Η Τεχεράνη ορκίζεται να εκδικηθεί το «ισραηλινό σαμποτάζ» στις φυγοκέντρους ουρανίου

Το καθεστώς του Ιράν απείλησε τη Δευτέρα με αντίποινα για την έκρηξη που επηρέασε τις υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, η οποία όπως όλα δείχνουν προκλήθηκε από δολιοφθορά των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπένζαμιν Νετανιάχου αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις υποψίες, υποστήριξε όμως ότι το Ιράν συνεχίζει να προσπαθεί να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, κάτι που όπως προειδοποίησε δεν θα γίνει «ποτέ» αποδεκτό από το Ισραήλ.

Η Τεχεράνη κατηγορεί το Ισραήλ ότι προσπαθεί να δυναμιτίσει τις διαπραγματεύσεις για αναβίωση της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό όπλο του Ιράν, από την οποία απέσυρε τις ΗΠΑ το 2015 ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ ουδέποτε αποδέχτηκε τη συμφωνία θεωρώντας την υπερβολικά ήπια.

Αντιδρώντας στις νέες οικονομικές κυρώσεις που επέβαλε ο Τραμπ, το Ιράν ξανάρχισε να παράγει εμπλουτισμένο ουράνιο πέρα από το όριο που προέβλεπε η συμφωνία. Η ιρανική κυβέρνηση επιμένει ότι το εμπλουτισμένο ουράνιο προορίζεται για αντιδραστήρες παραγωγής ενέργειας, όμως η Δύση ανησυχεί ότι πρόκειται για συγκεκαλυμμένη προσπάθεια ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Τι συνέβη στη Νατάνζ

Το περιστατικό της Κυριακής, επισημαίνει το Reuters, συνέβη μόλις μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του Ιράν ότι αναβαθμίζει την υπόγεια εγκατάσταση της Νατάνζ με φυγοκέντρους νέας τεχνολογίας.

Οι φυγόκεντροι χρησιμοποιούνται για την απομόνωση του σχάσιμου ισότοπου ουράνιο-235 από το άχρηστο ισότοπο U-238 που αντιστοιχεί στο 99% του φυσικού μεταλλεύματος ουρανίου.

Η μυστηριώδης έκρηξη στο κεντρικό σύστημα ηλεκτροδότησης φαίνεται ότι επηρέασε τη λειτουργία φυγοκέντρων πριν ενεργοποιηθεί το εφεδρικό σύστημα ενέργειας.

Σύμφωνα με πολυάριθμες αναφορές στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, επρόκειτο για επιχείρηση δολιοφθοράς την οποία έφερε με επιτυχία εις πέρας η ισραηλινή μυστική υπηρεσία Μοσάντ.

Η Τεχεράνη έκανε λόγο για «πυρηνική τρομοκρατία» και κατηγόρησε το Ισραήλ, τον μεγαλύτερο εχθρό του.

«Όλες οι φυγόκεντροι που τέθηκαν εκτός λειτουργίας ανήκαν στον τύπο IR-1» δήλωσε εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, αναφερόμενος στην πρώτη γενιά φυγοκέντρων που χρησιμοποιεί το Ιράν.

«Μπορώ πάντως να σας διαβεβαιώσω ότι το Ιράν θα αντικαταστήσει τις κατεστραμμένες φυγοκέντρους εμπλουτισμού με νέο, προηγμένο μοντέλο» είπε.

Οι σύγχρονες φυγόκεντροι, εξηγεί το Reuters, εμπλουτίζουν το ουράνιο πολύ ταχύτερα και η λειτουργία τους δεν επηρεάζεται τόσο από τυχόν διακοπές ηλεκτροδότησης.

Η συμφωνία του 2015 επιτρέπει τη λειτουργία περίπου 5.000 φυγοκέντρους IR-1, όμως στη Νατάνζ λειτουργούν πλέον και εκατοντάδες προηγμένα μοντέλα όπως το IR-2m.

«Εκδίκηση στους Σιωνιστές»

Μία μέρα μετά την επίθεση, ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ κατηγόρησε το Ισραήλ: «Οι Σιωνιστές θέλουν να πάρουν εκδίκηση για την πρόοδο που σημειώνουμε προκειμένου να αρθούν οι κυρώσεις […] Δεν θα πέσουμε στην παγίδα τους […] Δεν θα επιτρέψουμε σε αυτή την ενέργεια δολιοφθοράς να επηρεάσουν τις πυρηνικές διαπραγματεύσεις».

«Θα εκδικηθούμε όμως τους Σιωνιστές» προειδοποίησε.

Οι διαπραγματεύσεις για την αναβίωση της διεθνούς συμφωνίας JCPOA, στην οποία συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Βρετανία, η ΕΕ και η Γερμανία, αναμένεται να συνεχιστούν την Τετάρτη στη Βιέννη.

Προηγούμενα σαμποτάζ

Η τελευταία επιχείρηση δολιοφθοράς έρχεται να προστεθεί σε μια λίστα ανάλογων παρεμβάσεων την τελευταία δεκαετία.

Πέρυσι τον Ιούλιο, το Ιράν κατηγόρησε το Ισραήλ για πυρκαγιά που ξέσπασε στις εγκαταστάσεις της Νατάνζ.

Πιο αποτελεσματική ήταν το 2010 η επίθεση με τον ιό υπολογιστών Stuxnet, ο οποίος έθεσε εκτός λειτουργίας μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεων εμπλουτισμού. Ο ιός πιστεύεται ευρέως ότι αναπτύχθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ.