Το μεγάλο «παζάρι» ΗΠΑ-ΕΕ για Ουκρανία, Αφγανιστάν, Nord Stream 2

Στις Βρυξέλλες επιστρέφει σήμερα, για δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν. Αυτή τη φορά, μάλιστα, θα βρίσκεται μαζί του και ο υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν, αναβαθμίζοντας περαιτέρω τη σημασία των συναντήσεων που θα έχουν οι δύο κορυφαίοι Αμερικανοί παράγοντες με τους εταίρους τους από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Στο «μενού» των συζητήσεων θα βρίσκονται δύο θέματα που αυτή την περίοδο «καίνε», αν και για διαφορετικούς λόγους: Η Ουκρανία και το Αφγανιστάν.

Στο πρώτο από τα δύο, όπως είναι γνωστό, εδώ και αρκετές εβδομάδες παρατηρείται αναζωπύρωση των συγκρούσεων ανάμεσα στον ουκρανικό στρατό και τους φιλορώσους αυτονομιστές, ενώ η Μόσχα συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό στρατευμάτων και τεράστια δύναμη πυρός στα σύνορα. Οι εξελίξεις αυτές κάνουν αρκετούς να μιλούν για νέο γύρο στον εμφύλιο, ο οποίος έχει σταματήσει με την εκεχειρία του 2015 – έστω κι αν όλες οι πλευρές δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν κάτι τέτοιο.

Όσο για το Αφγανιστάν, επίδικο είναι η μετάβαση προς ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, που θα επιτρέψει την επίσημη συμμετοχή και των Ταλιμπάν – οι οποίοι απέδειξαν, για μια ακόμη φορά, ότι ουδείς είναι σε θέση να τους «ξεριζώσει» από τη χώρα. Η διαδικασία αυτή (που όλα δείχνουν πως θα προχωρήσει με την Τουρκία να αναλαμβάνει αναβαθμισμένο ρόλο) θα επιτρέψει και την αποχώρηση των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων – έστω και αν αυτό αποκλείεται να συμβεί την 1^η Μαΐου, όπως είχε δεσμευτεί ο Τραμπ.

Ποιος είναι το αφεντικό;

Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει πλέον τη συνεννόηση και τον συντονισμό με τους Ευρωπαίους στα μεγάλα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ, οι μονομερείς αποφάσεις του οποίου προκαλούσαν συχνά έντονες αντιδράσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Αυτό, βεβαίως, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως η αμερικανική πλευρά θα εγκαταλείψει την πρωτοκαθεδρία της και το προνόμιο να έχει τον τελευταίο και αποφασιστικό λόγο. Το πιθανότερο, μάλιστα, είναι ότι οι πιέσεις προς τους Ευρωπαίους θα ενταθούν, καθώς τα πράγματα δεν θα είναι πια «άσπρο-μαύρο», κάτι που τους επέτρεπε να παίρνουν πιο εύκολα καθαρές θέσεις και να προχωρούν βήμα-βήμα προς τη χειραφέτησή τους από τον «μεγάλο αδελφό».

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πολύ απλά, ότι οι κατευθύνσεις που έχουν δώσει οι δύο ισχυροί της ΕΕ, Βερολίνο και Παρίσι, για ενίσχυση της «ευρωπαϊκής ταυτότητας» σε όλα τα επίπεδα (εξωτερική πολιτική, πολεμική βιομηχανία, διάστημα κ.λπ) θα δοκιμαστούν στην πράξη, όπου και θα αποδειχθεί εάν και κατά πόσο είναι βιώσιμες.

Ο «γρίφος» του Nord Stream 2

Αναμφίβολα δε, ένα από τα ζητήματα που θα κριθεί το παραπάνω στοίχημα θα είναι αυτό του Nord Stream 2. Η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου που συνδέει απευθείας τη Ρωσία με τη Γερμανία μέσω Βαλτικής, παρακάμπτοντας την «διακεκαυμένη ζώνη» της Ουκρανίας, έχει αναδειχθεί περίπου σε casus belli για τις ΗΠΑ, που επιμένουν στην μη ολοκλήρωσή του – έστω κι αν απομένει μόλις 5% των έργων για να συμβεί αυτό.

Μέχρι πού είναι διατεθειμένη η Ουάσιγκτον να πιέσει τους Ευρωπαίους και ειδικά τους Γερμανούς; Πόσο θα επιμείνει το Βερολίνο στα σχέδιά του και τι στάση θα τηρήσει το Παρίσι; Μήπως όλα θα παγώσουν μέχρι τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, που ενδέχεται να φέρουν σε θέση οδηγού κόμματα που είναι αντίθετα με τον Nord Stream 2;

Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα, λοιπόν, για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι τόσο επιθυμούσαν την παρουσία στον Λευκό Οίκο του Τζο Μπάιντεν.