Ακόμη και σήμερα, 46 χρόνια μετά, το τραγούδι του Νιόνιου: «Στη συγκέντρωση (της ΕΦΕΕ)», συγκινεί τους πάντες. Μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενους που αντιδρούν, που διαδηλώνουν, που διαμαρτύρονται.

Και ο στίχος: «Η πλατεία ήταν γεμάτη, με το νόημα που ‘χει κάτι από φωτιά» μέχρι και σήμερα εξεγείρει τα πλήθη.

Ειδικά την εποχή των Αγανακτισμένων, οι γεμάτες πλατείες είχαν ένα νόημα. Τα Μνημόνια, η αλλαγή του τρόπου ζωής, η βίαιη ανατροπή της διαβίωσης με δανεικά (κι αγύριστα) έβγαλαν τους πολίτες έξω.

Πολλές φορές δικαίως, άλλες λιγότερο. Ισως με υπερβολές, με ακραίες λαϊκίστικες συμπεριφορές που οδήγησαν σε τραγικές καταστάσεις, όπως η τριπλή δολοφονία στη Marfin.

Η αλήθεια, όμως, ήταν ότι οι γεμάτες πλατείες των Αγανακτισμένων, την περίοδο 2010-2011 έμειναν στην ιστορία ως μια γενικευμένη αντίδραση στη σκληρή πραγματικότητα που προκάλεσε η χρεωκοπία της χώρας.

Και συνθήματα όπως: «Πάρτε το Μνημόνιο και φύγετε από εδώ» ή «είμαστε χιλιάδες, είμαστε πολλοί, συνέλευση θα κάνουμε πίσω απ’ τη Βουλή», είχαν βαθύτατα πολιτικά χαρακτηριστικά.

Μια δεκαετία μετά, με την Ελλάδα να μην μπορεί ακόμη να συνέλθει από την οικονομική κρίση, οι… πλατείες γίνονται ξανά key study για τους ιστορικούς του μέλλοντος. Μόνο που οι πλατείες σήμερα δεν είναι γεμάτες από αγανακτισμένους για τα Μνημόνια.

Δεν διαμαρτύρονται για τον ΕΝΦΙΑ, τις περικοπές στις συντάξεις, τον Σόιμπλε και το ΔΝΤ.

Πλέον οι πλατείες είναι γεμάτες από «μπαφιασμένους» 20άρηδες που κρατούν στα χέρια τους μπίρες και αυτοσχέδια μοχίτο με πρώτες ύλες από το περίπτερο.

Δεν τραγουδούν τη «Συγκέντρωση» του Σαββόπουλου, ούτε την «1η Μαΐου» του Παπακωνσταντίνου. Εχουν στη διαπασών ξένη μουσική ή λαϊκά, που βγαίνουν από τα ηχεία των αυτοκινήτων, και κάνουν πάρτι μέχρι πρωίας, παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ.

Μια διαφορετική εικόνα της «λαϊκής αντίδρασης» συναντά κανείς τα βράδια στην Αθήνα, ειδικά το Σαββατοκύριακο. Χιλιάδες νέοι, 20-30 ετών σαν φυλακισμένοι που πήραν αποφυλακιστήριο, μαζεύονται στις πλατείες, πίνουν στα όρθια τα ποτά τους, συνήθως χωρίς μάσκες και αποστάσεις.

«Σπαρτακιστές»

Ξορκίζουν τον κακό ιό; Εκφράζουν την αντίδρασή τους στον υποχρεωτικό εγκλεισμό του τελευταίου έτους; Απονομιμοποιούν στην πράξη τα μέτρα απαγόρευσης;

Ο,τι κι αν συμβαίνει η ουσία είναι ότι η Πλατεία Βαρνάβα στο Παγκράτι, η Πλατεία Κυψέλης, η παραλιακή λεωφόρος, οι Πλατείες Κολωνακίου και Κηφισιάς, ακόμη και η πολύπαθη Νέα Σμύρνη, έχουν γίνει «σύμβολα αντίστασης».

Κάποιοι, δίκην υπερβολής, ονόμασαν τους νέους στις πλατείες… «Σπαρτακιστές» που εξεγέρθηκαν. Αλλοι τους χαρακτηρίζουν «ανεύθυνους» που θα πάρουν στον λαιμό τους τον κόσμο με την απρονοησία τους.

Υπάρχουν και οι μόνιμοι κάτοικοι πέριξ των πλατειών που διαμαρτύρονται για την παντελή έλλειψη αστυνόμευσης, την τρομερή ηχορύπανση, τα σκουπίδια που αφήνουν πίσω τους οι «παρτάκηδες», όπως τους χαρακτηρίζουν.

Πλατεία Βαρνάβα

Μια βραδινή βόλτα στις άλλοτε πλατείες της οργής που έχουν μετατραπεί σε πλατείες της… ζωής και της αντίστασης στον κορωνοϊό και τις απαγορεύσεις, αποκαλύπτει πολλά από όσα συμβαίνουν.

Και φανερώνει όλες τις «φυλές» των νεοαγανακτισμένων.

Είναι η γενιά της πανδημίας που πνίγεται εδώ κι ένα χρόνο από τα απαγορευτικά. Που δεν αντέχει άλλο να περνά η νιότη χωρίς τη διασκέδαση, χωρίς την έκρηξη της νεανικής επιθυμίας για ζωή.

Είναι οι μαθητές, οι 16άρηδες και οι 17άρηδες που «έκαψαν» το μυαλό τους με την τηλεκπαίδευση στους 4 τοίχους και ξαναβρήκαν τους φίλους τους.

«Θέλω να πάω σχολείο. Να δω τους φίλους μου, τους δασκάλους. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα το πω αυτό», μας λέει ο Γιώργος, 15 ετών που έχει να πάει μήνες στο σχολείο του.

Βρίσκει κανείς άνεργους και υποαπασχολούμενους ή σε αναστολή με 534 ευρώ που βλέπουν το μέλλον άδηλο. «Μας έφαγε η τηλεργασία και η ανεργία. Αν κλειστούμε κι άλλο μέσα θα… καούμε εντελώς», μας λένε ο Μιχάλης και ο Κωστής, 25χρονα παιδιά.

Αλλά είναι και οι «σκληροί», αυτοί που βγαίνουν στις πλατείες για τον «τσαμπουκά», για να «την πουν» στον αστυνόμο που παρακολουθεί διακριτικά.

Απλοί θεατές

Μετά τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης οι αστυνομικοί είναι απλοί θεατές μπροστά στο φαινόμενο. Ουδεμία σκέψη όχι για απλή καταστολή ή πρόστιμα, αλλά ούτε καν για έλεγχο.

Οι απαγορεύσεις «σπάνε» κάθε βράδυ στις πλατείες από χιλιάδες που ρισκάρουν και που πλέον ζητούν να ανοίξει η εστίαση στους εξωτερικούς χώρους, έστω και με κανόνες.

Πολλοί κατηγορούν τους «νέους αγανακτισμένους» για ανευθυνότητα. Κήνσορες της ηθικής υψώνουν το δάκτυλο και «δείχνουν» τον εχθρό που θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση και λέγεται «προσαρμογή» στα νέα δεδομένα του πολέμου. Αλλωστε, οι Ελληνες έτσι έχουν συνηθίσει να ζουν. Μπαρ, καφέ, ταβέρνες, παραλία.

Ο κορωνοϊός διέλυσε αυτόν τον τρόπο ζωής, οι πολίτες θέλουν να πάρουν ξανά την κατάσταση στα χέρια τους. Εστω και με απερίσκεπτο ή απρόσεκτο τρόπο.

Αυτή είναι η βαθύτερη σημασία των σημερινών γεμάτων πλατειών. Αν θα πληρώσουμε το τίμημα θα φανεί στο άμεσο μέλλον.

Αλλά ένα είσαι σίγουρο: Μετά από ένα χρόνο εγκλεισμού ο κόσμος δεν… μαζεύεται.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ

Headlines