα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν για την προσβολή απέναντι στην ΕΕ και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στη Ρώμη γνωρίζουν ένα διαφορετικό Μάριο Ντράγκι, που δεν διστάζει να χαρακτηρίσει «δικτάτορα» τον πρόεδρο της Τουρκίας. Και στο Βερολίνο εξακολουθούν να σφυρίζουν αδιάφορα και να τηρούν ίσες αποστάσεις, για να μη χάσουν από φίλη την Τουρκία.

Την ίδια στιγμή, στην Άγκυρα, διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους πως ουδεμία ευθύνη φέρουν για το περίφημο «σκάνδαλο του καναπέ», γνωστό και ως «sofagate». Απορρίπτουν δε ως τουλάχιστον κακόβουλες και υποβολιμαίες τις κατηγορίες περί «μισογυνισμού» του προέδρου της χώρας.

Κάναμε ό,τι μας ζήτησαν!

«Εμείς αποδεχτήκαμε τα αιτήματα των Ευρωπαίων όσον αφορά στο πρωτόκολλο», δήλωσε ο ίδιος ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία δεν ζήτησε διαφορετική διάταξη των θέσεων, υποθέσαμε πως οι δύο προσκεκλημένοι μας θα τα είχαν συμφωνήσει μεταξύ τους», δήλωσε στον ανταποκριτή της ιταλικής la Repubblica τουρκική κυβερνητική πηγή.

Ένας άλλος Τούρκος αξιωματούχος, από την πλευρά του, επιχείρησε να… μπήξει και να στρίψει το μαχαίρι του σε μια πληγή που ήδη υπάρχει στις Βρυξέλλες. Αποδίδοντας τα όσα συνέβησαν στο παλάτι την περασμένη Τρίτη στη «ζηλοτυπία» ανάμεσα στην φον ντερ Λάιεν και τον Σαρλ Μισέλ, υπενθύμισε σε πολλούς αυτό που φαίνεται πως ήδη γνώριζαν: Τον ανταγωνισμό και την έλλειψη αμοιβαίου σεβασμού ανάμεσα στον Βέλγο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τη Γερμανίδα ομόλογό του της Κομισιόν.

Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, εκείνοι που λένε πως εάν οι σχέσεις των δύο ήταν διαφορετικές, τότε ο Μισέλ θα αντιδρούσε διαπιστώνοντας την αμηχανία της φον ντερ Λάιεν, ζητώντας μια ισότιμη θέση δίπλα του γι’ αυτήν. Αντιθέτως, όπως σημειώνουν, συμπεριφέρθηκε σαν να μην συμβαίνει τίποτα…

Οι υπεύθυνοι για το πρωτόκολλο

Την καχυποψία ενισχύει το – επιβεβαιωμένο – γεγονός ότι στην προετοιμασία του τυπικού μέρους της επίσκεψης των δύο Ευρωπαίων αξιωματούχων στην Άγκυρα και της συνάντησής τους με τον Ερντογάν δεν συμμετείχε ουδείς άλλος πέραν του αρμόδιου τμήματος που υπάγεται στις υπηρεσίες του Μισέλ. Ήταν απόντες, δηλαδή, τόσο το αντίστοιχο τμήμα της Κομισιόν όσο και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Τουρκία, Νίκολαους Μέγιερ-Λάντρουτ.

Ό,τι έγινε, λοιπόν, ήταν σε γνώση τους – ή μήπως όχι; Κατηγορηματικά όχι, λέει ο διευθυντής πρωτοκόλλου του Συμβουλίου, Ντομινίκ Μαρό. Προσθέτει, μάλιστα, ότι δεν θα μπορούσε να συμβαίνει διαφορετικά, καθώς οι Τούρκοι δεν επέτρεψαν ούτε στον ίδιο ούτε σε κανένα άλλο μέλος της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας να εισέλθει νωρίτερα στον χώρο της συνάντησης κορυφής και να ελέγξει εάν και κατά πόσο όλα ήταν εν τάξει.

Η εικόνα περιπλέκεται περισσότερο από τον ισχυρισμό του διπλωματικού συμβούλου της φον ντερ Λάιεν, Φερνάντο Άντερσεν Γκιμαράες, ότι μόνο κατά τύχη αποτράπηκαν τα χειρότερα. Κι αυτό διότι, όπως είπε σύμφωνα με το Politico, όταν ο ίδιος εισήλθε στην αίθουσα όπου επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το γεύμα εργασίας, διαπίστωσε πως η θέση που είχε προβλεφθεί για την πρόεδρο της Κομισιόν αντιστοιχούσε σε ένα απλό σύμβουλο του Μισέλ – κάτι που τελικά άλλαξε μετά από παρέμβασή του.

Βαβέλ οι θεσμοί της ΕΕ

Τι συνέβη, λοιπόν, στην πραγματικότητα; Ήταν ο Ερντογάν που έστησε παγίδα στους Ευρωπαίους κι αυτοί έπεσαν μέσα; Ή μήπως έγινε χωρίς να το θέλει συνένοχος σε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσά τους δύο προέδρους της ΕΕ;

Την ακριβή απάντηση ίσως αργήσουμε να την μάθουμε, καθώς όλοι επιμένουν στην δική τους εκδοχή. Σίγουρα, πάντως, η κατάσταση στην ΕΕ κάθε άλλο παρά καλή είναι. Εκτός των άλλων, οι αρμοδιότητες ανάμεσα στους διάφορους θεσμούς είναι τόσο μπλεγμένες και οι ανταγωνισμοί τόσο έντονοι, που όποιος «τρίτος» θέλει να το εκμεταλλευτεί έχει κάθε δυνατότητα να το κάνει.

Σκεφτείτε το εξής, για του λόγου το αληθές: Η θέση του Μισέλ αντιστοιχεί σε αυτή ενός προέδρου ενός κράτους ενώ της φον ντερ Λάιεν ισοδυναμεί με ενός πρωθυπουργού. Όμως, η Τουρκία διαθέτει μόνο πρόεδρο και όχι πρωθυπουργό.

Είπατε κάτι;