Περί ευτυχίας

Η αφορμή ήταν μια φράση που είπε στον Πρωθυπουργό ο Στάθης Καλύβας («Το διακύβευμα για τα επόμενα 100 χρόνια θα είναι η ευτυχία»), θα μπορούσε να είναι όμως και το πολυσυζητημένο βιβλίο του Γιάννη Βούλγαρη («Ελλάδα: μια χώρα παραδόξως νεωτερική»). Σε κάθε περίπτωση, μιλώντας τις προάλλες στον διευθυντή του «Βήματος», ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε στην πολιτική συζήτηση έναν μη πολιτικό όρο, τονίζοντας ότι «η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει την ευτυχία του μέλλοντος».

Η κυβερνητική εκπρόσωπος επανέφερε αυτή την εβδομάδα το θέμα, αλλά από την αντίθετη πλευρά του. Απαντώντας στις αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση της πανδημίας, η Αριστοτελία Πελώνη χαρακτήρισε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «μια φωνή μιζέριας». Οι πολίτες βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ, είπε, «και αυτό τον τρομάζει. Γιατί έτσι έχει μάθει να πολιτεύεται. Στο σκοτάδι».

Φως και σκοτάδι, ευτυχία και μιζέρια: δεν πρόκειται για μια φιλοσοφική συζήτηση, αλλά για μια σχεδόν «μεταπολιτική» αντιπαράθεση με στόχο να πειστεί η κοινή γνώμη ότι το ένα κόμμα επενδύει στην ελπίδα και το άλλο στην καταστροφή. Μεταπολιτική, αλλά όχι αυθαίρετη, αφού είναι αλήθεια ότι η συριζαϊκή αντιπολίτευση έχει πολλά στοιχεία καταστροφολογίας. Η οικονομία καταρρέει, στα εθνικά θέματα μαζεύουμε ήττες, στο ζήτημα των ατομικών ελευθεριών βρισκόμαστε μεταξύ της Ουγγαρίας και της Τουρκίας και στο μέτωπο της Covid-19 είμαστε από τους τελευταίους της Ευρώπης. Ο μόνος λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ζητάει «εδώ και τώρα εκλογές» είναι μήπως εισακουστεί.

Η απάντηση στη μιζέρια είναι όμως πράγματι η διεκδίκηση της ευτυχίας; Οταν ρωτήθηκε σχετικά η Ντόρα Μπακογιάννη στη διάρκεια μιας πρόσφατης συζήτησης που οργάνωσε ο Economist, αναφέρθηκε σχεδόν με νοσταλγία στην ευτυχέστερη χώρα του κόσμου, το Μπουτάν (που εκτός όλων των άλλων έχει καταφέρει να εμβολιάσει το 60% του πληθυσμού του, ξεπερνώντας ακόμη και το Ισραήλ). Ενας βασιλιάς αυτής της χώρας επινόησε πριν από μισό αιώνα την «ακαθάριστη εγχώρια ευτυχία», ενώ τα τελευταία χρόνια το καθεστώς προσπαθεί να προωθήσει και ένα είδος ευτυχισμένης οικονομίας, που βασίζεται στην αειφόρο ανάπτυξη, την υπεράσπιση των πολιτισμικών αξιών, την προστασία του περιβάλλοντος και τη χρηστή διοίκηση. Not bad.

O Eυάγγελος Βενιζέλος, αντιθέτως, ζητά από τον Πρωθυπουργό να εγκαταλείψει το ταχύτερο το θέμα αυτό γιατί θα μας οδηγήσει σε αδιέξοδο. «Ο ελληνικός λαός είναι στις μετρήσεις ο δυστυχέστερος λαός του κόσμου», είπε στην ίδια εκείνη συζήτηση. «Είναι ανικανοποίητος, θεωρεί ότι ζει στο περιθώριο, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ονομάζουμε «ελληνικό παράδεισο». Αυτό είναι μία αυτοπρόσληψη, η οποία καθηλώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη χώρα και σ’ αυτήν συντελούν τα πολιτικά κόμματα και όσοι παράγουν δημόσιο λόγο».

O Καλύβας άναψε πάλι φωτιές. Κι αυτή τη φορά για την ανάγνωση όχι του παρελθόντος, αλλά του μέλλοντος.