Το μπρα ντε φερ Μπάιντεν και Πούτιν θα κρίνει το μέλλον της κρίσης στην Ουκρανία

Του Κώστα Ονισένκο

Ολα τα ενδεχόμενα, μεταξύ των οποίων και ενός ανοιχτού πολέμου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, βρίσκονται στο τραπέζι. Ο ρωσικός στρατός συνεχίζει να συγκεντρώνεται στα σύνορα με την Ουκρανία, στην Κριμαία και στο κατεχόμενο κομμάτι του Ντονμπάς και – σύμφωνα με δεδομένα υπηρεσιών πληροφοριών – μέχρι τέλους του μήνα ο συνολικός αριθμός των στρατιωτών θα έχει φτάσει τις 110.000 ενώ θα έχουν ολοκληρωθεί οι αλυσίδες ανεφοδιασμού, στρατιωτικά νοσοκομεία κ.λπ.

Εντονη είναι η κινητικότητα και σε πολιτικό επίπεδο. Χθες, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι είχε συνάντηση με τον γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι. Προχθές το απόγευμα (πρωί για τη Ουάσιγκτον), επίσης, ανακοινώθηκε νέο πακέτο κυρώσεων από τις ΗΠΑ κατά φορέων ρωσικών συμφερόντων και φυσικών προσώπων, που – επίσημα – σχετίστηκαν με ψηφιακές επιθέσεις κατά των ΗΠΑ.

Ωστόσο, αναλυτές συμφωνούν ότι η τελική έκβαση της κρίσης αναμένεται να καθοριστεί από την αντιπαράθεση μόλις δύο ατόμων: Από τη μία, του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, που θέλει – αφενός – να επαναφέρει την περιοχή σε κατάσταση προβλεψιμότητας και ηρεμίας και – αφετέρου -, να επαναφέρει τις ΗΠΑ στον προηγούμενο ηγετικό τους ρόλο. Και από την άλλη, του Βλαντίμιρ Πούτιν, οι προθέσεις του οποίου δείχνουν θολές και αιωρούνται ανάμεσα σε κάποιο όραμα επαναφοράς συνόρων στα όρια της τσαρικής Ρωσίας, τη μακρά παράταση διακυβέρνησης του ίδιου και του περιβάλλοντός του καθώς και σε μια προσπάθεια να επανέλθει στη διεθνή σκακιέρα ως «παίκτης», ένα προνόμιο που χάνει η Ρωσία από το 2014 και έπειτα.

Τι εννοούσε ο Μπάιντεν;

«Ο Μπάιντεν αρχικά δοκιμάζει όλα τα πολιτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή του. Αφότου αποκάλεσε «δολοφόνο» τον Πούτιν, ύστερα τον κάλεσε σε συνάντηση. Τι εννοούσε με αυτό; Οτι «συζητάμε με όλους στην προσπάθεια να βρεθεί μια λύση, όπως συζητούσαμε και με τον Καντάφι και με τον Χουσέιν». Ο Μπάιντεν ξέρει ότι δεν μπορεί να επαναλάβει αυτά που έγιναν κατά την θητεία του Ομπάμα και του Τράμπ όσον αφορά το Ουκρανικό γιατί θα δεχθεί πυρά και εκ των έσω και από τα έξω» λέει στα ΝΕΑ ο Ραμίς Γιούνους, διεθνής αναλυτής, ο οποίος γνωρίζει με λεπτομέρεια τα τεκταινόμενα στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και κυρίως τη σχέση των ΗΠΑ όσον αφορά αυτές τις χώρες. Ο Γιούνους υπήρξε επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν και διοικητής των υποθέσεων του κοινοβουλίου της χώρας, οπότε η άποψή του παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.

«Νομίζω ότι το τηλεφώνημα που έλαβε ο Πούτιν από την Ουάσιγκτον έλεγε πολύ ξεκάθαρα τι θα συμβεί σε περίπτωση της μιας ή της άλλης έκβασης της κατάστασης. Μάλιστα το γεγονός ότι Μπάινεν κάλεσε τον Πούτιν σε συνάντηση μπορεί να αναγνωστεί ως εξής: «Ορισμένα πράγματα δεν μπορούν να ειπωθούν μέσω διαμεσολαβητών»» λέει ο Γιούνους για το τηλεφώνημα Μπάιντεν – Πούτιν.

«Από την πλευρά του ο Πούτιν κάνει ιχνηλάτηση της κατάστασης» εκτιμά ο Γιούνους. «Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτό (η κινητικότητα) ξεκίνησε με την επίσκεψη ρώσων προπαγανδιστών – που διατύπωσαν συνθήματα υπέρ της «επιστροφής στη Ρωσία» – την ακριβώς επόμενη ημέρα της ανακοίνωσης αποτελεσμάτων των αμερικανικών εκλογών. Ο Πούτιν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει την κατάσταση όπως πριν, όταν υπήρχαν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας – που δεν έφερναν αποτελέσματα. Ωστόσο εκείνα που έρχονται θα είναι πολύ χειρότερα. Δεν είναι τυχαία τα δύο με τρία μεταγωγικά στρατιωτικά αεροσκάφη που προσγειώνονται καθημερινά στο Κίεβο» αναφέρει ο αναλυτής. Ο ίδιος εκτιμά ότι η συνάντηση ανάμεσα στους δύο πολιτικούς αρχηγούς θα πραγματοποιηθεί αλλά αργότερα, προκειμένου η ρωσική κοινή γνώμη να έχει τον χρόνο να «ξεχάσει» πως ο Μπάιντεν αποκάλεσε του Πούτιν «δολοφόνο».

Οσον αφορά τον ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, αναφέρει ο Γιούνους, και η δική του συμπεριφορά άλλαξε με την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, καθώς μεταξύ άλλων αποφάσισε να συγκρουστεί ανοιχτά με τον Βίκτορ Μεντβεντσούκ, τον κουμπάρο του Πούτιν που αποτελεί το «μακρύ χέρι» του Κρεμλίνου στο Κίεβο. «Αυτή η αλλαγή δεν είναι τυχαία, προφανώς πήρε κάποιες εγγυήσεις στήριξης από την Ουάσιγκτον». Ενα τεράστιο πρόβλημα που έχει ο Ζελένσκι, σύμφωνα με τον αναλυτή, είναι η «πέμπτη φάλαγγα» εντός της Ουκρανίας, που αποτελείται από πολιτικούς, ΜΜΕ, Εκκλησία και οικονομικούς παράγοντες που ελέγχονται απευθείας από τη Μόσχα.

Αλλοι «παίκτες» που αναμένεται να σταθούν υπέρ της Ουκρανίας σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση, την οποία ούτε ο Γιούνους ούτε κανείς άλλος αυτή τη στιγμή μπορεί να αποκλείσει, είναι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία. Ο αναλυτής θεωρεί ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες, κυρίως Μέρκελ και Μακρόν, δεν πρόκειται να σταθούν απέναντι στη Ρωσία, και θα κρατήσουν ανάλογη στάση με εκείνη που κράτησαν το 2014 εξαιτίας των ισχυρών φιλορωσικών λόμπι σε αυτές τις χώρες.