Ανοσία της αγέλης : Μύθος ή αλήθεια;

Καθώς τα εμβόλια κατά του Covid-19 κυκλοφορούν σε ολόκληρο τον κόσμο, πολλοί ανυπομονούν να επιτύχουν την «ανοσία της αγέλης», να επιτύχουν δηλαδή εκείνο το επίπεδο κατά το οποίο ο ιός δεν μεταδίδεται πλέον γρήγορα επειδή το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει αναπτύξει αντισώματα, και άρα έχει ανοσία στον ιό, είτε λόγω των εμβολιασμών είτε γιατί είχε προηγουμένως μολυνθεί.

Το «τείχος ανοσίας» θεωρείται ως ένα μονοπάτι προς την πολυπόθητη κανονικότητα, κάτι που η ιατρική κοινότητα και οι κυβερνήσεις αναφέρουν συχνά στο δημόσιο λόγο τους όταν μιλούν για τη μάχη κατά του Covid-19.

Ωστόσο, έχουν εκφραστεί αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι εφικτή στην πράξη η επίτευξη του «ανοσίας της αγέλης». Επιστήμονες, μιλώντας στο CNBC, απαντούν πως η «ανοσία της αγέλης» υπάρχει και μπορεί να επιτευχθεί. Δεν είναι όμως ένα εύκολο μονοπάτι καθώς συνιστά μια συνεχή πρόκληση.

«Νομίζω ότι κάθε μέρος του κόσμου θα φτάσει στην ανοσία της αγέλης, αργά ή γρήγορα», δήλωσε ο επικεφαλής του τμήματος επιδημιολογίας και βιοστατιστικής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, Μπέντζαμιν Κάουλινγκ. Διαφορετικές κοινότητες μπορεί να φτάσουν εκεί με εμβολιασμούς, λοιμώξεις ή συνδυασμό και των δύο, πρόσθεσε.

Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι.

Σύμφωνα με ένα άρθρο τον περασμένο μήνα στο επιστημονικό περιοδικό Nature, υπάρχουν πέντε λόγοι για τους οποίους η επίτευξη «ανοσίας της αγέλης» μπορεί να μην είναι εφικτή.

Ποιοι είναι αυτοί;

1. Οι νέες παραλλαγές του ιού
2. Η εξασθενημένη ανοσία του πληθυσμού- η ανοσία δεν θα κρατήσει για πάντα
3. Το γεγονός ότι δεν είναι σαφές εάν τα εμβόλια εμποδίζουν τη μετάδοση
4. Η άνιση διάθεση των εμβολίων
5. Η αλλαγή της συμπεριφοράς όσων εμβολιάζονται («Το εμβόλιο δεν είναι αλεξίσφαιρο»)

«Η ανοσία της αγέλης είναι σχετική μόνο εάν έχουμε εμβόλιο που εμποδίζει τη μετάδοση. Αν δεν έχουμε κάτι τέτοιο, τότε ο μόνος τρόπος για να φτάσουμε στην ανοσία της αγέλης στον πληθυσμό είναι να δώσετε σε όλους το εμβόλιο», σχολιάζει η Σουετα Μπενσαλ, μαθηματικός βιολόγος στη δημοσίευση.

«Πολύπλοκο» ζήτημα η ανοσία της αγέλης

Εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας μιλώντας στο CNBC αναγνώρισαν ότι οι παράγοντες που αναφέρθηκαν στο άρθρο «Nature» θα μπορούσαν να εμποδίσουν την πρόοδο προς την επίτευξη του «τείχους ανοσίας» – αλλά θεωρούν ότι αν και δυσκολεύουν τον στόχο, δεν τον καθιστούν ανέφικτο.

«Δεν προσπαθούμε να τον εξαλείψουμε, προσπαθούμε να σταματήσουμε την εκτός ελέγχου μετάδοση (του ιού) στην κοινότητα. Υπό αυτήν την έννοια, μπορούμε να επιτύχουμε (την ανοσία της αγέλης) », υποστήριξε ο καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στην Ιατρική Σχολή Yong Loo Lin του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης, Ντέιλ Φίσερ.

