To 2017 στη Μάλτα η δημοσιογράφος και μπλόγκερ Δάφνη Καρουάνα Γκαλίσια δολοφονείται με εκρηκτικό μηχανισμό που είχε τοποθετηθεί στο αυτοκίνητό της. Ερευνούσε πιθανή εμπλοκή κυβερνητικών κύκλων σε κυκλώματα διαφθοράς και μαύρου χρήματος.

Το 2018 στη Σλοβακία ο δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ και η μνηστή του, Μαρτίνα Κουσνίροβα, εκτελούνται εν ψυχρώ μέσα στο σπίτι τους. Ο ιδρυτής και επικεφαλής του ενημερωτικού πόρταλ aktuality.sk είχε κάνει λόγο για διασυνδέσεις κυβερνητικών στελεχών με τη μαφία. Τώρα η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ αφήνει και πάλι άφωνη την Ευρώπη. Όλοι γνωρίζουν ότι και ο Έλληνας δημοσιογράφος διερευνούσε πιθανές επαφές κρατικών αξιωματούχων με το οργανωμένο έγκλημα.

Μιλώντας στη Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF) η Γιουλιάνε Ματέι, εκπρόσωπος της οργάνωσης «Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα» (RSF), επισημαίνει: «Ήταν πάντα επικίνδυνη για τους δημοσιογράφους η προσπάθειά τους να αποκαλύψουν κυκλώματα διαφθοράς, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Λατινική Αμερική, για παράδειγμα. Η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ ήταν η τέταρτη μέσα σε τέσσερα χρόνια στην Ευρώπη. Τουλάχιστον σε τρεις από αυτές τις τέσσερις περιπτώσεις- στη Δάφνη Καρουάνα Γκαλίσια, στον Γιαν Κούτσιακ και τώρα στον Έλληνα Γιώργο Καραϊβάζ- γνωρίζουμε ότι τα θύματα ερευνούσαν υποθέσεις διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος. Πρόκειται για μία πρωτοφανή συγκέντρωση τέτοιων τραγικών περιστατικών στην Ευρώπη…»

Ποιος  ήθελε να εξοντώσει τον Γιώργο Καραϊβάζ;

Για τον Γιώργο Καραϊβάζ, η εκπρόσωπος των «Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα» προφανώς δεν μπορεί να προσθέσει κάτι άλλο στα όσα ήδη αναφέρουν τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Σημειώνει πάντως ότι «πρόκειται για έναν δημοσιογράφο με μεγάλη εμπειρία στο αστυνομικό ρεπορτάζ. Τον τελευταίο καιρό εργαζόταν σε τηλεοπτική εκπομπή ερευνώντας, αλλά και παρουσιάζοντας μπροστά στην κάμερα περιστατικά διαφθοράς. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε λεπτομέρειες για τις συνθήκες που οδήγησαν στο έγκλημα. Αλλά τα θέματα με τα οποία είχε ασχοληθεί στο πρόσφατο παρελθόν μας οδηγούν στο εύλογο συμπέρασμα ότι η δολοφονία του σχετίζεται με τη δημοσιογραφική του δραστηριότητα».

Όπως και πολλοί άλλοι αναλυτές στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια, η Γιουλιάνε Ματέι παρατηρεί ότι η Ελλάδα έχει μία από τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Στην παγκόσμια κατάταξη της οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα», η χώρα μας εμφανίζεται στην 65η θέση επί συνόλου 180 χωρών. «Τον τελευταίο καιρό είδαμε να εμποδίζονται οι δημοσιογράφοι στην προσπάθειά τους να καλύψουν θέματα που αφορούν το προσφυγικό στα ελληνικά νησιά. Κάθε τόσο σημειώνονται επιθέσεις σε βάρος δημοσιογράφων στη διάρκεια διαδηλώσεων, τόσο από την αστυνομία, όσο και από ακροδεξιούς. Επιθέσεις καταγράφονται και από τον ακραίο αριστερό ή αναρχικό χώρο, αν και σε αυτή την περίπτωση πρόκειται συνήθως για επιθέσεις με γκαζάκια που προκαλούν μόνο υλικές ζημιές».

«Το πιο επικίνδυνο κομμάτι της δημοσιογραφίας»

Απαντώντας στο ερώτημα, εάν οι τελευταίες δολοφονίες δημοσιογράφων στην Ευρώπη έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους, η εκπρόσωπος των «Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα» επισημαίνει: «Δύσκολα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στα περιστατικά αυτά, αλλά ασφαλώς υπάρχουν κοινά σημεία. Όταν οι δημοσιογράφοι ερευνούν θέματα διαφθοράς και ιδιαίτερα τις πιθανές διασυνδέσεις του οργανωμένου εγκλήματος με την πολιτική και τη δημόσια διοίκηση, διατρέχουν κίνδυνο. Είναι ίσως το πιο επικίνδυνο κομμάτι της δημοσιογραφίας. Και όταν αυτά γίνονται σε μία χώρα η οποία ούτως ή άλλως μαστίζεται από διαφθορά, με το οργανωμένο έγκλημα να ασκεί επιρροή στην πολιτική, τότε είναι πιο δύσκολο να λειτουργήσουν και οι όποιοι μηχανισμοί προστασίας των δημοσιογράφων, οι οποίοι ενδεχομένως δραστηριοποιούνται σε άλλες χώρες».

Μπετίνα Κέστερ (DLF)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου