Διήρκεσε λιγότερο από ένα λεπτό, έγραψε όμως ιστορία ως η πρώτη ελεγχόμενη πτήση εκτός Γης.

Το Ingenuity, ένα ελικοφόρο drone που έφτασε στον Άρη με το ρομπότ Perseverance της NASA, πραγματοποίησε με επιτυχία την πρώτη δοκιμαστική απογείωση, ανακοίνωσε η υπηρεσία το απόγευμα της Δευτέρας.

To Ingenuity απαθανάτισε τη σκιά του στο έδαφος στην πρώτη εικόνα που μετέδωσε από τη σύντομη αλλά ιστορική πτήση (NASA/JPL-Caltech)

Όπως δήλωσε ο Χάβαρντ Γκριπ, επικεφαλής των μηχανικών του Ingenuity, η Διεθνής Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) αναγνώρισε συμβολικά την επιτυχία αποδίδοντας στο drone το επίσημο διακριτικό ασυρμάτου «INGENUITY».

To Perseverance, ένας εξάτροχος ρομποτικός γεωλόγος με κύρια αποστολή την αναζήτηση ενδείξεων αρχαίας ζωής στον Άρη, βιντεοσκόπησε το ελικοπτεράκι να απογειώνεται από την ερημική επιφάνεια και να μένει μετέωρο για μερικά δευτερόλεπτα σε ύψος 3 μέτρων, πριν επιστρέψει τελικά στο ίδιο σημείο.

Το ίδιο το drone, κόστους 85 εκατ. δολαρίων, δεν μεταφέρει επιστημονικά όργανα, πέρα από μια μικρή κάμερα που θα μεταδώσει τις πρώτες εναέριες λήψεις από έναν εξωγήινο κόσμο.

Στόχος των πτήσεων που θα συνεχιστούν για μερικές εβδομάδες είναι να δοκιμαστεί στην πράξη η τεχνολογία της πτήσης σε εξωγήινες ατμόσφαιρες, μια υποψήφια νέα προσέγγιση στην διαστημική εξερεύνηση.

H NASA έχει ήδη εγκρίνει τη ρομποτική αποστολή Dragonfly, η οποία θα πετάξει πάνω από την επιφάνεια του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, τη δεκαετία του 2030.

Πάντως η πρωτιά της πρώτης πτήσης εκτός Γης ανήκει στα σοβιετικά αερόστατα Vega που πέταξαν στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης τη δεκαετία του 1980.

Δεδομένου ότι η ατμόσφαιρα του Άρη είναι περίπου 100 φορές πιο αραιή από τη Γη, το Ingenuity σχεδιάστηκε να είναι ελαφρύ, μόλις 1,8 κιλά, και να περιστρέφει τους δύο έλικές του σε αντίθετες κατευθύνσεις στην υψηλή ταχύτητα των 2.500 περιστροφών το λεπτό –περίπου οκτώ φορές ταχύτερα σε σχέση με το μέσο επιβατικό ελικόπτερο στη Γη.

Οι δοκιμαστικές πτήσεις θα γίνονται σταδιακά πιο περίπλοκες μέχρι το ελικοπτεράκι να φτάσει σε ύψος 300 μέτρων.

Σουβενίρ από τους αδελφούς Ράιτ

Κάτω από τους ηλιακούς συλλέκτες του drone βρίσκεται ένα μικρό κομμάτι της μουσελίνας από το κάτω αριστερό φτερό του αεροπλάνου με το οποίο πραγματοποίησαν την πρώτη πτήση της ιστορίας οι αδελφοί Ράιτ το 1903.

«Τώρα, 117 χρόνια μετά, το ελικόπτερο Ingenuity της NASA κατάφερε να φέρει εις πέρας τον ίδιο άθλο σε έναν άλλο κόσμο» σχολίασε πανηγυρικά ο Τόμας Τσούρμπουκεν, διευθυντής Επιστήμης στη NASA.

Διαβάστε επίσης: Perseverance : To νέο ρομπότ στον Άρη ακούγεται σαν σακαράκα

Το κομμάτι υφάσματος, σε μέγεθος γραμματοσήμου, δωρίσθηκε στη NASA από το Carillon Historical Park στο Ντέiτον του Οχάιο, γενέτειρα των Ουίλμπουρ και Όρβιλ Ράιτ.

Κομμάτια ξύλου και υφάσματος από το θρυλικό διπλάνο είχαν ταξιδέψει στη Σελήνη με το Apollo 11 του Νιλ Άρμστρονγκ το 1969. Ένα άλλο τμήμα συνόδεψε τον αστροναύτη Τζον Γκλεν σε πτήση του διαστημικού λεωφορείου Discovery το 1998. Και οι δύο αστροναύτες κατάγονταν από το Οχάιο όπως οι αδελφοί Ράιτ.

Αναβάθμιση λογισμικού

Η παρθενική απογείωση του Ingenuity προγραμματιζόταν για την προπερασμένη Κυριακή, παρουσίασε πρόβλημα όταν έλαβε εντολή να αρχίσει να περιστρέφει τη διπλή του έλικα χωρίς να απογειωθεί.

Όπως διαπίστωσαν οι μηχανικοί της NASA, η δοκιμή διακόπηκε αυτόματα από το σύστημα ελέγχου πτήσης, το οποίο απέτυχε να ολοκληρώσει τη μετάβαση από την κατάσταση αναμονής σε «κατάσταση πτήσης».

Από τις δοκιμές του διπλού έλικα, κατασκευασμένου από ανθρακόνημα (NASA/JPL-Caltech/ASU)

Η λύση που αποφασίστηκε ήταν η αναβάθμιση του λογισμικού ελέγχου πτήσης, μια διαδικασία που διήρκεσε μια εβδομάδα. Ο κώδικας έπρεπε να γραφτεί, να ελεγχθεί, να μεταδοθεί στον Άρη και να τεθεί σε λειτουργία.

Ως αναμεταδότης για την επικοινωνία του Ingenuity με τη Γη είναι το Perseverance, το οποίο μετέφερε το drone στερεωμένο στο κάτω τμήμα του όταν έφτασε στον πλανήτη τον Φεβρουάριο.

Η εξερεύνηση συνεχίζεται

H δοκιμή του Ingenuity ήταν το πρώτο που έσπευσαν να κάνουν οι υπεύθυνοι της αποστολής, μετά τον λεπτομερή έλεγχο των συστημάτων του Perseverance, το οποίο έχει βάρος ένα τόνο και τροφοδοτείται από μια θερμοηλεκτρική γεννήτρια πλουτωνίου.

Όσο διαρκούν οι δοκιμαστικές πτήσεις του drone το Perseverance θα μείνει στην ίδια θέση για να βιντεοσκοπεί την επιχείρηση.

Περίπου τον Μάιο θα είναι έτοιμο να αρχίσει το κύριο σκέλος της αποστολής, την εξερεύνηση του κρατήρα Τζέζερο κοντά στον ισημερινό στον Άρη.

Κοίτες ξεραμένων πια ποταμών και αποθέσεις ιζημάτων που είχαν εντοπιστεί σε δορυφορικές παρατηρήσεις μαρτυρούν ότι η λεκάνη του κρατήρα φιλοξενούσε κάποτε μια μεγάλη λίμνη, τροφοδοτούμενη από τρεχούμενο νερό.

Η λίμνη ξεράθηκε πριν από περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο Άρης έχασε τις θάλασσές του και μετατράπηκε στην παγωμένη έρημο που βλέπουμε σήμερα.

Μέχρι τότε όμως δεν αποκλείεται να είχε προλάβει να εξελίξει μικροβιακές μορφές ζωής, όπως εξάλλου είχε ήδη συμβεί την ίδια εποχή στη γειτονική Γη.

Το Perseverance μεταφέρει κάμερες, λέιζερ, τρυπάνι και φασματόμετρα για να αναζητήσει σημεία αρχαίας ζωής.

Θα διαλέξει επίσης τα πλέον υποσχόμενα δείγματα, τα οποία θα τοποθετήσει σε ερμητικά σφραγισμένα κάνιστρα που θα αφεθούν στην επιφάνεια του Άρη.

Την επόμενη δεκαετία, μια νέα αποστολή θα καταφθάσει για να παραλάβει τα πολύτιμα δοχεία και να τα μεταφέρει στη Γη.

Headlines