Ο δρ. Άντονι Φάουτσι, κορυφαίος επιδημιολόγος των ΗΠΑ και σύμβουλος της αμερικανικής προεδρίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κοροναϊού, έχει δηλώσει ότι χρειάζεται να εμβολιαστεί 75%- 85% των ανθρώπων για να δημιουργηθεί μια «ομπρέλα» ανοσίας που να εμποδίζει την εξάπλωση του ιού.

Ο Φίσερ εκτιμά ότι το ποσοστό αυτό μπορεί είναι περίπου 70%. «Το να φτάσουμε στο… 70% είναι δυνατό, αλλά υπάρχουν πολλές δυσκολίες σε αυτό», είπε, εξηγώντας ότι το ποσοστό ενός πληθυσμού που είναι ανοσοποιημένο στον Covid-19 θα μειωθεί εάν η ανοσία αρχίσει να ατονεί, καθιστώντας τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά.

«Η ανοσία της αγέλης είναι κάτι πολύ ωραίο θεωρητικά, αλλά είναι πιο περίπλοκο από αυτό», εξήγησε. «Αν θέλεις να θέσεις έναν μαγικό αριθμό το περίπου 70%, τότε το μόνο που λέω είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί και να διατηρηθεί».

Ο Κάουλινγκ συμφώνησε λέγοντας ότι δεν υπάρχει «εγγύηση» ότι το επίπεδο ανοσίας θα παραμείνει υψηλό μακροπρόθεσμα. «Η ανοσία της αγέλης μπορεί να μην είναι μόνιμη, μπορεί να είναι κάτι που είναι σχετική βραχυπρόθεσμα», είπε.

Ωστόσο, είναι κάτι για το οποίο ο κόσμος μπορεί να εργαστεί, πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι οι ενισχυτικές λήψεις μπορούν να βοηθήσουν εάν υπάρχει απώλεια προστασίας από τα εμβόλια- λόγω της εξασθενημένης ανοσίας.

Επιστροφή στην «κανονικότητα»

Μπορεί να χρειαστούν τρία έως πέντε χρόνια για να επιστρέψει ο κόσμος σε μια «εντελώς φυσιολογική κατάσταση», εκτίμησε από την πλευρά του ο Κάρλος ντελ Ρίο, καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory.

«Υπάρχουν πολλές μολύνσεις ακόμα σε παγκόσμιο επίπεδο και νομίζω ότι θα χρειαστεί λίγος χρόνος προτού αλλάξει αυτό», πρόσθεσε.

Ο Παγκόσμιος  Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε αυτήν την εβδομάδα ότι η πανδημία «αυξάνεται εκθετικά» και πάνω από 4,4 εκατ. νέα κρούσματα Covid-19 αναφέρθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα.

Η επικεφαλής του οργανισμού για τον κοροναϊό, Μαρία βαν Κέρκοβε, δήλωσε ότι ο κόσμος έχει φτάσει σε «κρίσιμο σημείο της πανδημίας».

«Τα εμβόλια και οι εμβολιασμοί έρχονται στο διαδίκτυο, αλλά δεν είναι ακόμη εδώ σε κάθε μέρος του κόσμου», πρόσθεσε.

Ο Φίσερ είπε ότι ο κόσμος εξακολουθεί να είναι «πολύ ευάλωτος σε τεράστιους αριθμούς κρουσμάτων» – αλλά οι περιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι σποραδικές σε πέντε ή δέκα χρόνια. Εν τω μεταξύ, θα υπάρξει μια περίοδος μετάβασης.

«Η ανοσία της αγέλης δεν είναι ένα δυαδικό φαινόμενο», είπε. «Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι είτε το έχεις είτε δεν το έχεις, αλλά υπάρχει προφανώς το γκρίζο ενδιάμεσο», συνέχισε.

Ο Κάουλινγκ σημείωσε ότι πιστεύει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος του Covid θα είναι οι επόμενοι 12 μήνες, αλλά η απειλή του θα μειωθεί μετά από αυτό καθώς τα εμβόλια θα κυκλοφορήσουν.

«Αυτό που θα περίμενα τα επόμενα χρόνια είναι ότι ο ιός θα κυκλοφορεί ακόμη, θα είναι ενδημικός, αλλά δεν θα αποτελεί πλέον σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία», είπε.