Τερατάκια

H Aναλένα Μπέρμποκ, που πήρε το χρίσμα των Πρασίνων για την καγκελαρία της Γερμανίας, δεν ήταν καλή στα νιάτα της μόνο στο τραμπολίνο. Επαιζε και ποδόσφαιρο. Οταν είχε πάει μάλιστα στα 16 της στη Φλόριντα για ένα χρόνο στο πλαίσιο της ανταλλαγής μαθητών, δεν είχε πρόβλημα που δεν μιλούσε καλά αγγλικά. Ηταν αρκετό ότι χτυπούσε καλά κόρνερ. «Η δύναμη του αθλητισμού», έλεγε πρόσφατα, «είναι ότι συμβάλλει στη συνοχή».
Η κίνηση 12 μεγάλων ποδοσφαιρικών ομάδων της Ευρώπης να δημιουργήσουν μια κλειστή Λίγκα οδηγεί προφανώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Αντί να ενώνει, διαλύει. Αντί να ενισχύει τον ανταγωνισμό, καταδικάζει τις υπόλοιπες ομάδες σε ένα μόνιμο δευτερεύον καθεστώς. Αντί να προάγει την αγάπη για το ποδόσφαιρο, επικεντρώνεται αποκλειστικά στο χρήμα.

Οι περισσότεροι μίλησαν για «αμερικανοποίηση» του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου: η πρωτοβουλία χρηματοδοτείται άλλωστε από έναν γίγαντα της Γουόλ Στριτ, την JPMorgan Chase, με 3,25 δισεκατομμύρια ευρώ. Εδώ συμβαίνει κάτι ενδιαφέρον, που επισήμανε χθες ο Ισάν Ταρούρ στην «Washington Post». Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα που είναι γνωστή ως το λίκνο του σύγχρονου καπιταλισμού, ο επαγγελματικός αθλητισμός λειτουργεί με τη μορφή του «σοσιαλισμού για τους πλουσίους». Aνεξάρτητα από την επιτυχία μιας ομάδας, η σταθερή ροή εσόδων είναι εξασφαλισμένη χάρις στα τηλεοπτικά δικαιώματα και μηχανισμούς όπως μισθολογικά όρια και κυρώσεις για υπερβολικές δαπάνες.

Στην Ευρώπη πάλι, που είναι υπερήφανη για τα σοσιαλδημοκρατικά της συστήματα, ισχύει το αντίθετο. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι ομάδες διοικούνταν από ανθρώπους που βασικά αγαπούσαν το ποδόσφαιρο. Στη συνέχεια όμως τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Oι πολυάριθμες ποδοσφαιρικές ενώσεις της ηπείρου, γράφει ο Ταρούρ, παρασύρθηκαν σε μια δαρβινική δίνη όπου ισχύει το δόγμα της επιβίωσης του ισχυροτέρου. Η είσοδος ρώσων ολιγαρχών, αμερικανών δισεκατομμυριούχων και αράβων χρηματιστών όξυνε ακόμη περισσότερο αυτές τις ανισότητες.

Σε αυτό το περιβάλλον έσκασε σαν βόμβα το «πραξικόπημα των 12». Οι πολιτικοί αντέδρασαν με σφοδρότητα. Πρώην παίκτες κατήγγειλαν τον κυνισμό των εμπνευστών του σχεδίου. Φίλαθλοι οργανώνουν ήδη διαμαρτυρίες μπροστά στα γήπεδα. «Το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη ζει και από το γεγονός ότι είναι θεωρητικά πιθανό για οποιαδήποτε ομάδα να ανταγωνιστεί τις καλύτερες και αυτό το όνειρο δεν πρέπει να δώσει τη θέση του σε μια κλειστή κοινωνία», ανακοίνωσαν οι ποδοσφαιρικές αρχές της Γερμανίας. Είναι έτσι όμως; Μήπως αυτή η κλειστή κοινωνία υπάρχει ήδη; Για εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς ιστορική σχέση με το ποδόσφαιρο – αναρωτήθηκε ο Τζόναθαν Λιου στους «Times» – μήπως το να πολεμάς αυτή την πρωτοβουλία είναι σαν να τους αναγκάζεις να παρακολουθήσουν πρώτα όλα τα μικρά τερατάκια προτού απολαύσουν επιτέλους την αναμέτρηση Γκοτζίλα κατά Κινγκ Κονγκ;

Αν η Αναλένα εκλεγεί τελικά καγκελάριος, και αν δεν είναι ήδη πολύ αργά, ίσως η παρέμβασή της να είναι καθοριστική.