Πόσο κόστισαν στην εστίαση οι 182 ημέρες του lockdown

Της Ξανθής Γούναρη

Ξεπερνούν τα 2,5 δισ. ευρώ, βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, οι απώλειες του κλάδου της εστίασης από το περσινό πρώτο lockdown έως και τις 3 Μαΐου που τα τραπεζάκια θα ξαναβγούν έξω.

Μόνο τις 182 ημέρες του τελευταίου lockdown –σημειώνεται ότι η αναστολή λειτουργίας του κλάδου της εστίασης, εξαιρουμένων των υπηρεσιών delivery και take-away, έχει επιβληθεί από τις 3 Νοεμβρίου 2020 σε όλη τη χώρα- ο χαμένος τζίρος υπολογίζεται σε 0,5 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας.

Στην πραγματικότητα το πλήγμα είναι πολύ μεγαλύτερο, καθώς τα στοιχεία δεν αφορούν όλες τις επιχειρήσεις, αλλά μόνο όσες έχουν υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και είναι αυτές μόνο που υποβάλλουν στοιχεία για τον τζίρο τους σε μηνιαία βάση.

Με βάση εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών και παραγόντων της αγοράς εκτιμάται ότι το 2020 χάθηκε συνολικά τζίρος περί τα 4 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν και οι απώλειες του πρώτου 4μηνου εφέτος, χρονικό διάστημα που όλα καταστήματα του κλάδου της εστίασης ήταν κλειστά με κυβερνητική εντολή, εξαιρουμένων βεβαίως των υπηρεσιών delivery και take-away.

Για το 4μηνο από τον Νοέμβριο του 2020 έως και τον Φεβρουάριο του 2021, διάστημα για το οποίο η ΕΛΣΤΑΤ έχει δημοσιοποιήσει στοιχεία, οι απώλειες στον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων ξεπερνά τα 283 εκατ. ευρώ.

Για 9 στις 10 η κατάσταση επιδεινώθηκε

Αντιπροσωπευτική για το συμβαίνει είναι η τελευταία έρευνα της του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για την εξαμηνία αποτύπωση του οικονομικού κλίματος στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Εννέα στις δέκα επιχειρήσεις εστίασης (ποσοστό 91,2%) δήλωσαν πως η κατάσταση τους επιδεινώθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Το στοιχείο αυτό δείχνει την ιδιαίτερα δυσμενή κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί ο κλάδος λόγω του παρατεταμένου διαστήματος που το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται υπό το καθεστώς αναστολής λειτουργίας.

Το ίδιο ζοφερή είναι και η εικόνα που εμφανίζει η ρευστότητα για τις επιχειρήσεις εστίασης, καθώς το 44,1% δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα, ενώ για το 19,2% επαρκούν το πολύ για ένα μήνα.

Στο 1,7 δισ. ευρώ οι απώλειες σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Μύκονο, Σαντορίνη, Κέρκυρα, Κω και Ηράκλειο

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αττική, στη Θεσσαλονίκη και στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Κέρκυρα, η Κως και το Ηράκλειο στην Κρήτη, το 2020 οι επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης έχασαν περί το 1,7 δισ. ευρώ.

Στην περιφέρεια της Αττικής οι απώλειες ξεπέρασαν τα 950 εκατ. ευρώ, ενώ στη Θεσσαλονίκη τα 410 εκατ. ευρώ, πάντα σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.

Από τις τουριστικές περιοχές, τις μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψε η αγορά της Μυκόνου. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο τζίρος των 264 επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης που δραστηριοποιούνται στο νησί των ανέμων εμφάνισαν απώλειες 84 εκατ. ευρώ (μείωση 73,3%).

Οι 747 επιχειρήσεις του κλάδου υπηρεσιών εστίασης στη Σαντορίνη έχασαν 93 εκατ. ευρώ (-71%).

Στην Κέρκυρα οι 2.031 επιχειρήσεις του κλάδου υπηρεσιών εστίασης απώλεσαν 62 εκατ. ευρώ (-50,9%).

Οι 752 επιχειρήσεις του κλάδου υπηρεσιών εστίασης στην Κω έχασαν 27 εκατ. ευρώ το 2020 έναντι του 2019 (-55,9%), ενώ οι 2.710 επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου στο Ηράκλειο της Κρήτης απώλεσαν τζίρο της τάξης των 60 εκατ. ευρώ (-37,9%).

Συνεχίστηκε η πτώση και εφέτος

Ο φετινός Ιανουάριος κόστισε στην εστίαση περισσότερα από 71 εκατ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, τον Ιανουάριο 2021 ανήλθε σε 53.128.124 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 57,2% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020, όπου είχε ανέλθει σε 124.225.697 ευρώ.

Για τις επιχειρήσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων με συνεισφορά στον συνολικό κύκλο εργασιών το 2020 μεγαλύτερη του 1%, η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Θήρας (92,8%) και η μικρότερη μείωση καταγράφηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής (21,1%).

Ανάλογες ήταν οι απώλειες και για τον Φεβρουάριο, οι οποίες έφθασαν στα 64 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τις επιχειρήσεις του κλάδου υπηρεσιών εστίασης με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Φεβρουάριο 2021 ανήλθε σε 51.672.826 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 55,4% σε σχέση με τον Φεβρουάριο 2020, όπου είχε ανέλθει σε 115.729.873 ευρώ.

Για τις επιχειρήσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων με συνεισφορά στον συνολικό κύκλο εργασιών έτους 2020 μεγαλύτερη του 1,0%, η μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών τον Φεβρουάριο 2021 σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο 2020 παρατηρήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας (87,0%) και η μικρότερη μείωση καταγράφηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Εύβοιας (23,8%).

Τα μέτρα στήριξης

Την 1η Απριλίου το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε πρόσθετη δέσμη ενισχύσεων 330 εκατ. ευρώ για τον κλάδο της εστίασης, ωστόσο η πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων δεν έχει ανοίξει ακόμη.

Η στήριξη θα έχει τη μορφή κεφαλαίου κίνησης για τους αρχικούς 2-3 μήνες της επαναλειτουργίας των καταστημάτων εστίασης, ενώ το υπουργείο Οικονομικών έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο και για περαιτέρω ενίσχυσης.

Η εν λόγω δράση χρηματοδοτείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία» του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και αφορά επιχειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγάλες, οι οποίες έχουν κύριο ΚΑΔ ή ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα της εστίασης.

Στους δικαιούχους περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις franchise, υπό την προϋπόθεση πλήρωσης ορισμένων κανονιστικών κριτηρίων του ΕΣΠΑ. Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ορίζεται σε 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ.

Τα κριτήρια ένταξης στη δράση είναι:

– Μείωση ετήσιου τζίρου 2020 σε σχέση με το 2019 μεγαλύτερο ή ίσο του 30%.

– Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας.

– Συσταθείσες εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση.

– Επιχειρήσεις εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020.

– Επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.

Πηγή: ΟΤ